سوغات و صنایع دستی زنجان

در این مطلب به معرفی سوغات و صنایع دستی زنجان می‌پردازیم تا بدانید در سفر به این شهر چه چیزهایی را می‌توانید به عنوان سوغات برای عزیزان‌تان بیاورید. در ابتدا سوغات خوردنی زنجان را به شما معرفی می‌کنیم و پس از آن نگاهی به صنایع دستی زنجان داریم.

سوغات خوراکی زنجان

نان اردک

نان اَردَک نوعی نان سنتی در زنجان است که با آرد نان بربری، تخم مرغ، شیر، شکر، بکینگ پودر و روغن و گاهی آب پنیر درست می‌شود. خمیر حاصل از این مواد را در داخل روغن سرخ می‌کنند. در گذشته در پخت این نان از تخم مرغ و بکینگ پودر استفاده نمی‌کردند؛ اما به مرور این مواد به دستور تهیه این نان افزوده شده‌اند. 

انگشت پیچ

لغت انگشت‌پیچ به طور کلی به هر چیز غلیظ و بسته‌ای که دور انگشت می‌پیچد، مانند عسل و شیره انگور، گفته می‌شود. سفیده تخم مرغ، گلاب، شکر و آب موادی هستند که در تهیه انگشت‌پیچ به کار می‌روند و این مواد را آن قدر به هم می‌زنند تا ترکیب سفتی شبیه عسل به دست آید. انگشت پیچ از سوغاتی های همدان نیز به حساب می‌آید.

نان برنجی

گفته می‌شود که نان برنجی را برای اولین بار در شهر زنجان طبخ کردند و سپس پخت آن در شهرهای دیگر رواج یافت. هنوز هم پخت نان برنجی در زنجان رونق دارد و می‌توانید آن را به عنوان سوغات تهیه کنید. گلاب، تخم مرغ، پودر قند، آب، آرد برنج، تخم خرفه، روغن کرمانشاهی یا کره مواد اولیه این شیرینی خوشمزه هستند.

سقز

سقز، در واقع صمغ یا شیره غلیظ درختی به نام بنه یا درخت پسته وحشی است که در فصل پاییز به طور طبیعی یا با ایجاد شکاف از آن خارج می‌شود. این ماده علاوه بر اینکه مانند آدامس مورد استفاده قرار می‌گیرد دارای خواصی همچون کمک به هضم غذا، رفع بوی بد دهان و جلوگیری از پوسیدگی دندان ها نیز هست و از آن به عنوان ضماد (مرهم زخم) نیز استفاده می‌کنند.

شیرینی شستی

شستی را می توان معروف‌ترین شیرینی زنجان دانست. این شیرینی خوشمزه به روشی ساده‌ و با ترکیب آرد، پودر قند و کره تهیه می‌شود. بعد از ورز دادن و آماده شدن خمیر شیرینی، استادکار با انگشت شست یا یکی از انگشتان دستش، فشاری به میان خمیر وارد می‌کند تا شکلی خاص به آن دهد و مایه شیرینی بتواند در آن جای گیرد.

نان چایی زنجان

نای چایی یا به زبان ترکی چای چؤره‌گی از خوشمزه‌های زنجان است که در ماه رمضان جایگاه خاصی در سفره افطار دارد. این نان خوشمزه در سراسر سال و در همه محله‌های زنجان طبخ می‌شود و تخم مرغ، شیر، شکر، روغن، آرد، وانیل، هل و شربت مواد اولیه آن را تشکیل می‌دهند.

گردو، بادام، زیتون

در زنجان می‌توانید محصولات کشاورزی همچون گردو، بادام و زیتون را نیز تهیه کنید. شاید زیتون را به عنوان یکی از سوغاتی های گیلان بشناسید؛ اما بد نیست بدانید زیتون طارم از زیتون‌های مرغوب به شمار می‌آید و این شهرستان یکی از تولیدکنندگان بزرگ زیتون است.

