امامزاده ای در همسایگی تخت جمشید | از قدمت تا بازسازی

به نقل از ایرنا،‌ وجود امامزاده ای در همسایگی تخت جمشید سوژه این چند روزه رسانه ها و شبکه های اجتماعی شده است. امامزاده ای که  نسبت به قدمت و شجره آن و اینکه حریم تخت جمشید را نقض می کند یا خیر، شایعه ها و تردیدهایی وجود دارد. 

زمانی که از شهر مرودشت به سمت تخت جمشید حرکت می کنیم، در دوراهی مسیر تخت جمشید در فاصله 300 متری این جاده و دو کیلومتری مجموعه جهانی تخت جمشید، تابلویی را می بینیم که روی آن عبارت «آستان مقدس امامزاده ابراهیم(ع)» نوشته شده است. 

تابلویی که این روزها آن را در شبکه های اجتماعی دست به دست می شود و از سر برآوردن امامزاده ای در تخت جمشید سخن می گویند. اما با این وجود بسیاری از افرادی که در روستاهای مجاور تخت جمشید سکونت دارند این امامزاده را از دوران کودکی در یاد دارند. آن گونه که برخی ساکنان این روستاها و اوقاف مرودشت می گویند این امامزاده از فرزندان امام موسی کاظم است. به نظر می رسد بنای قدیمی امامزاده ابراهیم را برای بازسازی تخریب کرده اند و هنوز ساخت دوباره آن به اتمام نرسیده است. 

امامزاده ای که بر اساس معیارهای اداره کل میراث فرهنگی استان فارس در حریم درجه یک مجموعه جهانی تخت جمشید قرار دارد،‌ کسی از تاریخ ساخت بنای آن خبری ندارد و تنها پیرمردها و پیرزن های قدیمی یادشان می آید که در زمان کودکی برای زیارت به اینجا می آمدند. برخی اهالی روستاها حتا می گویند هر سال هنوز روزهای تاسوعا و عاشورا دسته های عزاداری خود را به سمت این امامزاده روانه می کنند. 

امامزاده ابراهیم (ع) از دید هیات امنا 

صمد آرایش، عضو هیات امنای امازاده ابراهیم در مورد این مکان به ایرنا چنین گفت:‌

از سال 1381 عضو هیات امنای این امامزاده هستم، به دلیل اینکه ساختمان امامزاده فرسوده شده بود و امنیت زایران در خطر بود مجبور شدیم آن را بازسازی کنیم. برای بازسازی ساختمان امامزاده از آنجا که در حریم درجه یک مجموعه جهانی تخت جمشید قرار دارد تمام هماهنگی ها با اداره کل میراث فرهنگی فارس صورت گرفت و با اخذ مجوزهای لازم برای بازسازی آن اقدام شد.

وی ادامه داد:

 بازسازی ساختمان این امامزاده از سال های پیش آغاز شد و در حال حاضر ستون ها و سقف ساختمان جدید زده شده است. 

آرایش در خصوص قدمت این امامزاده و همسایگی آن با تخت جمشید می گوید:

محمود زارع یکی از ساکنان قدیمی که خانه آن ها در قدیم در کنار تخت جمشید و منطقه ای که هتل آپادانا در آنجا است؛ قرار داشت، امامزاده ابراهیم را به یاد دارد و می گفت در گذشته پیاده به امامزاده می رفتند. 

حتا سنگ نوشته هایی در امامزاده موجود است که قدمت آن را نشان می دهد؛ به عنوان مثال می توان به سنگ نوشته اهدایی پرویز عکاس در سال 1336 اشاره کرد که نام امامزاده را بر روی آن نوشته و به متولیان هدیه داده بود. 

این عضو هیات امنای امامزاده ابراهیم در ادامه سخنان خود بیان کرد:  

قدیمی های روستای کناره -روستایی در یک و نیم کیلومتری مجموعه جهانی تخت جمشید- می گویند تا آن جا که به یاد می آورند این امامزاده از قدیم وجود داشته است. 

امامزاده ابراهیم از دید مردم ساکن دیار تخت جمشید

ناصر حسین زاده عضو شورای اسلامی روستای کناره در مورد تاریخچه امامزاده ابراهیم گفت:

در حال حاضر 52 سال دارم و از دوران کودکی و زمانی که دست چپ و راست خود را تشخیص دادم وجود امامزاده ای به نام امامزاده ابراهیم را به یاد دارم. 

