بهترین غذاهای کشور ارمنستان

شاید ندانید اما انگیزه های سفر، بسته به افراد متفاوت هستند و وقتی بخواهیم لیستی از این انگیزه ها ردیف کنیم، ممکن است جدید و جالب به نظر بیایند. به طور مثال بسیاری سفر می کنند تا چند روزی را در فضای آرامش بخش کنار دریا و در میان طبیعتی دوست داشتنی به استراحت بپردازند. بسیاری دیگر پا در راه می گذارند که برای ماجراجویی هایشان تعریف تازه ای پیدا و هیجان را بیش از پیش تکرار کنند. خیلی ها مقصدشان سازه های باستانی و تاریخی است و خیلی های دیگر هم به قصد خرید و گشت و گذار در فروشگاه ها به جاده می زنند. در میان همه این ها، عده ای نیز هستند که سفر می کنند تا طعم اصیل غذاهای جهان را در همان خطه و سرزمین مورد نظر بچشند و خاطره ای خوشمزه را برای خود رقم بزنند. 

همیشه وقتی نگاهی به غذاهای چند کشور نزدیک به هم بیاندازید، ویژگی های مشابه و شاخصی را در میان فرهنگ های غذایی آن ها خواهید دید. این موضوع درباره ارمنستان نیز صدق می کند و با بررسی کوتاهی از غذاهای این کشور، شباهت های واضحی را با غذاهای خودمان خواهید و با غذاهای نام آشنایی برخورد خواهید کرد. با همه این ها، ارمنستان نیز غذاهای مخصوص و منحصر به خودش را دارد که در این مطلب با بهترین و معمول ترین آن ها آشنا می شوید و به صورت مختصر درباره نحوه طبخ این غذاها اطلاعات بیش تری به دست خواهید آورد.

آشنایی با فرهنگ غذایی ارمنستان

فرهنگ غذایی کشور ارمنستان شامل روش ها و ویژگی هایی می شود که سال هاست در میان غذاهای این سرزمین به چشم می خورد. غذاهای ارمنستان نیز مانند هر جای دیگری انعکاسی از تاریخ و جغرافی این کشور هستند و وقتی به غذاهای این کشور دقت می کنیم، اثر فرهنگ های غذایی دیگری مانند اروپا و کشورهای عربی را در آن می توان دید. 

خوب است بدانید که قدمت غذاهای ارمنی به 2 هزار سال پیش باز می گردد و به وضوح می توان ریشه فرهنگ غذایی کنونی ارمنستان را در تاریخش جستجو کرد. به طور مثال استفاده از گوشتِ فراوان در غذاهای مختلف ارمنی دیده می شود که بی ارتباط با سنت مردمان باستان این دیار در پرورش دام های محلی نیست. به زودی دامپروری مردم محلی ارمنستان، منابع زیادی از گوشت سفید و قرمز را در اختیار همه قرار داد و پای غذاهای گوشتی به سفره ی ارمنی ها باز شد. همچنین آغاز زودهنگام کشت و کار در دره های حاصلخیز ارمنستان باعث شد تا امروزه استفاده از غلات و حبوبات مختلف مانند جو، گندم، برنج، لوبیا، عدس، ارزن و ... بسیار در غذاهای محلی این کشور به چشم بخورد و به جزء مهمی از غذاهای ارمنی بدل شوند. 

به طور دقیق تر اگر بخواهیم به اجزاء اصلی غذاهای ارمنی نگاهی بیاندازیم، خواهیم دید گوشت قرمز، ماهی و سبزیجات کاربرد بسیاری دارند و در اغلب اوقات با گوشت بره، بادمجان و نان لواش در غذاها برخورد می کنیم. همچنین ارمنی ها بیش تر از  برنج و ذرت، از بلغور گندم استفاده می کنند. 

در نهایت باید گفت طعم و مزه منحصر به فرد غذاهای ارمنی بیش از هر چیزی مدیون تازگی و کیفیت مواد اولیه است و استفاده بیش از حد از ادویه ها در این غذاها جایی ندارند. در ادامه همراه کارناوال با بهترین و معروف ترین غذاهای ارمنی آشنا می شویم.

