
نسیم امینی
نویسنده ارشد کارناوال
انتشار
06 مرداد 1397
به روز رسانی
15 شهریور 1398
یکی از تماشایی ترین پیش آمدها در دنیای انسان ها، وقایعی ست که در آسمان رخ می دهد. همه ما، مدت زمانی طولانی را صرف تماشای پدیده های آسمانی می کنیم و لحظات قابل توجهی از زندگی مان با خیره شدن به این پهنه بی کران سپری می شود. غروب و طلوع خورشید، درخشش ستارگان، بارش شهاب سنگ و البته خسوف و کسوف همیشه چشم اندازهایی تماشایی پدید می آورند و توجه مردم کره خاکی را به سوی خود جلب می کنند.
شب گذشته به تاریخ 5 مرداد 1397 یکی از این پدیده های آسمانی به وقوع پیوست؛ ماه گرفتگی. برای افراد بسیاری پدیده خسوف، تکراری به نظر می آید و بیشتر ما، چندباری را در زندگی مان به تماشای این رویداد نشسته ایم؛ اما خسوفی که دیشب رخ داد با دیگر ماه گرفتگی ها تفاوت بارزی داشت. در حین این خسوف، کره ماه، از نگاه ما زمینی ها برای یک ساعت و 43 دقیقه به رنگ قرمز در آمد؛ اتفاقی که به این سادگی ها تکرار نمی شود. گفته می شود برای تماشای ماه گرفتگی طولانی بعدی باید تا سال 1484 صبر کرد و برای بیشتر ما، این اتفاق میسر نخواهد بود. تماشای خسوف دیشب با چشم غیر مسلح، از دیگر جذابیت های این پدیده بود و تا هفت سال دیگر نمی توان خسوف را به این آسانی مشاهده کرد.
آقای مسعود عتیقی، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران، صحبت های جالب توجهی درباره ماه گرفتگی شب گذشته داشته اند. به گفته ایشان، این خسوف از نوع گرفت کامل ماه بود. این گرفت از ساعت 21:45 با قرار گرفتن ماه در نیم سایه زمین شروع و در ساعت 22:53 گرفت کامل ماه آغاز شده است. مدت زمان گرفت کلی ماه 103 دقیقه به طول انجامید و با خروج ماه از نیم سایه زمین در ساعت 03:58 بامداد این ماه گرفتگی به طور کامل به اتمام رسید. از آغاز قرن بیست و یک تا کنون 17 ماه گرفتگی کامل رخ داده است و این تعداد در طول این قرن به عدد 85 می رسد. آخرین ماه گرفتگی طولانی که 100 دقیقه بوده، 25 خرداد سال 90 به وقوع پیوسته و آخرین ماه گرفتگی طولانی قرن بیستم، 26 تیر سال 1379 به مدت 106 دقیقه به رخ داده است.
اما دلیل خونین رنگ بودن ماه در خسوف شب گذشته چه بود؟ بر اساس گفته های این کارشناس نجوم به دلیل جوی که به دور زمین وجود دارد، ماه در خسوف، قرمز رنگ دیده می شود در واقع امواج بلند طیف خورشید که به رنگ قرمز هستند از جو زمین عبور میکنند و موجب دیده شدن ماه در ماه گرفتگی به رنگ قرمز می شوند.
ماه گرفتگی 5 مرداد، از بیشتر نقاط دنیا قابل رویت بود و به ویژه در خاورمیانه و ایران به خوبی می شد آن را رصد کرد؛ البته در مناطقی مانند شرق و مرکز آسیا، استرالیا، اکثر مناطق قاره اروپا، غرب آفریقا و آمریکای جنوبی، تنها بخشی از مراحل ماه گرفتگی قابل مشاهده بود و ساکنان این مناطق تمام مراحل خروج و ورود به سایه زمین را نمیتوانستند ببینند. بد نیست این را نیز بدانید که در آمریکای شمالی، رویت ماه گرفتگی اصلا امکان پذیر نبود.
توضیحات مختصری درباره طولانی ترین ماه گرفتگی قرن بیست و یکم با شما در میان گذاشتیم. در ادامه می خواهیم به تماشای تصاویر زیبای این پدیده بنشینیم. در ابتدا، خسوف را در ایران عزیزمان از نظر می گذرانیم و برگزاری نماز آیات توسط مردم اصفهان را می بینیم. سپس به دیگر نقاط کره زمین می رویم و نظاره گر این پدیده زیبا خواهیم بود.
با کارناوال همراه شوید.
1- درخشش ماه سرخ در قاب برج آزادی | تهران
2- رصد ماه در برج میلاد | تهران
عده ای از مردم در بالای برج میلاد جمع شدند تا ماه گرفتگی پنجم مرداد را تماشا کنند.
