جاذبه های گردشگری شیراز | آرامگاه های مشاهیر

چندی پیش به شهر شیراز سفر کردیم و با مطالعه راهنمای سفر به شیراز | معرفی شهر با این شهر آشنا شدیم. در این سفر، قرارمان این بود که هر بار از جاذبه ها و امکانات و اطلاعات مفید گردشگری آن، سخن بگوییم و خوب دیار شعر و ادب ایران را بشناسیم.

با هم قدم در باغ های باصفای شیراز گذاشتیم و لحظاتی را غرق در آرامش و زیبایی  باغ های تاریخی شهر بودیم. چندی بعد از غذاهای لذیذی شیرازی گفتیم و گشتی خوشمزه را در این شهر تجربه کردیم: غذاهای سنتی شیراز | قسمت اول و  قسمت دوم.

در بازار شهر از  سوغات و صنایع دستی  و  خوشمزه هایی از دیار شعر و ادب خریداری کردیم و با کسبه این بازار به گفت و گو نشستیم. 

این بار به یکی دیگر از جاذبه های تاریخی میپردازیم و به دیدار بزرگان خفته در خاک شیراز می رویم.

کارناوال از آرامگاه های بزرگان این شهر می گوید.

با کارناوال همراه شوید.

1 ) آرامگاه سعدی

ابومحمّد مُصلِح‌الدین بن عبدالله  متخلص به سعدی، شاعر و نویسنده قرن هفتم در شیراز بود. مقبره ی وی در شهر شیراز هر روز مورد بازدید هزاران گردشگر داخلی و خارجی قرار می گیرد.

خواجه شمس‌ الدین محمد صاحب دیوان وزیر ، معروف به آباقا در قرن هفتم هجری مقبره ای بر فراز مدفن شیخ اجل ساخت که در سال ۹۹۸ هجری قمری توسط یعقوب ذوالقدر، حکمران فارس ویران شد. بعدها کریم خان زند عمارتی دو طبقه از آجر و گچ بر مزار سعدی برپا کرد. در طبقه اول اتاقی که در قسمت شرقی قرار داشت آرامگاه استاد سخن بود و در اتاق غربی بعدها شوریده، شاعر نابینای شیرازی دفن شد. فتحعلی خان صاحب دیوان در دوره قاجاریه به مرمت آن پرداخت. سالها بعد حبیب الله خان قوام الملک فرمان داد تا به مرمت بنا بپردازند و شیخ ملا زین العابدین شیرازی متولی آرامگاه شد .

در سال ۱۳۲۷خورشیدی مقبره فعلی براساس طرح مهندس محسن فروغی و علی صادقی به کوشش علی اصغر حکمت به جای ساختمان قدیمی ساخته شد .

 آرامگاه سعدی | آرامشی از دل بوستان و گلستان را در کارناوال بخوانید.

آدرس: شمال شرقی شیراز. بلوار بوستان

تلفن: 7301300 071

ساعت بازدید: شش ماه اول از ساعت 7:30 صبح الی 22 و در شش ماه دوم سال از 8 صبح الی 20:30

بلیط ورودی: برای گردشگران داخلی 3000 تومان و برای گردشگران خارجی 20000تومان.

2 ) آرمگاه حافظ

 خواجه شمس الدین محمد شیرازی متخلص به حافظ، از شاعران و غزل سرایان بزرگ ایران در قرن هشتم است. وی که به لسان الغیب، ترجمان الاسرار،  لسان‌العرفا و ناظم‌الاولیا ملقب بود در سال 729 هجری قمری از دنیا رخت بربست و در شمال شهر شیراز به خاک سپرده شد.

 کمتر از صد سال پس از مرگ حافظ شیرازی، مقبره ای گنبدی شکل و یک حوض بزرگ مقابل آن توسط  شمس‌الدین محمد یغمایی، وزیر میرزا ابوالقاسم گورکانی بر مزار حافظ ساخته شد. در دوره های بعدی آرامگاه چندین بار مرمت شد تا اینکه کریم خان زند سنگ مرمری را بر قبر حافظ گذاشته و بارگاهی را به سبک بناهای دوره خودش ساخت. تالار حافظیه نیز با ستون های سنگیش متعلق به همین دوران است.

بنای امروزی حافظیه در سال 1315 به همت علی اصغر حکمت و نظارت علی سامی، با طراحی آندره گدار فرانسوی با الهام از معماری زندیه ساخته شد. 

