کارناوال
نویسنده ارشد کارناوال
انتشار
16 خرداد 1396
به روز رسانی
15 شهریور 1398
ایران به سبب قرارگیری در موقعیت خاص جغرافیایی از نظر جاذبه های طبیعی، کشوری غنی به شمار می آید و در هر گوشه اش طبیعت به گونه ای متفاوت رخ می نماید؛ در گوشه ای با دریاچه و کوهستان و جنگل و در جایی دیگر با بیابان ها و گنبدهای نمک.
این ها همان نعماتی هستند که خداوند در اختیارمان قرار داده تا از آنها لذت و بهره ببریم و بتوانیم به زندگی ادامه دهیم. اما این زیبایی ها برای باقی ماندن احتیاج به مراقبت و نگهداری دارند؛ کاری که شاید کمتر به آن فکر کرده و متوجه آسیب هایی که به طبیعت وارد می سازیم، نبوده ایم. ما تصور می کنیم که طبیعت، همیشه جاودان است و حق مرگ ندارد در حالی که آرام آرام در سکوتی وحشتناک در حال از بین رفتن است.
پیش تر به برخی نقاط ایران سر زدیم و دغدغه هایمان را در مورد مرگ جاذبه های کشور عزیزمان با شما در میان گذاشتیم. این بار راه جنوب کشور را در پیش گرفته ایم و می خواهیم سری به تالاب بین المللی شادگان بزنیم که این روزها حال خوبی ندارد.
با کارناوال همراه باشید...
تالاب شادگان
با تالاب شادگان آشنا شوید...
تالاب شادگان یکی از جاذبه های طبیعی ایران در استان خوزستان است که شهرتی جهانی دارد و با حدود ۴۰۰ هزار هکتار وسعت، بخش قابل توجهی از تالاب های بین المللی ایران را شامل می شود. این تالاب باز مانده ای از یک تالاب بزرگ می باشد که بخشی از مجموعه تالاب های گسترده و به هم پیوسته بین النهرین در گذشته های دور بوده و تا هورالعظیم در مرز عراق ادامه داشته است.
پیش از این سه تالاب شادگان، خورموسی و خورالامیه در منطقه وجود داشت که در جریان همایش تالاب های جهان در رامسر در سال ۱۳۵۳ تصمیم بر این شد که این سه تالاب با یکدیگر ادغام شده و با عنوان تالاب شادگان شناخته شوند. تالاب شادگان یکی از معدود تالاب هایی است که در فهرست میراث طبیعی یونسکو قرار دارد و دارای ارزشی جهانی می باشد. این تالاب در ارتفاع ۵ تا ۷ متری از سطح دریا قرار دارد و درجنوب خود به خلیج فارس می پیوندد.
برای آشنایی با این تالاب می توانید مطلب زیر را مطالعه نمایید:
تالاب شادگان
حال امروز شادگان چگونه است؟
شادگان امروز با گذشته اش خیلی فرق دارد؛ تالابی که روزی آغازگر زندگی در منطقه بود و حیات می بخشید، حالا با هزار و یک مشکل دست و پنجه نرم می کند. نمی شود گفت که درد از کجاست، به هر نقطه اش که دست می گذاری آه از نهادش بر می خیزد و درد دل هایش شروع می شود. قصه ی این درد، به امروز و دیروز تعلق ندارد و هر بار به دلیلی زخم های کهنه ی این تالاب سرباز کرده اند. در ادامه می خواهیم از تلخی های سرنوشت این تالاب برایتان بگوییم:* شادگان، تالابی در معرض خطر
این تالاب منحصر به فرد در سال 1372 وارد فهرست قرمز تالاب های بین المللی (لیست مونترال) شد و بسیاری از کارشناسان در جهان نگران آن شدند. لیست مونترال، فهرستی از تالاب های در معرض خطر جهان است که نیاز به توجه بیشتر جهت حفظ و نگهداری دارند.تالاب شادگان
* فاجعه زباله های نفتی
چندین سال از ورود نام تالاب شادگان به فهرست مونترال گذشته بود و هنوز نگرانی ها ادامه داشت که خبرهای دیگری به گوش رسید. شهرداری آبادان در آبان ماه ۱۳۸۳، فاجعه ای فراموش نشدنی را برای شادگان رقم زد. طی عملیات احداث بلوار در منطقه‌ای از آبادان حدود ۳۵ هزار مترمکعب از زباله‌های نفتی منطقه گیسی از زیر خاک خارج و در تالاب شادگان ریخته شد.اثرات این اقدام هیچگاه از تن این تالاب پاک نشد و همچنان از آن به عنوان یک فاجعه زیست محیطی یاد می شود. عبور لوله های نفتی و فعالیت ۳۰ واحد پتروشیمی نیز باعث ورود زباله های نفتی به آب تالاب گردید و به مشکلات آن دامن زد.