1) خش یا کله پاچه | Khash

شاید گمان کنید تنها جایی که می توان «کلپچ» زد و خود را به ضیافتی اعیانی دعوت کرد، کله پاچی ای های قدیمی و ایران باشند. اما تعجب نکنید! اسم عنوان را درست خوانده اید باید بدانید که کله پاچه منحصر به ایران و ایرانی نمی شود و در بسیاری از دیگر کشورها مانند ارمنستان، آذربایجان، گرجستان، آلبانی، بلغارستان و ...نیز وجود دارد و در هر کشور با نام مخصوص خودش شناخته می شود. 

در ارمنستان نیز کله پاچه را برای صبحانه روزهای زمستان در نظر می گیرند و آن را با سیر خرد شده و نان لواش میل می کنند. 

2) خورواتس | Khorovats

یکی از محبوب ترین غذاهای ارمنی پیش روی شماست: خورواتس! 

خورواتس را می توانید در همه جا، از رستوران ها گرفته تا مهمانی های خانگی پیدا کنید. اگر به عکس ها دقت کنید، می بینید که غذای [ndn نیست و همان شیشلیک ماست. برای طبخ خورواتس تکه های گوشت و دنده بره یا گاو را به سیخ می کشند و بر روی آتش کباب می کنند. البته باید بدانید که امروزه پخت خورواتس با گوشت خوک نیز در ارمنستان رایج شده است.

3) ماهی کبابی | Ishkhan

اگر در سفرتان به ارمنستان به دریاچه سوان هم می روید، صرف ماهی کبابی در کنار دریاچه را از دست ندهید. یکی از لذیذترین غذاهای ممکن، ماهی های قزل آلای این دریاچه هستند که به صورت تازه و کبابی در اختیار مسافران قرار می گیرند. همچنین باید بدانید که قزل آلای بومی این دریاچه را با نام ایشخان می شناسند و بنابراین ماهی کبابی های خوشمزه ایشخان را تنها در همین منطقه خواهید دید.

4) قاپاما | Ghapama

قاپاما یکی از غذاهای اصلی ارمنستان است که اغلب در زمان کریسمس طبخ می شود. این غذا به دلمه های ما شباهت دارد و اگر بخواهیم نامی ایرانی برایش انتخاب کنیم، دلمه کدو تنبل گزینه مناسبی خواهد بود. برای پخت قاپاما داخل کدو تنبل را خالی کرده و با موادی همچون برنج پخته شده و ترکیبی از میوه های خشک مانند بادام، خرما، سیب، آلو، زغال اخته، زردآلو، آلو بخارا و کشمش پر می شود. البته این همه ماجرا نیست، اغلب مرسوم است که در آخر بر روی مواد عسل می ریزند و تمام مواد داخل کدو تنبل را با دارچین و شکر مخلوط می کنند. سپس کدو تنبل را داخل قابلمه و به همراه آب بر روی شعله ملایم می گذارند تا پخته شود و پس از چند ساعتی قاپاما آماده سرو خواهد بود.

5) هاریسا | Harissa 

یکی از خاص ترین، مهم ترین و البته دوست داشتنی ترین غذاهای ارمنستان، هاریساست که به مناسبت های مختلف تهیه می شود. برای آماده سازی هاریسا، گندم و گوشت پرچرب (مرغ یا بره) را در آب و در زمانی طولانی بر روی شعله ملایم گاز می پزند. یکی از مهم ترین بخش های پخت هاریسا همین مدت طولانی طبخ آن است که باعث می شود غذا به خوبی جا بیفتد. 

6) دلمه | Dolma

باید بدانید دلمه، این غذای لذیذ و خاص محدود به جغرافیای کشورمان نمی شود و پختش در کشورهای بسیار دیگری در سرزمین های قفقاز، آسیای میانه و حتی شرق آسیا رایج می باشد. طبخ دلمه در ارمنستان نیز محبوبیت زیادی دارد و می توان گفت یکی از غذاهایی است که پختش را هر دختر ارمنی باید پیش از ازدواج فرا بگیرد! 

