سال 2016 ملقب به گرم ترین سال کره زمین | تحقیقات ناسا

شاید تا به امروز درباره ی گرم شدن کره زمین زیاد شنیده و به گوشتان رسیده باشد که این پدیده سبب نگرانی دانشمندان در سراسر دنیا شده است، اما درباره ی این موضوع چقدر اطلاعات دارید؟

اصلا چند درجه گرم تر شدن کره ی زمین چه عواقبی در پیش دارد و چرا این موضوع به یکی از مهم ترین دغدغه های فعالان محیط زیست تبدیل شده؟

همه جا صحبت از آن است که کره ی زمین آرام آرام، هر روز گرم تر می شود و یخ های قطبی بدون صدا آب شده و فرو می ریزند. این گرمایش زمین در سال 2016 میلادی به اوج خود رسید تا این که ناسا ( سازمان فضایی ملی ایالات متحده ی آمریکا )، 2016 را گرم ترین سال ثبت شده ی کره زمین تا به امروز اعلام کرد. به همین دلیل اینبار قصد داریم درباره ی خطرات گرم شدن زمین و عواقب این اتفاق و خبر تاسف بار سازمان ناسا بیشتر بدانیم.

هر کسی برای گرم شدن زمین علتی را نام می برد، مثلا گازهای گلخانه ای، ازدیاد جمعیت، محیط زیستی آلوده و ... . ما می خواهیم کند و کاو کنیم و بدانیم ناسا چه تحقیقاتی درباره ی این موضوع انجام داده و از همه مهم تر این که در حال حاضر کدام نقطه از دنیا با روند سریع تری در حال گرم شدن است.

با کارناوال همراه باشید تا در تحقیقات ناسا درباره ی گرمایش کره زمین در سال 2016 میلادی سرک بکشیم و بیشتر بدانیم.

چرا گرمایش زمین؟

---

- از مهم ترین دغدغه های محیط زیستی است.

- پدیده ای است که به همه ی ساکنان دنیا مربوط می شود.

-  باید هرچه زودتر با این پدیده آشنا شده و برای جلوگیری از آن تلاش کنیم.

نگاهی به یک فاجعه | پدیده گرمایش زمین

از سال 1880 میلادی تا به امروز دانشمندان به صورت مستمر در حال اندازه گیری دمای زمین در نقاط گوناگون و درجه حرارت آب اقیانوس ها هستند. این گرم شدن به صورت میانگین اعلام می شود یعنی در طی یک سال، تغییرات آب و هوایی و آلودگی های زیست محیطی بسیار دقیق بررسی می شود و سپس اعلام می گردد که آیا نسبت به سال و سالهای گذشته، کره ی زمین گرم تر شده یا خیر.

از سال ها پیش شایعه ای دهان به دهان می شد که می گفتند سال 2100 میلادی، زمین را یک خشکسالی جهانی در بر خواهد گرفت، به همین علت بررسی ها با وسواس بیشتری ادامه یافت. این بار شاهد اعلام خبری نگران کننده از سوی ناسا ( سازمان هوانوردی و فضایی ایالات متحده ی آمریکا ) هستیم، مبنی بر این که سال 2016 میلادی به عنوان گرم ترین سال تا به امروز به ثبت رسیده است.

در ادامه به بررسی جزئیات این خبر خواهیم پرداخت.

ناسا: سال 2016 گرم ترین سال دنیا شد

ناسا و نوا ( سازمان ملی اتمسفر و اقیانوس ) که دو مرکز مهم علمی فعال در زمینه ی هوا فضا و اقیانوس ها هستند، با همکاری یکدیگر گزارش دادند که سال 2016 گرم ترین سال تا به امروز بوده است. جزئیات این گزارش از این قرار است:

جای تعجب نیست که سال 2016 گرم ترین سال دنیا شود با احتساب این که در نیمه ی اول این سال، رکورد گرم ترین ماه ها تا به امروز شکسته شده بود و ما انتظار گرمایش زمین را داشتیم. زیرا در ماه سپتامبر زمین آن قدر گرم بود که در 136 سال گذشته بی سابقه بود.