* احداث کارخانه فولاد شادگان | ظلمی دیگر در حق تالاب
در سال 1385 دردی تازه به جان شادگان افتاد و طرح احداث کارخانه فولاد شادگان تصویب شد. کارشناسان محیط زیست تمام تلاش خود را کردند تا از اجرای این طرح جلوگیری کنند اما در نهایت این طرح توسط کمیته ارزیابی زیست‌محیطی در سال ۱۳۸۶ به تصویب نهایی رسید و به مرحله ی اجرا درآمد.تنها اتفاق خوشایندی که در این میان افتاد این بود که از ۶۰۰ هکتار پیشنهاد اولیه با واگذاری ۲۵۰ هکتار از اراضی تالاب بین‌المللی شادگان موافقت شد و بخشی از تالاب نجات یافت. این کارخانه امروز فعال است و همچنان خطری جدی برای تالاب به شمار می رود.
* احداث زندان آبادان
قرار بر این شد که زندان جدید آبادان نیز در حریم این تالاب اجرا شود که کارشناسان محیط زیست باز هم تلاش کردند تا به مخالفت با آن بپردازند اما تلاش هایشان نتیجه ای در بر نداشت و باز هم اقداماتی در جهت تسریع نابودی تالاب صورت گرفت.تالاب شادگان
* پسماندها، آفت جان شادگان
تالاب شادگان از زباله ها و پسماندها نیز رنج می برد. جوامع ساکن در حاشیه ی تالاب، زباله ها و فاضلاب خود را روانه ی شادگان می کنند و روز به روز بر آلودگی آن می افزایند. گردشگرانی که برای دیدن زیبایی های این تالاب می آیند از خودشان ردپایی از جنس آلودگی برجای می گذارند و آن را ترک می کنند.در این میان، تخلیه پساب های آلوده ی متعلق به مزارع نیشکر و تخلیه زباله های شهری از مهم ترین عوامل آلودگی تالاب به شمار می روند.