در نحوه پخت سنتی دلمه ارمنی، از گوشت خوک و گاه گوشت بره استفاده می شده و در ادامه آن را با موادی چون سبزیجات معطر (ریحان، مرزنگوش و ...) و برنج ترکیب می کردند. در نهایت نیز مواد را با برگ های درخت انگور پوشانده در قابلمه با آب کم می پزند. 

البته دلمه در ارمنستان هم تنها به برگ های درخت مو محدود نمی شود و طبخ انواع متفاوتی چون دلمه گوجه فرنگی، بادمجان و فلفل دلمه نیز رایج می باشد.

7) فاسولیا | Fasulya 

یکی از خوشمزه ترین خورشت های ارمنی، فاسولیا می باشد. برای طبخ این غذای لذیذ کافیست تا بخش همیشگی غذاهای ارمنی، یعنی گوشت را آماده کرده و در کنار لوبیا سبز و گوجه فرنگی در یک قابلمه بپزید. کافیست چند ساعتی را صبر کنید تا خورشت خوشمزه فاسولیا آماده شود. خوب است بدانید که ارمنی ها فاسولیا را به همراه برنج و یا دیگر غلات مانند بلغور سرو می کنند. 

8) کوفته | Kyufta

باز هم یک غذای نام آشنا و ایرانی دیگر! کوفته هم از غذاهای معروف است که انواع و اقسام بسیاری دارد و از شرق دنیا و کشور هند بگیرید تا اروپا و کشور فرانسه، نمونه های متفاوتی از آن دیده می شود. کوفته هایی با قیافه و البته طعم هایی متفاوت که مختص به جغرافیای خو می شوند. 

کوفته های ارمنی نیز نحوه طبخ مخصوص به خود را دارند. برای پخت کوفته ابتدا نوارهای گوشت را با وزنه های آشپزی کوبیده و صاف کرده و سپس آن ها را با مواد دیگری چون آرد، تخم مرغ، آب یا شیر، پیاز تفت داده و ادویه مخلوط می کنند. در نهیات گلوله های گوشت و مواد را درون آب گذاشته و می گذارند تا به همراه هم بپزند. 

9) پلو | Pilaf

در فرهنگ غذایی ارمنی ها هم مانند ما ایرانی ها، لیستی از انواع غذاهای پلویی به چشم می خورند. با این تفاوت که پلوهای ارمنی تنها به پخت با برنج محدود نمی شود و می تواند از بلغور و یا گندم تهیه شود. البته نحوه طبخ پلو در برخی از مناطق ارمنستان، کاملا متفاوت است و در واقع با استفاده از رشته فرنگی تهیه می شود. در کنار برنج، بلغور، گندم و یا رشته فرنگی از مواد اولیه دیگری چون گوشت بره یا گوساله، سبزیجات معطر و میوه های خشک استفاده می کنند. 

10) تیسژیک | Tisvzhik 

ارمنی ها برای پخت تیسژیک ابتدا قلب، کبد، شش و چربی گوساله را آماده نموده و سپس در اندازه و ابعادی برابر برش می دهند. تکه های گوشت را در ماهی تابه سرخ می کنند و زمانی که نیم پز شد، ترکیبات دیگری چون پیاز، رب گوجه فرنگی، نمک و فلفل را به همراه آب آن می افزایند و می گذارند تا بپزد. در نهایت و به هنگام سرو، تیسژیک را با سبزیجات معطر تزئین می کنند. 

سخن آخر

در این جا با لیستی از بهترین و معروف ترین غذاهای ارمنی آشنا شدید. البته که تمام غذاهای ارمنستان به همین ها محدود نمی شود و کارناوال در آینده ای نزدیک و در مطالبی جداگانه، بهترین سوپ ها و شیرینی های این کشور را نیز به شما معرفی خواهد کرد.

شما تا به حال این غذاها را چشیده اید؟

در سفر خود به ارمنستان به سراغ غذاهای محلی رفتید و یا تنها دنبال غذاهای فست و فود نام آشنا بودید؟

نظرات، خاطرات و عکس های خود را با ما در میان بگذارید و بگویید این بار به سراغ معرفی غذاهای کدام کشور برویم.