سبزیجات کوهی

زنجان در منطقه‌ای کوهستانی قرار گرفته است و به دلیل بارندگی، گیاهان بسیاری در این منطقه رشد می‌کنند. در سفر به زنجان می‌توانید با مراجعه به بازارها، سبزیجات کوهی این استان را که دارای خواص بی‌شماری هستند به عنوان سوغات تهیه کنید. از جمله این سبزیجات می‌توان به غازیاقی، گل آقا (تره کوهی)، ماتار، پیاز کوهی و ... اشاره کرد.

صنایع دستی زنجان

چاقوسازی

کیفیت چاقوی زنجان زبانزد خاص و عام است و قدمت ساخت آن به دوران صفویه می‌رسد. کیفیت، دوام و برندگی چاقوی زنجان از جمله عواملی است که شما را به تهیه آن تشویق می‌کند.

چاروق دوزی

چاروق نام یک پاپوش قدیمی بدون پاشنه و از جنس چرم خام است که با تسمه‌هایی بلند به ساق پا بسته می‌شد و چوپانان از آن استفاده می‌کردند. امروزه نوعی پاپوش در زنجان با نام چاروق با نوکی عقابی و برگشته تولید می‌شود که بدون بند و تسمه است. در تهیه این نوع چاروق از چرم قرمز استفاده می‌شود و به دلیل شکل خاص و ظریفش توسط بانوان شهر به عنوان روفرشی مورد استفاده قرار می‌گیرد. چاروق امروزی دارای پاشنه و کفی چرم است و رویه آن را با استفاده از نخ‌های ابریشم و گلابتون به رنگ‌های مختلف تهیه می‌کنند.

مسگری

با عبور از میان بازارهای زنجان متوجه صدای فعالیت مس‌گرانی می‌شنوید که در حال تولید مصنوعات مسی هستند. این استان یکی از مراکز مسگری ایران به شمار می‌رود و انواع ظروف مسی از جمله مجمعه، دیگ (یا یداخ) کاسه، آفتابه و لگن در این استان وجود دارد.

ملیله کاری

ساخت وسایل نقره‌اى و گاها طلایی به صورت ملیله‌کارى از جمله کارهایی است که در زنجان شهرت فراوان دارد. این هنر امروزه اهمیت زیادی در زنجان دارد چرا که این شهر به عنوان شهر جهانی ملیله از سوی شورای جهانی صنایع‌دستی انتخاب شده است. ملیله کاری در تزیین انواع پایه‌هاى استکان، سینى، قاشق و چنگال غذا و چایخورى، کاسه، گلدان، قاب عکس و پارچه کاربرد دارد و برای ساخت زیورآلات نیز از این هنر استفاده می‌کنند.

سفالگری

وجود آثار و شواهد تاریخی نشان از رواج هنر سفالگری در زنجان از گذشته‌های دور دارد. امروزه ظروف مختلفی مانند خمره، کشک‌ساب، کوزه و تنور در استان زنجان و در روستاهای سلطانیه، بلوبین، گلابرسفلی و علیا و قلتوق با هنر سفالگری ساخته می‌شوند.

قالی بافی

قالی‌بافی در زنجان مانند بسیاری از نقاط دیگر ایران توسط روستاییان انجام می‌شود و روستاهای بیدگینه و قلتوق مرغوب ترین قالی زنجان را می‌بافند.

گلیم بافی

گلیم‌های پشمی با نقوش حیوانی، گیاهی و هندسی در کارگاه‌های مختلفی در زنجان تولید می‌شوند و یکی از صنایع دستی این استان به شمار می‌روند. مهم‌ترین مراکز گلیم‌بافی در روستاهای قره پشتلو و انگوران قرار دارند.

جاجیم بافی

جاجیم محصولی است که از پشم تابیده الوان بافته می‌شود و برای پیچیدن رختخواب و مانند آن کاربرد دارد. جاجیم معمولا به رنگ روشن و با طرح‌های ساده تولید می‌شود و گاهی از نخ پنبه‌ای خام، نخ ابریشمی و کاموا نیز در بافت آن استفاده می‌کنند. 

سایر صنایع دستی زنجان

سخن آخر

آیا تا به حال به زنجان سفر داشته‌اید؟ چه سوغاتی‌هایی را از این شهر تهیه کردید؟ کدام یک از سوغاتی‌های این دیار را بیشتر دوست دارید؟

منتظر دیدگاه‌های‌تان هستیم...