وی در این زمینه افزود:

حتی مسن ترها در روستای کناره که اکنون حدود 90 سال سن دارند درباره تاریخچه این امامزاده می گویند از دوران کودکی، وجود این امامزاده را به یاد دارند؛ به یاد دارم این امامزاده خادمی به نام محمد میرزا داشت که مرحوم شده است. 

به گفته این عضو شورای اسلامی روستای کناره، در حال حاضر اداره اوقاف و امور خیریه، بنای امامزاده را تخریب کرده تا آن را بازسازی کند اما میراث فرهنگی مانع این بازسازی شده است. 

حسین زاده ادامه داد:

در حال حاضر مردم به دلیل اعتبار این امامزاده و از آنجا که بنای آن تخریب شده پارچه ای دور آن بسته اند. 

وی همچنین از اعتقادات و علاقه مردم منطقه مرودشت به امامزاده ابراهیم سخن گفت و بیان کرد:

مردم در روز تاسوعا و عاشورا در کنار این امامزاده حضور می یابند و در قالب هیات های زنجیر زنی و سینه زنی عزاداری می کنند. 

علی شیر خالدیان از بزرگان و ریش سفیدان روستای کناره نیز به ایرنا گفت:

در حال حاضر حدود 80 سال سن دارم و از 70 سال پیش این امامزاده را با نام شاهزاده ابراهیم (ع) می شناسم. مردم همه ساله در کنار این امامزاده نذری می دهند و این امامزاده علاقه مندان زیادی در منطقه مرودشت دارد. 

خبرنگار ایرنا در ادامه گفت و گو با اهالی روستاهای اطراف تخت جمشید به سراغ محمود زارع از ساکنان قدیم تخت جمشید رفت:

من متولد تخت جمشید هستم و امامزاده ابراهیم (ع) را از پنج سالگی به یاد دارم. مادرم اهل کناره و پدرم اهل تخت جمشید بود، خانه ما در کنار تخت جمشید و در هتل آپادانا بود که برای جشن های دو هزار و 500 ساله رژیم پهلوی، خانه ما را خراب کردند و به شهرک مهدیه آمدیم. 

وی ادامه داد:

به یاد داریم پدرم همیشه از این امامزاده به خوبی یاد می کرد و توصیه داشت تا همواره به زیارت امامزاده برویم، همیشه پیاده به زیارت این امامزاده می رفتیم. امامزاده ابراهیم (ع) تا کنون معجزه های زیادی نیز داشته است و مردم علاقه زیادی به این امامزاده دارند، حتا عشایر کوچ رو در قدیم در کنار این امامزاده ساکن می شدند. 

زارع افزود:

درختان کهنسال زیادی در این امامزاده وجود دارد که گویای قدمت این امامزاده است، همچنین قبرهایی در محوطه این امامزاده وجود دارد که قدمت آن را نشان می دهد.  

نقض حریم تخت جمشید، آری یا خیر؟

از آنجایی که بارگاه امامزاده ابراهیم در حریم درجه یک مجموعه جهانی تخت جمشید قرار دارد حرف و حدیث های بسیاری در مورد اصولی نبودن بازسازی ها پیرامون بازسازی این امامزاده و نقض حریم تخت جمشید مطرح شد. 

مصیب امیری، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس در گفت و گو با ایرنا اعلام کرد که بنای این امامزاده حریم تخت جمشید  را نقض نکرده است. بر اساس گفته کارشناسان میراث فرهنگی،‌ حریم درجه یک تخت جمشید تا چهار کیلومتری اطراف مجموعه جهانی تخت جمشید است که شهر پارسه نیز در این محدوده قرار می گیرد. 

روستاها و زمین های کشاورزی‌ اطراف تخت جمشید در حربم درجه دو آن قرار دارد که حداکثر ارتفاع مجاز برای ساخت و ساز در این حریم هشت متر است. 

حریم درجه سه، نیز به حریم چشم انداز هر مجموعه ثبت جهانی مشهور است که شامل پل خان تا تنگ خشک سیوند (یکی از بخش های شهرستان مرودشت) می شود. 