3- برگزاری نماز آیات | اصفهان
4- خسوف بر فراز تندیس ستارخان | تبریز
5- لحظاتی رویایی در آسمان تخت جمشید | شیراز
6- قلعه فلک الافلاک و جلوه ماه گرفتگی | خرم آباد
7- ماه کامل در کنار نیایشگاه خدای دریاها | یونان
تصویری از ماه کامل را پیش از آغاز ماه گرفتگی می بینید که در کنار معبد پوزئیدون (1) عکاسی شده است. این معبد در نزدیکی شهر آتن قرار دارد.
پاورقی
1: پوزئیدون (Poseidôn)، یکی از اساطیر یونان است که بیشتر او را به عنوان خدای دریاها و محافظ تمامی آبها می شناسند.
8- خسوف بر فراز مسجد شیخ زاید | امارات
گنبدهای سفیدرنگ مسجد شیخ زاید و درخشش ماه سرخ منظره ای تماشایی در شهر ابوظبی ایجاد کرده اند. البته، در این تصویر رنگ سرخ ماه چندان آشکار نیست و بیشتر، هاله سرخ اطراف خبر از خسوف می دهد.
9- یادبود شهیدان | لبنان
یادبود شهیدان (Martyrs’ Monument) در مرکز شهر بیروت و در میدانی به همین نام قرار گرفته است. همان طور که گفتیم، خاورمیانه مکان مناسبی برای تماشای ماه گرفتگی دیشب شمرده می شد و جلوه ای زیبا از این پدیده را در تصویر پیش رو می بینید.
10- مردم در انتظار ماه گرفتگی | اردن
تصویر مقابل در کشور اردن و شهر عمان عکاسی شده است. مردم، بر بلندای منطقه ای تاریخی به نام عمان سیتادل (Amman Citadel) جمع شده اند تا خسوف را به وضوح تماشا کنند.
11- زمین کم کم چهره ماه را می پوشاند | بوسنی و هرزگوین
این تصویر در یکی از شهرهای صنعتی بوسنی و هرزگوین به نام زنیتسا (Zenica) عکاسی شده است. همان طور که مشاهده می کنیم، پدیده خسوف، کم کم چهره ماه را تیره و سرخ رنگ می کند.
12- باز هم خسوف بر فراز مسجد شیخ زاید | امارات
13- طرفداران علم ستاره شناسی | سنگاپور
علاقه مندان به نجوم، در اسکله مارینا ساوث (Marina South) در کشور سنگاپور جمع شده اند و در انتظار پدیده ماه گرفتگی هستند.
14- ماه سرخ در برلین | آلمان
15- خسوف در کنار نگهبان آتن | یونان
در پیش رو، مجسمه آتنا را می بینید که با هنرمندی، در حین ماه گرفتگی از آن عکاسی کرده اند. آتنا را در اساطیر یونانی، الهه خرد، جنگ و صنایع دستی می دانند و همچنین، نگهبان شهر آتن شمرده می شود.
16- رصد آسمان | امارات
یکی از زنان اماراتی را در تصویر مقابل مشاهده می کنید که مشغول تماشای آسمان است. تصویر پیش رو در رصدخانه نزدیک شهر ابوظبی عکسبرداری شده است.
17- ماه گرفتگی بر فراز چهار اسب برلین | آلمان
تندیس چهاریوغ (Quadriga) را بر فراز دروازه براندنبورگ (Brandenburg Gate) می بینید که با منظره ماه گرفتگی، جلوه ای تماشایی پیدا کرده است. این تندیس و دروازه، در شهر برلین آلمان قرار دارند.
18- تماشای ماه گرفتگی | سنگاپور
19- ماه در آسمان استانبول هم گرفت | ترکیه
مناره مسجد جدید استانبول و ماه گرفتگی را در یک قاب مشاهده می کنید.
20- خسوف در شهر عمان | اردن
سخن آخر
به تماشای طولانی ترین ماه گرفتگی قرن نشستیم که شب گذشته به تاریخ 5 مردادماه 1397 به وقوع پیوست. در ابتدا به کشور خودمان سر زدیم و حال و هوای زمان خسوف را در شهرهای تهران، اصفهان و تبریز نظاره گر شدیم. سپس به کشورهای یونان، لبنان، امارات، ترکیه و ... رفتیم و جلوه ای از گرفت ماه در این مکان ها را نیز دیدیم.
نظر شما درباره این تصاویر چه بود؟
آیا طولانی ترین ماه گرفتگی قرن را تماشا کردید؟
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
1 دیدگاه

سپهر از خرم آباد شهر عشق و مهربانی
خرم آباد سر به فلک کشیده با دژ شاپوری / شاهکار قوم لر است و عجب شکوهی دارد...به امید ثبت جهانی کهن دژ شاپورخواست در فهرست میراث فرهنگی یونسکو
06 مرداد 1397