تالاب شادگان
* خشکسالی، نمکی بر روز زخم های شاگان
از بحث آلودگی ها و خودخواهی های انسانی که بگذریم، عاملی دیگر نیز در این میان به جات تالاب افتاده و جان آن را می ستاند. خشکسالی های چند سال اخیر مشکلی است که روند نابودی این گنج ارزشمند را تسریع کرده و آن را به مرگ، نزدیک و نزدیک تر می کند. مساحت تالاب شادگان در سال 1354، 400 هزار هکتار بود اما بر اساس اندازه گیری سال 1383 تنها 54 هزار هکتار از آن باقی مانده است.* شکارهای غیرمجاز در کمین حیات وحش شادگان
شادگان، تنها عنوان یک پناهگاه حیات وحش را به یدک می کشد و هیچ نشانه ای از حفاظت گونه های جانوری در آن دیده نمی شود. پرندگان مهاجر به امید پیدا کردن پناهگاهی امن راهی شادگان می شوند اما مقصد نهایی آنها سبد دستفروشان است که در آن زنده یا مرده به فروش می رسند.تالاب شادگان
* مصرف بالای آب
نیاز کشاورزان به آب و توسعه آبیاری در بالادست تالاب باعث شد تا آب های ورودی به آن، روز به روز کمتر شود و از سویی دیگر، جریانات زهکشی نیز افزایش یافت و آسیب هایی جدی را متوجه تالاب ساخت. افزایش نیاز به آب منجر به سدسازی و رعایت نشدن نیاز آبی تالاب گردید و از وسعت تالاب کاسته شد.تالاب شادگان
چرا تالاب شادگان اهمیت دارد؟
وسعت زیاد، طبيعي بودن، تنوع زيستگاهي و ایفای نقش در تامین معاش ساکنین از جمله دلایلی هستند که اهمیت این تالاب را دوچندان می کنند و در زندگی مردم منطقه تاثیر می گذارد:
تاثیرات اقتصادی: حاشیه این تالاب میزبان سه شهر بزرگ شادگان، آبادان و ماهشهر و تعدادی روستا است و دو روستا نیز دقیقا در میان آب های آن جای گرفته اند. همه ی ساکنان این شهرها و روستاها از گذشته های دور تا به امروز برای تامین معاش خود، چشم به آب تالاب شادگان داشته اند.
بخش عمده جمعيت اين شهرها و روستاها که عرب هستند، وابستگی شدید اقتصادی به تالاب دارند. آنها به كشت محصولات كشاورزي و خرما و دامداري به ویژه نگهداری از گاومیش مشغولند و آب تالاب نقش مهمی را در تامین درآمد آنها ایفا می کند.
تالاب شادگان حدود ۹۰۰ هزار تُن علوفه در سال را برای دامداران منطقه تامین می کند و ساکنان منطقه را در تهیه علوفه و تغذیه دام ها و فروش لبنیات حاصل از آنها یاری می دهد.
وجود میزان قابل توجهی از ماهیان شیلاتی در آب تالاب موجب رواج ماهیگیری شده است و بسیاری با صید و فروش آنها در بازار، نیازهای اقتصادی خود و خانواده شان را برطرف می کنند.
شكار پرنده و ني بُري نیز از دیگر مشاغل مردم هستند که همگی آنها وابستگی زیادی به آب دارند.
محافظت در برابر سیل: تالاب شادگان ظرفیت بالایی در جذب و نگهداری سیلاب ها دارد و می تواند مانند یه سد از شهرهای آبادان، خرمشهر و شادگان در برابر سیل حفاظت کند. به هنگام سیلابی شدن رودخانه های جراحی و مارون، این تالاب مقادیر زیادی از آبهای مازاد را در خود نگه می دارد و آن را کنترل می کند.
تاثیرات زیست محیطی: این تالاب توانایی جذب ذرات خاک معلق و گرد و غبار را نیز دارد و با ایجاد رطوبت در هوا مانع از رسیدن ریزگردها به شهر های اطراف می شود.
خانه امن جانداران و گیاهان : این تالاب بیش از ۳۰ درصد از پرندگان (۱۵۴ گونه)، ۲۵ درصد از پستانداران (۴۰ گونه) و ۴۵ درصد از ماهیان کشور (۳۶ گونه ماهی مردابی و ۴۵ گونه ماهی دریایی) را در خود جای داده است و 17 جامعه اصلی گیاهی متشکل از ۱۱۰ گونه گیاهی، سه گونه دوزیست، ۹ گونه خزنده و چهار گونه میگو نیز در آن وجود دارند که همگی در معرض نابودی می باشند.
گردشگری: وجود دسته های بزرگ پرندگان بومی و مهاجر، مناظر سبز و شاداب تالاب و جاذبه های اکوتوریستی می توانند این تالاب را به یک مقصد پرطرفدار گردشگری تبدیل کند و منافع اقتصادی را نصیب مردمان منطقه سازد. همچنین این تالاب می تواند به عنوان یک کانون پژوهش و تحقیق، تعداد زیادی از دانشجویان و محققان را به سوی خود جلب کند.