وی در همین زمینه گفت:

متولیان امامزاده ابراهیم (ع) تاکنون تخلفی در ساخت و ساز مرتکب نشده اند. متولیان امامزاده ابراهیم (ع) به دلیل فرسودگی ساختمان این امامزاده طرحی را در سال 92 به مجموعه فنی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس مبنی بر ساخت و توسعه این بنا ارایه کردند که شامل گنبد، گلدسته و توسعه محیطی این محل بود. 

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس گفت:

پس از جلسات کارشناسی که سال 92 برگزار شد، از متولیان این امامزاده تعهد گرفته شده است که هرگونه ساخت و ساز در این محل باید متناسب با ضوابط حریم تخت جمشید صورت گیرد. 

وی افزود:

این اداره کل تنها مجوز ساخت یک اتاق به مساحت 20 متر مربع (در ابعاد چهار در پنج متر) و ارتفاع چهار و نیم متر را صادر کرده است و برای حفظ حریم درجه یک تخت جمشید، بقعه این امامزاده باید بدون گلدسته و گنبد ساخته شود. 

امیری درباره مطالبی که این روزها درباره نقض حریم تخت جمشید منتشر می شود، عنوان کرد:

موضوعی که در هفته های اخیر در شبکه های اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است، نصب تابلوی این امامزاده در محور عبور و مرور اصلی بوده و تا قبل از این مساله این بقعه در این مکان وجود داشته و تنها مردم محلی از وجود آن اطلاع داشتند و تنها نصب این تابلو حساسیت ایجاد کرده است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس در ادامه گفت:

شورای فنی این اداره کل ضوابط مشخصی را برای توسعه این بنا مقرر کرده است و تاکنون هیچگونه تخلفی در ساخت و ساز و توسعه بنای بقعه این امامزاده که حریم تخت جمشید را نقض کند صورت نگرفته است. 

وی با تاکید بر اینکه قرار نیست گنبد و گلدسته ای در این محل ساخته شود، بیان کرد:

در مورد تابلو جدیدی که در مسیر اصلی برای این امامزاده نصب شده نیز در حال مذاکره با اداره اوقاف و امور خیریه هستیم که جمع آوری شود.

امیری بیان کرد:

برخی از موضوع ساخت و ساز بقعه این امامزاده برای اهداف سیاسی خاص خود سوءاستفاده کردند و این در حالی است که ساخت و سازها مبتنی بر ضوابط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری صورت گرفته است. 

شجره امامزاده ابراهیم (ع)

علیرضا منوچهری رییس اداره اوقاف و امورخیریه شهرستان مرودشت در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت:

امامزاده ابراهیم (ع) که مقبره او در کنار تخت جمشید قرار دارد از نوادگان امام موسی کاظم (ع) است و آستان مقدس او از قدیم در همین مکان بوده است. 

رییس اداره اوقاف و امورخیریه شهرستان مرودشت گفت:

آستان مقدس امامزاده ابراهیم (ع) یک ساختمان قدیمی داشته است که به دلیل فرسوده بودن و امکان ریزش آن در سال 1392 وجود داشت. در جلسه ای با حضور معاون عمرانی فرمانداری شهرستان مرودشت و معاون بهره وری اقتصادی اداره کل اوقاف و امورخیریه فارس مقرر شد در اسرع وقت نسبت به تخریب ساختمان قدیمی اقدام و عملیات بازسازی و نوسازی آن آغاز شود. 

رییس اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان مرودشت گفت:

با توجه به اینکه تابلو قدیمی فرسوده شده بود تابلو جدید 6 ماه قبل نصب شده است. 

معاون بهره وری اقتصادی اداره کل اوقاف و امور خیریه استان فارس نیز در گفت و گو با ایرنا در خصوص شایعات مطرح شده پیرامون شجرنامه امامزاده ابراهیم (ع) با رد این شایعات بیان کرد:

اطلاعات و شجره بسیاری از امامزادگان کشور توسط مردم به صورت سینه به سینه نقل شده است. شرایط خاص امامزادگان به گونه ای بوده که تلاش می کردند نسب آنان مخفی بماند، کسانی که از نسب آنان خبر داشتند پس از رحلت آنان نسبت به ساخت بارگاه برای این امامزادگان اقدام کردند. 

این امامزاده در حوزه شهرستان مرودشت است. شهرستان مرودشت در حدود 45 کیلومتری شمال شیراز و تخت جمشید در حدود 60 کیلومتری شمال شیراز قرار دارد.

#اخبار روز گردشگری را در کارناوال دنبال کنید.