معرفی شهر نخجوان | دانستنی های قبل از سفر

این روزها نام نخجوان، این دیار زیبایِ آذربایجان را در اخبار رادیو و تلویزیون و شبکه های اجتماعی می شنویم؛ اما به راستی نخجوان دقیقا کجاست؟ آیا می تواند مقصدی خوب و هیجان انگیز برای سفر باشد؟ می خواهیم کمی بیشتر با آن آشنا شویم و بدانیم سفر به این دیار چه سبکی دارد.

نخجوان بخشی از کشور آذربایجان است که از سال 1924 میلادی اعلام استقلال کرده و به صورت جمهوری اداره می شود. کشور عزیزمان ایران از شمال با این سرزمین مرز مشترکی به طول 163 کیلومتر دارد و همین موضوع بهانه ای شده تا هموطنان بسیاری به این شهر سفر کنند. با این که جمهوری نخجوان تنها 5500 کیلومتر مساحت دارد؛ اما یکی از محبوب ترین مقاصد گردشگری برای ایرانیان است. امروز قصد داریم در این مقاله نکاتی را بیان کنیم که در سفر به نخجوان حتما به کارتان خواهند آمد، می خواهیم هر آن چه پیش از سفر باید بدانید را به طور کامل بیان کنیم؛ برای مثال هیچ فکر کرده اید اگر در این شهر دچار حادثه ای ناخوشایند شوید باید چه کاری انجام دهید و با چه ارگانی و شماره ای تماس بگیرید؟ اگر شما هم علاقه مندید که بیشتر با زیبایی ها و نکته های ضروری سفر به نخجوان آشنا شوید همراه کارناوال بمانید.

چرا نخجوان؟

• یکی از محبوب ترین مقاصد گردشگری نزد ایرانیان است.
• روستاهای بسیار زیبا و دیدنی دارد که می توانند مقاصدی ناب و جذاب باشند.
• با ایران مرز مشترک دارد و همین موضوع سبب می شود تا سفر راحتی را به این شهر تجربه کنید.

معرفی جاذبه های معروف نخجوان

با توجه به این که نخجوان طی سال های متوالی، میزبان جنگ های مختلفی بوده است، بسیاری از جاذبه های تاریخی این دیار از بین رفتند؛ با این حال هنوز هم چند دیدنی مشهور در این خطه وجود دارند که پیشنهاد می کنیم در سفرتان حتما از آن ها دیدن کنید.

مومنه خاتون: بنای مومنه خاتون که با نام معینه خاتون (Momine Khatun) نیز شناخته می شود، برجی به ارتفاع ۲۵ متر، ساخته شده از آجر و گِلِ فشرده است. این برج زیبا بر روی مقبره مومنه خاتون، همسر اتابک جهان پهلوان (َAtabek Dzhahan Pehlivan) بنیانگذار سلسله اتابکان آذربایجان (Atabex) که در قرن ۷ هجری قمری شکل گرفته بود، ساخته شده است. این بنا مشهورترین جاذبه گردشگری نخجوان به شمار می آید.ورود به صفحه اختصاصی جاذبه مومنه خاتون

 آرامگاه یوسف: یکی دیگر از دیدنی های جالب نخجوان آرامگاه یوسف بن کوسیر (Mausoleum of Yusif ibn Kuseyir) است که در سال 1161 یا 1162 ساخته شد. این بنا به علت نوع معماری زیبا و هشت ضلعی خود به شهرت رسید.

برج آلینجا: اگر اهل کوهنوردی هستید، برج آلینجا (Alinja Tower) یکی از جذاب ترین جاذبه های نخجوان برای شماست. این برج در حقیقت قلعه ای فوق العاده دیدنی است که بر فراز کوهستان قرار دارد. برای رسیدن به این مکان جذاب باید از روستای خانقاه (Khanega) کمی به سوی غرب رفته و از آشنایان محلی کمک بگیرید.

آرامگاه قره باغلار (Garabaghlar): این آرامگاه را در نیمه اول قرن چهاردهم ساختند؛ اما بارها تخریب و دوباره سازی شد. متاسفانه این روزها به خوبی از این آرامگاه مراقبت نمی شود. این بنا به شکل یک استوانه به ارتفاع 30 متر است و با کاشی کاری های آبی رنگ خود به شهرت رسید.

موزه ها: در این شهر چندین موزه نیز وجود دارد که با بازدید از آن ها با هنر، فرهنگ و آداب و رسوم آذری ها آشنا خواهید شد. مهم ترین و مشهورترین موزه های این شهر عبارتند از: فرش (Museum of Carpets)، تاریخ نخجوان، حیدر علی اف و تاریخ و قوم شناسی.