تالاب شادگان
تا به حال چه اقداماتی برای نجات این تالاب صورت گرفته است؟
رد و نشانی از محافظت در تالاب دیده نمی شود اما می گویند که بر اساس طرح حفاظت از تالاب های ایران با همکاری سازمان محیط زیست، برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP) و تسهیلات محیط زیست جهانی (GEF)، اقداماتی در راستای رفع بحران های این تالاب از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۲ صورت گرفته است. این طرح از تالاب های پریشان و ارومیه آغاز شد و در سال ۸۹ تالاب شادگان نیز در آن قرار گرفت اما گویا این اقدامات هم نتیجه ای نداد و همچنان این تالاب در معرض خطر است.در سال 94 نیز برنامه ای 5 ساله برای این تالاب تدوین شد که سه کارگروه در آن فعالیت می کنند:
امیدواریم برنامه های این کارگروه ها بتواند مشکلات این تالاب را تا حدی رفع نماید.
تالاب شادگان
چاره چیست؟
شاید قسمت های زیادی از تالاب را از دست داده باشیم و هیچوقت نتوانیم آسیب های وارد شده به آن را جبران کنیم اما مطابق یک مَثَل ایرانی، جلوی ضرر را هر جا بگیری منفعت است. باز هم می توان تلاش کرد تا آنچه که از این گنج طبیعی باقی مانده است، حفظ شود. از جمله اقداماتی که می توان انجام داد به شرح زیر است:* الزام توسعه نیشکر برای احداث تصفیه خانه
* کنترل ورود پساب های شهری به درون تالاب
* جلوگیری از شکار و صید بی رویه و غیر مجاز
* آموزش ساکنان بومی جهت آگاهی از ارزش تالاب شادگان و لزوم حفظ نگهداری از آن
* جلوگیری از ورود آلودگی های نفتی و پتروشیمی
تالاب شادگان
سخن آخر
تا به حال به تالاب شادگان سفر داشته اید؟با مشکلات این تالاب برخورد داشته اید؟
چه مشکلات دیگری در پیرامون شما وجود دارد که در حال از بین بردن یک ثروت ملی است؟
نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید و ما را در انتشار دغدغه های کشورمان یاری دهید...
0 دیدگاه
اپلیکیشن کارناوال
با نصب اپلیکیشن کارناوال، کنترل سفر را این بار شما به دست بگیرید. در این اپلیکیشن شما دنیایی از امکانات و خدمات را همیشه و همه جا در جیب خود دارید؛ آشنایی با جاذبه ها و فرهنگ شهرها و کشورهای مختلف، رزرو آنلاین بلیت هواپیما و یا حتی رزرو انواع اقامت بسته به سلیقه و بودجه ای که دارید. اپلیکیشن کارناوال یعنی کنترل سفر در دست شما.
Android
IOS
هدف اصلی کارناوال این است که بهترین خدمات گردشگری را به صورت آنلاین به کاربران خود ارائه دهد. هر آن چیزی که برای سفر خود نیاز دارید را از کارناوال بخواهید؛ از آشنایی با جاذبه ها، سوغات و غذاهای محلی تا رزرو آنلاین بلیت هواپیما و انواع اقامتگاه. در هر جا و در هر ساعت از شبانه روز، می توانید به صورت آنلاین خدمات سفر خود را رزرو کنید و یا هر سوالی دارید از ما بپرسید. کارناوال کنترل سفر شماست!
کلیه حقوق مادی و معنوی کارناوال برای شرکت کاروان سفر های هیرمان محفوظ است. استفاده از محتوای سایت تنها در صورت پذیرش شرایط و ضوابط امکان پذیر است.