پیش از این سال  1998 میلادی به عنوان گرم ترین سال شناخته می شد ولی هم اکنون 2016 این رکورد را از آن خود کرد.

این طور که سازه های آلوده کننده ی محیط زیست توسط انسان در حال ساخت است، پس جای تعجبی ندارد که هر روز هوا گرم تر از روز قبل شود؛ افزایش دمایی که در کنار تمام خطرات و عواقبی که دارد، مشکلی را برای دانشمندان ایجاد کرده است. آن ها نمی توانند مثل قبل به صورت دقیق آب و هوا را پیش بینی کنند. به همین دلیل به دنبال راهی جایگزین برای پیش بینی آب و هوا و تغییرات جوی هستند.

حال که متوجه شدیم به راستی زمین در حال گرم تر شدن است در ادامه کمی با چگونگی بررسی های گرمایش کره زمین و نقطه ای از دنیا که با روند سریع تری در حال گرم شدن است آشنا خواهیم شد.

کدام کشور زودتر گرم می شود؟

قبل از آن که بدانیم کدام نقطه روی زمین به نسبت بقیه زودتر گرم می شود، بد نیست تا کمی با روش پیش بینی آب و هوا آشنا می شویم. به زبان ساده، هوا و وضعیت آن در آینده، بنابر تغییرات جوی اندازه گیری و پیش بینی می شود. کارشناسان از کنار هم قرار دادن چند فاکتور اساسی که نقش مهمی در جو دارند،  وضعیت هوا را مشخص می کنند؛ عواملی مثل فشار جوی، تغییر وزن مولکول های موجود در هوا، تاثیرات حوادث طبیعی مثل طوفان، فوران آتشفشان و چندین عامل تاثیر گذار دیگر.

با توجه به تحقیقات انجام شده در دو دهه ی اخیر بر روی چگونگی گرم شدن کره ی زمین، متوجه شده اند که همه ی کشورهای دنیا به صورت یکسان گرم نمی شوند و این گرمایش در برخی نقاط سریعتر و بیشتر و در بعضی دیگر آرام تر رخ می دهد. تصویر زیر نشان دهنده تحقیقات ناسا بر روی گرم ترین نواحی دنیا است. همان طور که مشاهده می کنید ایالت جورجیا در آمریکا با رنگ قرمز پر رنگ نشان داده شده که مشخص می کند این نقطه ی کره زمین روند سریع تری در گرم شدن در پیش گرفته است.

البته بدانید که در سال 2016 تغییرات جوی زمین دلایل علمی خاصی داشته و با شروع سال 2017 میلادی قطعا از شدت گرمایش زمین کم می شود،  اما این عوامل گرم کننده چه بوده اند؟ در ادامه به بررسی عوامل مهم گرم کننده ی زمین در سال 2016 میلادی خواهیم پرداخت.

علت گرمایش زمین در سال 2016

به احتمال زیاد در سال 2017 میلادی دیگر زمین آن چنان که در سال 2016 گرم شد، روند رو به رشدی نخواهد داشت زیرا دلیل اصلی گرمای زمین در سال 2016 پدیده ی ال نینو ( El Niño ) بوده است. ال نینو به زبان ساده تغییرات نابه هنجار جوی است که همه ی کره ی زمین را به یکباره درگیر می کند و سبب اتفاقاتی چون خشکسالی، سیل و از این دست حوادث می شود.

یکی از اصلی ترین دلایل رخِ دادن ال نینو، می تواند خارج شدن ناگهانی انرژی ذخیره شده در اقیانوس ها باشد که سبب تغییر جریانات آب سرد و گرم در اقیانوس ها و وزش بادهای نابه هنگام می شود. 