کارناوال در آینده به تک تک این مکان های دیدنی سر می زند و تجربه های خود را با شما به اشتراک می گذارد؛ منتظر مطالب آتی ما باشید.

دانستنی های مهم نخجوان

پیش از سفر به نخجوان خوب است اطلاعاتی کلی راجع به مقصدتان بدانید، در این قسمت مطالبی مفید و جذاب درباره نخجوان را بیان می کنیم:

زبان مردم نخجوان: ترکی آذربایجانی

پول رایج: منات (AZN)، هر 1 منات آذربایجان (25,593 تومان) است.

اختلاف ساعت با تهران: 30 دقیقه عقب تر از تهران

جمعیت نخجوان: ۴۱۰٬۱۰۰ بر اساس آخرین سرشماری در سال 2011

موقعیت اقتصادی: یکی از مهم ترین کشورهایی که نخجوان و جمهوری آذربایجان با آن مراودات اقتصادی و مالی داشتند ارمنستان بود؛ اما زمانی که بین آذربایجان و ارمنستان جنگ درگرفت، رشد اقتصادی این کشور تقریبا از حرکت ایستاد و وضعیت بسیاری از صنایع، بحرانی شدند؛ همچنین صادرات که نقش مهمی در اقتصاد آذربایجان داشت تا اندازه زیادی کاهش یافت. پس از جنگ آرام آرام اقتصاد آذربایجان قوی تر شد تا جایی که در سال های اخیر شاهد روند رو به رشد اقتصاد این دیار هستیم. در سال های گذشته بسیاری از آذری ها برای درمان مجبور به سفر به ایران بودند؛ اما در چند سال گذشته چند بیمارستان در نخجوان تاسیس شد که این مشکل را تا حدودی رفع کرد؛ البته نباید از یاد برد که کشور ایران و ترکیه نقش مهمی در پیشرفت و کمک به نخجوان داشتند.

سوغات: صنایع دستی، شیرینی محلی، آب معدنی گاز دار، لبو، زعفران

وضعیت بهداشت: تا یکی دو سال گذشته نخجوان از نظر درمانی به ایران وابسته بود، ولی این روند به آرامی در حال تغییر است و در آن چند کلینیک دندان پزشکی و بیمارستان تاسیس شده که احتمالا اوضاع درمانی را بهبود خواهند بخشید. از نظر سطح بهداشت هم متوسط و رو به رشد است.

وضعیت آموزش و تحصیل: با اعلام خودمختاری نخجوان رفته رفته سیستم آموزشی این سرزمین متحول شد؛ به طوری که هم اکنون چیزی بالغ بر 7877 معلم در نخجوان مشغول به کار هستند و این عدد در مقایسه با زمان پیش از استقلال پیشرفت زیادی داشته است. در حال حاضر مراکز آموزشی و فرهنگی متعددی در نخجوان فعالیت می کنند که مورد توجه گردشگران نیز قرار گرفته اند.

نکات فرهنگی:

پیش از سفر به نخجوان بد نیست که چند نکته را درباره فرهنگ مردم این مرز و بوم بدانید:

• در نخجوان به دلیل وجود آتشفشان های متعدد، زلزله های کوچک و بزرگ زیادی رخ می دهد و مردم این دیار با این موضوع مشکلی ندارند و به خوبی کنار آمده اند.
• اغلب ساکنان نخجوان مسلمان هستند و این موضوع در آداب و رسوم و فرهنگ آن ها نیز تاثیر دارد.
• گفته می شود در نخجوان برای دست دادن با بانوان پیش قدم نشوید و منتظر باشید تا آن ها دست شان را دراز کنند.
• در نخجوان گرایش های صوفی گرایانه نیز وجود دارد پس به هیچ وجه به تمسخر این نوع تفکرات نپردازید.

در سفر به نخجوان بدانید

توصیه می کنیم در سفر به کشورهای خارجی، کمی با زبان و گویش محلی مردمان مقصد آشنا باشید تا در برقراری ارتباط یا پیدا کردن آدرس و مسایلی از این دست دچار مشکل نشوید؛ این موضوع در کشورهایی که اهالی آن کمتر از زبان انگلیسی استفاده می کنند نمود بیشتری دارد. در نخجوان کمتر از زبان انگلیسی استفاده می کنند و برای گشت و گذار در آن نیاز دارید که بر زبان آذربایجانی مسلط باشید و یا راهنمای فارسی زبان همراه تان باشد. مردمان ترک زبان کشورمان تا حدودی متوجه سخنان آذری های نخجوان می شوند، با این حال در این قسمت برخی از کلمات و عبارات مورد نیاز را به همراه معادل آن ها بیان می کنیم تا کمتر دچار مشکل شوید، همچنین سعی داریم شماره تلفن مراکز مهم و ضروری را نیز در اختیارتان قرار دهیم تا هنگام وقوع حادثه آمادگی داشته باشید.

