میراث جهانی یونسکو در استان فارس | یادگارهای دوره ساسانی

هر گوشه از ایران را که بگردید می توانید یادگاری هایی تماشایی و ارزشمند از تاریخ باشکوه این سرزمین را بیابید و با سِیر در آنها به عظمت گذشته پی ببرید. در این میان، استان فارس در بین دیگر استان ها جایگاه ویژه ای دارد و بخش بزرگی از تاریخ و آثار باستانی کشورمان از گذشته های دور، از زمان تشکیل نخستین امپراتوری ها در ایران را در خود جای داده است؛ سرزمینی با پیشینه و فرهنگی غنی، طبیعتی منحصر به فرد و متنوع و دسترسی عالی به مراکز مهم و حساس از جمله سرزمین خوزستان و خلیج فارس. مواردی که باعث می شد این خطه همواره یکی از بهترین گزینه ها برای پایتختی ایران به حساب بیاید و گزینه اول انتخابی بسیاری از پادشاهان و سلسله های ایرانی برای حکمرانی باشد. 

از میان صدها گزینه برای معرفی در استان فارس این بار به سراغ آثار دوره ساسانی در این خطه رفته ایم. می خواهیم برای شما از مجموعه آثار ثبت جهانی شده ای صحبت کنیم که ما را به دوران حکومت ساسانی ها از 224 تا 658 پس از میلاد می برند. سه منطقه باستانی بیشاپور، فیروزآباد و سروستان در غرب و جنوب غربی استان فارس مقاصد امروز کارناوال هستند؛ جایی که مجموعه های مختلفی از سنگ نگاره، کاخ، شهر باستانی، غار و ... همگی با نام منظر باستان شناسی ساسانی فارس در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفته اند و تمدن، تاریخ و معماری دوره ساسانی را به نمایش می گذارند. 

فهرست میراث جهانی یونسکو قسمت اول

فهرست میراث جهانی یونسکو قسمت دوم

کشورهای عضو یونسکو، می‌ توانند آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی کشور خود را نامزد ثبت به‌ عنوان میراث جهانی کنند. لازم است ذکر شود که این آثار پس از ثبت در حیطه حاکمیت کشور مربوطه قرار می گیرند؛ اما حفاظت از آنها به عهده تمام کشورهای عضو خواهد بود.

ابتدا کشور متقاضی فهرستی از مکان‌های مهم طبیعی و فرهنگی خود را با عنوان «فهرست احتمالی» تهیه می کند و پرونده نامزدی آن توسط شورای بین‌ المللی ابنیه و محوطه‌ ها و اتحادیه بین‌ المللی حفاظت از طبیعت مورد ارزیابی قرار می گیرد. نتایج به دست آمده از این ارزیابی به کمیته میراث جهانی یونسکو اعلام می شود و این کمیته در جلسه سالانه خود نتیجه را به کشور درخواست‌ دهنده اطلاع می‌ دهند.

ده معیار برای پذیرش یک مکان به عنوان میراث جهانی یونسکو وجود دارد که مکان مورد نظر باید حداقل یکی از آن‌ها را دارا باشد. این معیارها عبارتند از:

معیارهای فرهنگی

(i): نشان دهنده یک شاهکار از نبوغ و خلاقیت انسانی باشد.

(ii): نشان دهنده تبادل ارزش‌ های بشری در یک بازه زمانی در یک منطقه فرهنگی از لحاظ پیشرفت در معماری یا فناوری، برنامه‌ ریزی شهری یا طراحی چشم‌انداز باشد. 

(iii): گواهی بی‌ همتا یا دست‌ کم استثنایی بر یک سنت فرهنگی یا تمدن زنده یا از میان رفته باشد.

(iv): نمونه‌ای برجسته در معماری یا تکنولوژی که مرحله مهمی از تاریخ بشر را نشان دهد.

(V): نمونه برجسته‌ای از تعامل بین انسان و محیط زیست یا نماینده یک فرهنگ باشد.

(vi): به‌طور مستقیم یا ملموس مرتبط با رویدادها یا سنت‌های زندگی، افکار و عقاید یا آثار هنری یا ادبی دارای اهمیت عالی جهانی باشد.

معیارهای طبیعی

(vii): پدیده بی نظیر طبیعی با زمینه‌ های استثنایی و زیباشناسی باشد.

(viii): نمونه برجسته از مراحل و تغییرات تاریخ زمین‌ شناسی باشد.

(ix): نمونه برجسته از فرایندهای زیست‌ محیطی و بیولوژیکی در تکامل و توسعه زمینی، اکوسیستم‌ های ساحلی و دریایی و جوامع از گیاهان و حیوان‌ ها باشد.

(X): شامل زیستگاه‌ های طبیعی مهم از نظر تنوع زیستی و حاوی گونه‌ های در خطر باشد.

معیارهای ثبت جهانی منظر باستان شناسی ساسانی فارس در یونسکو 

منظر باستان شناسی ساسانی فارس در یونسکو، با سه معیار iii ، ii و V ثبت جهانی شده است. 

سخن آخر

 امروز به همراه شما گشتی در تاریخ ایران زمین داشتیم و ماشین زمان مان را تا دوره ساسانی به عقب بردیم. با تعدادی از مهمترین آثار این دوره کشورمان که ثبت جهانی هم شده اند بیشتر آشنا شدیم. 

شما تا چه اندازه با این قسمت از تاریخ ایران زمین آشنا بودید؟ آیا از وجود چنین آثار زیبا و مهمی در استان فارس خبر داشتید؟ از دیدگاه شما چه آثار دیگری در کشورمان قابلیت جهانی شدن دارد؟

نظرات، پیشنهادات و انتقادات تان را در این زمینه با ما و دوستان کارناوالی تان در میان بگذارید. اگر هم تجربه سفر به این مقاصد و جاذبه ها را داشته اید از طریق لینک زیر آن به صورت سفرنامه و عکس در کارناوال ثبت کنید.

کــــــــارناوالی شـــــــــو