آدرس: شمال شهر شیراز. حد فاصل چهارراه حافظیه و چهارراه ادبیات

 تلفن:  2284552

ساعت بازدید: شش ماه اول از ساعت 7:30 صبح الی 22 و در شش ماه دوم سال از 8 صبح الی 21:30

بلیط ورودی: برای گردشگران داخلی 3000 تومان و برای گردشگران خارجی 20000تومان.

3 ) آرامگاه خواجوی کرمانی

کمال الدین ابوالعطاء محمود ابن علی کرمانی متخلص به خواجو از شاعران دوره مغول و بزرگترین شاعر کرمانی است. وی در اواخر عمر در شهر شیراز سکنی گزدید و در همین شهر از دنیا رفت.

اداره فرهنگ فارس در سال 1315 اقدام به ساخت مقبره ی خواجوی کرمانی در شهر شیراز در بدنه غربی تنگ الله اکبر کرد. این مقبره در فضایی بدون سقف واقع شده و آب چشمه رکن آباد از کنار آن می گذرد. 

آدرس: در ابتدای جاده شیراز - اصفهان. در تنگ الله اکبر.  مشرف به دروازه قرآن

ساعت بازدید: همه روزه و بدون تعطیلی

بلیط ورودی: رایگان

4 ) آرامگاه مشرقین

کمی جلوتر از آرامگاه خواجو، غاری وجود دارد، عارفان شیراز برای عبادت و ریاضت در این غار تحصن می کردند. سنگ قبری سرخ رنگ در جلوی درب این غار دیده می شود که متعلق به شاه شيخ اسحاق اينجو(743-754 هـ. ق) می باشد. این سنگ قبر و کتیبه ی روی آن که مزین به نام دوازده امام است، از آثار باقی مانده از قرن هشتم هجری می باشد.

بلیط ورودی: رایگان

تصویری از آرامگاه خواجوی کرمانی

5 ) آرامگاه آبش خاتون

ابش خاتون دختر اتابک سعدبن ابوبکر بن سعد زنگی و تنها بانوی فرمانروای شیراز است که ایلخان مغول او را اتابک شهر شیراز کرد. مردم شیراز از ابش خاتون بسیار با احترام یاد می کنند چرا که و در طول دوره ی فرمانرواییش جلوی حمله مغول را به این شهر گرفته و همچنین هنرمندان زیای را به این شهر جذب کرد.

آبش خاتون بر اثر بیماری از دنیا رفت و او را مانند مغولان در چرنداب تبریز به خاک سپردند؛ اما دخترش جنازه ی مادر را از تبریز به شیراز انتقال داد و در مدرسه عضدیه شیراز جسد او را به خاک سپرد. این مقبره در سال 1310 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.

آدرس: میدان دفاع مقدس ( فلکه خاتون )

بلیط ورودی: رایگان

 

6 )  آرامگاه سیبویه

بعد از گذر از آرامگاه  سید تاج‌الدین غریب(ع) با کمی پیاده روی به آرامگاه سیبویه عالم معروف ایرانی می رسیم. "سیبویه" لقب "ابو بشر عمرو بن عثمان بن قنبر" نویسنده نخستین و معتبرترین کتاب نحو می باشد. در مورد تاریخ تولد و وفات سیبویه نظریه های متفاوتی وجود دارد، برخی سال فوت وی را 194 هجری قمری می دانند.

در سال 1353 ه.ش به همت انجمن آثار ملی بنای اصلی آرامگاه ساخته شد. قبر سیبویه در وسط تالاری به ابعاد 8در 4 قرار دارد و سنگ سیاهی به ابعاد 190 در 70 و ارتفاع 35 سانتی متر قرار دارد. همین سنگ سیاه روی قبر سبب نام گذاری محله به سنگ سیاه شده است.

آدرس:  دروازه کازرون. محله سنگ سیاه .

تلفن: 7288084

بلیط ورودی: رایگان

8 ) آرامگاه شاه شجاع

یکی از ممدوحان حافظ شیرازی، معروف به شاه شجاع یکی از پادشاهان آل مظفر که 33 سال حاکم فارس بود و در سال 786هجری براثر بیماری درگذشت و چون وصیت کرده در زمین های مصلی و در جوار قبر شیخ محمود قطب‌الدین به  خاک سپرده شد.

یکی از نوادگان وی در زمان کریم خان زند، سنگ قبری را بر روی قبر شاه نصب کرد. بنای امروزی مقبره شاه شجاع حاصل تلاش انجمن آثار ملی است.