در صورتی که درباره برقراری ارتباط در طول سفرهای خارجی خود نگران هستید، توصیه می کنیم خواندن آموزش های کاربردی زیر را از دست ندهید. 

آموزش راه های برقراری ارتباط در کشورهای خارجی

تعطیلات رسمی آذربایجان

پیش از سفر باید به زمان تعطیلات رسمی مقصد توجه داشته باشید زیرا ممکن است در برنامه های سفرتان تاثیرگذار باشند؛ برای مثال در اغلب کشورها فروشگاه ها در تعطیلات رسمی بسته خواهند بود یا مراکز تفریحی ساعات کار مختلفی دارند به همین خاطر در این قسمت با هم مروری داریم بر تعطیلات رسمی نخجوان و کشور آذربایجان. توجه داشته باشید که مهم ترین جشنواره های نخجوان، نوروز و کریسمس و جشنواره انار هستند و فستیوال بزرگ دیگری در حال حاضر برگزار نمی شود.

زمستان

1 ژانویه (11 دی 1398): سال نوی میلادی

20 تا 26 مارس (1 تا 7 فروردین 1399): عید نوروز

31 مارس (12 فروردین): روز قتل عام در باکو

24 تا 26 می (4 تا 6 خرداد): عید فطر

بهار

۹ می (20اردیبهشت): روز پیروزی

۲۸ می (8 خرداد): روز جمهوری

15 جون (26 خرداد): روز ملی نجات

تابستان

۲۶ جون (6 تیر): روز نیروهای مسلح

31 جولای (10 مرداد): عید قربان

پاییز

۱۸ اکتبر (۲7 مهر): روز ملی استقلال

۹ نوامبر (۱9 آبان): روز ملی پرچم

12 نوامبر (22 آبان): روز قانون اساسی

17 نوامبر (27 آبان): روز احیای ملی

۳۱ دسامبر (۱1 دی): روز همبستگی ملی

ساعت های کاری در نخجوان:

دوشنبه تا جمعه: 9:00 - 18:00

شنبه و یک شنبه: تعطیل

ساعت ناهار: 13:00- 14:00

آب و هوای نخجوان

نخجوان در منطقه ای با ارتفاع 700 تا 1000 متر از سطح دریا واقع شده است و به همین خاطر آب و هوایی خشک دارد و زمستان هایش بسیار سرد و تابستان هایش گرم است و مناطق جنگلی و کوهستانی آن هوای معتدلی دارند.

میزان بارش باران نیز در مناطق مختلف این جمهوری متفاوت است؛ اما به صورت میانگین در مناطق کم ارتفاع 200 الی 300 میلی متر و در مناطق مرتفع 300 الی 900 میلی متر است. نکته قابل توجه دیگر درباره اقلیم نخجوان رودهای آن است، در این جمهوری حدود 400 رود وجود دارد که ارس مهم ترین آن هاست که مرز بین نخجوان و ایران نیز محسوب می شود. وجود همین رودها باعث شدند تا دشت های این سرزمین سرسبز و زیباتر باشند.

فرودگاه نخجوان

بسیاری از هموطنان مان که نخجوان را برای سفر انتخاب می کنند به صورت زمینی به این شهر می روند؛ اما افراد بسیاری نیز هواپیما را انتخاب می کنند به همین خاطر خوب است که کمی با فرودگاه نخجوان آشنا شویم.

نخجوان یک فرودگاه دارد که نظامی و بین المللی ست و در سال 1970 میلادی تاسیس شده است. این فرودگاه را طی سال های گوناگون، بارها بازسازی و تعمیر کردند. این مکان در ارتفاع 2863 متری از سطح دریا واقع شده و دو باند فرود دارد؛ سطح یکی از باندها بتنی و دیگری آسفالتی ست. جالب این که فرودگاه نخجوان تا دهه 90 میلادی تنها پرواز رفت و برگشت به باکو، پایتخت آذربایجان را داشت تا این که به دستور رییس جمهور وقت یعنی حیدر علی اف توسعه این فرودگاه در دستور کار قرار گرفت و در سال 2004 فرودگاه بین المللی نخجوان به صورت بین المللی و مدرن شروع به کار کرد.