با این که احتمال وقوع دوباره ی ال نینو در سال 2017 میلادی تقریبا صفر است اما نباید از یاد برد که به طور کلی عوامل دیگرِ گرمایشِ زمین مانند فوران آتشفشان ها، تاثیرات گازهای گلخانه ای، تخریب جنگل ها، استفاده از مواد تولیدی بازیافت نشدنی و ... هنوز هم پا بر جا هستند و باید این عوامل به صورت دقیق بررسی شده و در کم شدن تاثیرات مخربشان گام های مفید برداشته شود.

نقش اقیانوس ها در گرمایش زمین

در ابتدا باید بدانید که بیش از 70 درصد از کره ی زمین را آب پوشانده، پس قاعدتا اقیانوس ها باید نقش پررنگی را در زندگی موجودات روی زمین بر عهده داشته باشند. میزان آب اقیانوس ها با مقدار بارش سالانه ی باران در کره ی زمین ارتباط مستقیمی دارد. علاوه بر نقش پر رنگ آب ها بر زندگی روزمره ی ما، دانشمندان با انجام مطالعات روی اقیانوس ها توانسته اند اتفاقاتی مانند فوارن آتشفشان ها و میزان فشار گازهای گلخانه ای را به طور دقیق اندازه گیری کنند.

در سال 2016 هم، اقیانوس ها علت اصلی پدید آمدن ال نینو بوده اند که در مناطق استوایی این گرمایش بیشتر خود را نشان داد. اقیانوس ها و دمایشان از نظر این که نور خورشید را به خود جذب می کنند برای زمین بسیار مفید هستند؛ عملی که باعث می شود دمای هوا در قسمت های مختلف کره ی زمین تعادل بیشتری داشته باشد و ناگهان قسمتی از زمین بسیار گرم و قسمتی دیگر یخبندان نشود.

درباره ی پدیده ی ال نینو هم باید بگوییم که نگران نباشید چون در یک و یا چند سال آینده ال نینو رخ نمی دهد اما به جای آن با پدیده ای با نام لانینا مواجه هستیم. اما لانینا چیست؟

لانینا را میتوان متضاد ال نینو در نظر گرفت، به این معنا که در قسمت های استوایی بخصوص شرق و مرکز اقیانوس آرام دمای آب از حالت عادی بسیار سردتر می شود و باعث کاهش درجه حرارت هوا می گردد.

جالب آن که بدانید گرمای کره ی زمین در سال 2016 هم از قبل پیش بینی شده بود. در سال 2015 میلادی پیش بینی کرده بودند که به صورت کلی میانگین درجه حرارت کره ی زمین در سال 2016 بین  0.72 تا  0.96  درجه ی سانتیگراد افزایش خواهد یافت، عددی که در بین تمام سال های 1961 تا 1990 بی سابقه بود.

برای بهتر متوجه شدن این مبحث می توانید به تصویر زیر نگاه کنید. در این تصویر گرمای کره ی زمین در ماه های پایانی سال 2016 میلادی به نمایش در آمده است؛ همانطور که مشاهده می کنید اقیانوس ها هم میانگین دمای بالایی را تجربه کرده اند.

تاثیرات عوامل انسانی و طبیعی بر گرمایش زمین

اگر بخواهیم عادلانه قضاوت کنیم باید بگوییم که در گرمایش زمین عوامل انسانی و طبیعی هر دو دست به دست هم می دهند و در این اتفاق سهیم هستند. برای مثال فوران آتش فشان ها در مناطق استوایی به سبب مسدود کردن تابش نور خورشید سبب کاهش دمای هوا می شود. در سال 1991 میلادی فوران آتشفشان پیناتوبو ( Pinatubo ) در فیلیپین سبب شد میانگین دمای کره ی زمین یک درجه ی فارنهایت ( 0.6 درجه ی سانتیگراد ) کاهش یابد.