درون آرامگاه مزین به کاشی و معرق کاری و چهارکتیبه از اشعار شاه شجاع و حافظ درون گنبد و چهار کتیبه از اشعار حافظ در ستایش شاه شجاج در قسمت بیرونی گنبد به خط نستعلیق می باشد. 

این بنا در سال 1354 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

آدرس: بلوار هفت تنان - جنب بوستان کوهپایه

بلیط ورودی: رایگان

7 ) آرامگاه شیخ روزبهان

آرامگاه شیخ روزبهان عارف نامی و بزرگ قرن ششم هجری قمری در شهر شیراز قرار دارد. ابومحمد ابن روزبهان ابن ابی نصر بقلی دیلمی فسایی ملقب به "شیخ بهایی" در فسا به دنیا آمد و زندگی خود را صرف رشد و تکامل اندیشه بشری کردو در سن 84 سالگی در شیراز جان به جان آفرین تسلیم کرد؛ وی را در خانقاهش به خاک سپردند. ازاین عارف نامی سی جلد کتاب ارزشمند باقی مانده است. 

انجمن آثار ملی ایران در سال 1354 آرامگاهی را برای شیخ روزبهان و فرزندانش بنا کردند. در این آرامگاه 6سنگ قبر خواهید دید اولین سنگ قبر در سمت جنوب متعلق به شیخ و بقیه برای فرزندانش می باشد.

بزرگی و نیکی شخ روزبهان سبب شد تا سعدی خدا ر به این شیخ کبیر قسم دهد تا شهر شیراز حفظ شود:

به ذکر و فکر عبادت به روح شیخ کبیر به حق روزبهان و به حق پنج نماز

آدرس: خیابان لطفعلی خان زند (ضلع جنوبی) . محله درب شیخ

بلیط ورودی: رایگان

9 ) آرامگاه باباکوهی

یکی از مشایخ بزرگ سده چهارم هجری شیخ ابوعبدالله بن عبیدالله شیرازی معروف به "باباکوهی" در رشته کوه های شمالی شیراز به خاک سپرده شده است. برای رسیدن به آرامگاه باباکوهی باید از یک گردشگاه با درختان کهن عبور کنید تا به بقعه باباکوهی رسید.

باباکوهی در سال 337 هجری قمری دیده به جهان گشود و در سال 442 هجری قمری درگذشت.

آدرس: سمت چپ دروازه قرآن

بلیط ورودی: رایگان

 10 ) آرامگاه عبدالله خفیف

در قرن چهارم هجری عارف بزرگ، ابو عبدالله شیخ محمد بن خفیف مشهور به "شیخ کبیر" از جهان رخت بربست و او را در خانقاهش به خاک سپردند. اداره باستان شناسی فارس در سال 1337 برای مزار شیخ بقعه ای را ساخته و چهارتاقی (بنایی چهرگوش، متشکل از چهارپایه و یک طاق گنبدی بر روی آن ) آجری را در حیاط آن  اجرا کردند.

یکی از کتابخانه های عمومی شیراز نیز در ضلع شمالی حیاط این آرامگاه قرار دارد.
آدرس: پشت بازار وکیل. جنب دبیرستان ابوذر

تلفن:  2228083

بلیط ورودی: رایگان

11 ) آرامگاه وصاف شيراز

در نزدیکی آرامگاه حافظ نویسنده کتاب "تاريخ وصاف" به خاک سپرده شده است. آرامگاه وصاف سنگ قبری محقرمی باشد و سنگ های شکسته ی روی آن را می گویند بر اثر حمله افغان ها شکسته شده است.

12 ) آرامگاه شيخ محمد لاهيجي شيراز

خانقاه بزرگی به نام "نوربخشنده" در نزدیکی دروازه شاه داعی الله در گذشته وجود داشته که محل عبادت و ریاضت عارف نامی محمد بن يحيي بن علي الجيلاني- لاهيجي مرید شيخ محمد نوربخش بوده، درون این بنا شیخ لاهیجی و پسرش به خاک سپرده شده اند؛ اما امروز بنای آن ویران شده و تنها یک سالن با دربی آهنی از آن باقی مانده است.

 ( نکته: تصویری که در ادامه آورده شده مربوط به این آرامگاه ها نمی باشد. در صورت دریافت عکس با کیفیت بالا حتما جایگزین می شود.) 

سخن آخر

کدامیک از این آرامگاه ها را بازدید کرده اید؟

از معماری کدام یک از این بناها بیشتر لذت برده اید؟

نظرات خود را با کارناوال در میان بگذارید.