آدرس: آذربایجان، نخجوان، بزرگراه E002، فرودگاه نخجوان

.Address: E002, Nakhchivan AZ6725, Azerbaijan

وسایل نقلیه عمومی در نخجوان

همان طور که گفتیم در سال های اخیر گردشگران خارجی و بخصوص ایرانیان و ترکان ترکیه، به نخجوان می روند. اغلب ترک های ساکن در کشور ترکیه ابتدا به فرودگاه باکو رفته و سپس به نخجوان می روند؛ ولی ایرانی ها پرواز مستقیم را ترجیح می دهند. پس از رسیدن به نخجوان یکی از بهترین روش ها برای گشت و گذار استفاده از وسایل نقلیه عمومی ست به همین خاطر در این قسمت بیشتر با وسایل نقلیه عمومی در این جمهوری آشنا می شویم:

1- تاکسی: در نخجوان استفاده از تاکسی، کاری رایج است. تاکسی ها در فرودگاه نخجوان نیز وجود دارند. هزینه تاکسی در این شهر نسبتا زیاد است و اگر از فرودگاه تا مرکز شهر تاکسی بگیرید چیزی حدود 5 یورو (282,530 تومان) باید پرداخت کنید.

2- قطار: یکی دیگر از وسایل نقلیه موجود در نخجوان قطار است، که بیشتر برای سفرهای برون شهری استفاده می شود برای مثال اگر از ایران به وسیله قطار به نخجوان بروید. در حال حاضر با توجه به رایزنی هایی که بین ایران و نخجوان انجام شده، قرار است که هزینه سفر از شهرهای مختلف کشورمان به نخجوان ارزان تر شود، برای مثال با صرف هزینه ای معادل 80 هزار تومان از مشهد به نخجوان رفت.

3- اتوبوس: اتوبوس محبوب ترین وسیله نقلیه عمومی نزد ایرانی هاست، این امکان وجود دارد که از تهران یا جلفا به نخجوان بروید. البته از آستارا هم می توان به نخجوان رفت اما مسیری طولانی در پیش خواهید داشت.

*با همه این تفاصیل ما پیشنهاد می کنیم برای گشتن در نخجوان از تاکسی استفاده کنید، نظارت نسبتا خوبی روی هزینه های تاکسی در این شهر وجود دارد. اغلب هزینه رفت و آمد از یک محله به محله دیگر چیزی حدود 1.5 دلار (78,915 تومان)  می شود؛ اما رانندگان تاکسی راهنمایی های خوبی ارایه می دهند که شما را در برنامه ریزی بهتر برای سفرتان کمک می کند. توصیه می کنیم پیش از سوار شدن قیمت را با راننده ها طی کنید زیرا رانندگان بی انصافی نیز در این شهر حضور دارند که دیده شده برای یک سفر 50 دلار (2,630,500 تومان)  از مسافر پول دریافت کرده اند.

آشنایی با فرهنگ غذایی آذربایجان

شاید ندانید اما فاصله نزدیک کشور آذربایجان با ایران تنها در مرزهای جغرافیایی محدود نمی شود و وقتی خوب به مردم و فرهنگ غذایی شان نگاه کنیم، با نام های آشنا و طعم های مشابهی رو به رو می شویم و چندان احساس غربت به ما دست نمی دهد. فرهنگ غذایی مردم آذربایجان به فرهنگ غذایی آذری های ایران شباهت بسیاری دارد و در کل در موارد زیادی با فرهنگ غذایی ایران و ترکیه همخوانی دارند. به گونه ای که بسیاری از غذاهای بومی آذربایجان را قبلا خورده ایم و یا با شکل و شمایلش آشنایی داریم. 

خوب است بدانید که از میان ۱۱ اقلیم شناخته شده در جهان، ۹ اقلیم آن را در کشور آذربایجان شاهد خواهید بود. تنوع آب و هوایی در یک سرزمین به معنای تنوع مواد و محصولات غذایی هم هست و در نتیجه این موضوع، خود باعث غنای فرهنگ غذایی آن جا می شود. بنابراین عجیب نیست وقتی که نگاهی به لیست غذاهای این کشور می اندازید، با تنوعی دوست داشتنی و جالب توجه رو به رو شوید. 