مساله ی دیگر این است که میزان گازهای گلخانه ای تولید شده در هر سال در دنیا، با سال قبل و بعدش متفاوت است. بنابراین تاثیر این گازها هم در سال های مختلف کم و زیاد می شود. به دلیل تاثیر گذاری عوامل انسانی و طبیعی گوناگونی در گرمایش زمین دانشمندان برای آن که بتوانند میزان گرمای این کره ی خاکی را در بلند مدت مثلا چند دهه ی آینده پیش بینی کنند شبیه سازی از آب و هوا به صورت مصنوعی می سازند و به صورت کامپیوتری به مشاهده ی آب و هوا در آینده می پردازند اما باز هم امکان خطا در پیش بینی میزان گرمایش دمای زمین وجود خواهد داشت.

محققان سعی می کنند در مدل های شبیه سازی شده ی خود اثرات عوامل گوناگونی را مثل میزان گازهای مختلف در هوا، رطوبت، بخار آب و... همه و همه را در نظر بگیرند به همین دلیل همه ساله با پیشرفت تکنولژی شاهد پیش بینی های دقیق تری هستیم.

آنچه که در آخر باید به آن اشاره کرد آن است که نمی توان گرم شدن کره زمین را انکار کنیم. هر چه از عمر این کره خاکی می گذرد، هر چه انسان و طبیعت بیشتر با هم بر سر بقا می جنگند، زمین گرم تر و گرم تر می شود تا جایی که در 100 سال گذشته، 16 سال بسیار گرم داشته ایم تا اینکه سال 2016 لقب گرم ترین سال دنیا را از آن خود کرد.

ایالات متحده آمریکا سریع تر از هر جای دیگر در حال گرم شدن است

همان طور که قبل تر اشاره ای داشتیم ایالات متحده ی آمریکا به نسبت دیگر نقاط دنیا با سرعت بیشتری در حال گرم شدن است، برای مثال زمانی که میانگین دمای هوا در دنیا 2 درجه ی سانتیگراد بالا می رود در آمریکا این عدد به 3 درجه ی سانتیگراد می رسد.

ریموند برادلی یکی از محققان دانشگاه ماساچوست می گوید:

به مرور دمای کره ی زمین بسیار بالاتر می رود و این اتفاق عواقب مخربی برای محیط زیست، کشاورزی و آب های کره ی زمین خواهد داشت.

برادلی و همکارش کسانی بودند که طی تحقیقاتشان در سال 2015 میلادی به این نتیجه رسیدند که سرعت گرم شدن آمریکا بیش از سایر کشورهای دنیا است.

با اعلام نتایج تحقیقات این دانشمندان مسئولین آمریکا در صدد هستند قوانینی را تصویب کنند که مبنی بر کاهش تولید گازهای گلخانه ای باشد و به نوعی بتوانند میزان این گازها را کنترل کنند، برخی هم معتقدند که نیمه ی شمال شرقی آمریکا با سرعت بیشتری در حال گرم شدن است.

اما اگر آمریکا با همین روند گرم شود چه اتفاقی رخ می دهد؟

گرمای هوا در میزان بارندگی تاثیر دارد، پس اگر هوا گرم تر شود شاهد بارش باران های بیشتری در فصل بهار خواهیم بود و اما مناطق کویری و دشت ها بسیار خشک تر خواهند شد و تابستان های گرم تر و سوزان تری را خواهیم داشت. حتی همین سال ها هم نیمه ی شرقی آمریکا باران های شدید تری را تجربه می کنند و باید هر چه زودتر برای گرمایش زمین چاره ای اندیشید.

سخن آخر

در این مطلب سعی کردیم به خبر گرم تر شدن کره ی زمین در سال 2016 بپردازیم و کمی با جزئیات خبری که سازمان ناسا درباره ی همین موضوع اعلام کرده آشنا شویم اما در آخر باید گوشزد کنیم که پدیده ی گرمایش زمین مسبب خطراتی است که همه ی جهان را دامنگیر می کند و باید روسای کشورها همه با هم در صدد حل این مشکل برآیند.

منتظر دیدگاههای شما خوبان هستیم.