برای مردمان آذربایجان، غذا عنصر مهمی در زندگی روزمره محسوب می شود و عمیقا در تاریخ، سنت ها و ارزش های این سرزمین ریشه دارد. اغلب غذاهای این کشور همسایه، به سبب سبزی های تازه و فصلی اش شهرت دارند؛ سبزی های معطری مانند نعناع، شوید، گشنیز، ریحان، جعفری، ترخون، تره فرنگی، پیازچه، آویشن، مرزنگوش، پیاز سبز و تره آبی در آشپزی آذری بسیار محبوب اند و اغلب به همراه غذای اصلی سرو می شوند. از طرفی دیگر کشور آذربایجان در کنار دریای مازندران قرار گرفته است، بنابراین رد پای ماهی های مختلف را در غذاهای بومی آذربایجان می بینیم. ماهی هایی چون خاویار سیاه، سالمون خزری، قزل آلا، ساردین، کفال راه راه و ... . 

همانند غذاهای ایرانی، پلو در آذربایجان هم نقش پر رنگی دارد که با سبزیجات مختلف و یا با زعفران سرو می شود. جالب است بدانید که پلوهای آذری به بیش از ۴۰ نوع می رسند و با انواعی از خورشت ها و کباب ها مورد استفاده قرار می گیرند. یکی دیگر از انواع غذاهای پرکاربرد و مرسوم آذربایجان، کباب ها و شیشلیک های آن است. آذری ها انواع گوشت های بره، گوساله، مرغ، اردک، ماهی و حتا خاویار را به سیخ کشیده و کباب هایی لذیذ تهیه می کنند. 

چاشنی های مرسوم و پرکاربرد در غذاهای آذری، نمک، فلفل سیاه، سماق و زعفران هستند. از دیگر چیزهایی که در طبخ غذاهای آذری مورد استفاده قرار می گیرند، می توان به میوه های خشک و گردو اشاره کرد. 

از بخش های جالبِ سرو یک وعده غذای آذری این است که اغلب ۴ تا ۵ ساعت طول می کشد و ابتدا با نوشیدن چایی آغاز می شود. در غذاهای آذری انواعی از سوپ ها، غذاهای سبک، دسرها، پلوها و غذاهای گوشتی وجود دارند.

تاریخچه نخجوان

در سده هفتم پیش از میلاد مسیح اراضی نخجوان تحت سلطه حکومت های ماننا و مادها بود تا این که در سده هشتم هخامنشیان بر نخجوان حاکم شدند، در این زمان با اجازه پادشاهان هخامنشی دودمان اَروَندی فرمانروای نخجوان شدند، پس از این پادشاهان محلی ارتاشیان و سپس اشکانیان نخجوان را به تسلط خود در آوردند. در همین زمان بود که نخجوان جزوی از منطقه آتروپاتکان یا همان نخجوان امروزی شد.

در سده سوم میلادی نخجوان جزوی از اراضی ساسانیان به شمار آمد؛ از این زمان به بعد این شهر بارها مورد تاخت و تاز ایرانیان، بیزانسی ها و رومیان قرار گرفت و تا حدود بسیاری تخریب شد. این اوضاع ادامه داشت تا با قرارداد ترکمنچای در سال 1818 از ایران جدا شد و با اعلام خودمختاری جزوی از اراضی آذربایجان به حساب آمد و بعد از جنگ جهانی دوم ارتباط زمینی خود را با باکو به طور کل قطع کرد؛ تا این زمان دین اکثر مردمان نخجوان زرتشتی بود اما به مرور دین مسیحیت جای زرتشت را گرفت. در سال 1841 میلادی نخجوان تابعیت دولت گرجستان را پذیرفت و در سال 1846 میلادی تابعیت ارمنستان را؛ همین موضوع از مهم ترین دلایلی است که فرهنگ های گوناگون و ادیان مختلف را در نخجوان مشاهده می کنیم.

در سال 1918 میلادی نخجوان توسط ترکان ترکیه اشغال و جمهوری ارس در این مکان تاسیس شد؛ اما این موضوع دیری نپایید و نخجوان باز هم به اشغال انگلیسی ها در آمد. این اوضاع ادامه داشت تا در سال 1921 میلادی یک جمهوری شوروی سوسیالیستی در نخجوان تاسیس شد و سه سال بعد در 9 فوریه سال 1924 نخجوان اعلام خودمختاری کرد و جزوی از آذربایجان شد و در سال 1926 میلادی قانون اساسی خود را به تصویب رساند و از آن پس به عنوان جمهوری خودمختار نخجوان شناخته می شود.