جام زرین حسنلو

در سال 1334 یک گروه از باستان شناسان آمریکایی به ریاست پروفسور رابرت دایسون در تپه ی حسنلو مشغول به مطالعه و بررسی شدند ؛ بررسی هایی که کشف بزرگی به همراه داشت.

تپه حسنلو در 7 کیلومتری شهر نقده استان آذربایجان غربی واقع شده است که یکی از معروف ترین و با ارزش ترین تپه‌های باستانی ایران است که گفته می شود قدمت آن به چیزی در حدود 6 هزار سال قبل از میلاد می رسد.

در جنوب دریاچه حسنلو شهر مستحکمی از اوایل هزاره اول پیش از میلاد وجود دارد که در میان آن کاخی است که در سال 1337 شمسی در ادامه حفاری های این منطقه  سه اسکلت مرد توسط یک فرد ایرانی با نام "عمو امام قلی محمدی حسنلویی" در آن یافته شد که جامی زرین به وزن 950 گرم در دست یکی از این اسکلت ها بوده که قصد فرار از کاخ را به هنگام آتش سوزی داشته اما موفق نشده است. برخی نیز می گویند این مرد که اسکلت آن پیدا شده ، در حال فرار از سپاه دشمن بوده و چون موفق نشده و جانش را از دست داده ، جام در زیر بدن او باقی مانده و ضربه خورده و کج شده است.

قدمت این جام که از طلا ساخته شده است ، چیزی در حدود 3200 سال تخمین زده می شود و گمان می رود که نقش موثری در شکل‌گیری هنر دوره مادها داشته است.

ارتفاع  این جام ۲۱ سانتی متر و قطر آن ۲۵ سانتی متر  است که برروی بدنه آن نقوشی که داستانی حماسی را روایت می کنند در دو ردیف حک شده، ردیف بالایی ایزد بالدار سوار بر گردونه ای  که یک گاو نر که از دهانش رود آبی جریان دارد آن را حمل می کند و به سمت کاهنی که جامی در دست دارد در حرکتند. در ردیف پایینی در زیر گردونه حیات، پهلوانی در حال نبرد با موجودی افسانه ای با هیکلی نیم انسانی و نیم اژدها می باشد.

تصاویر دیگر قلم زنی روی این جام عبارتند:

از ایزدهای شاخدار سوار بر ارابه، پهلوانی با گرز و کمان، کاهنانی در حال حمل قوچ های قربانی، مردی در حال رام کردن شیر، مادری در حال بازی با کودکش و... 

در کل نگاره ی روی این جام داستان و نقش خدایان سه گانه را روایت می کند : خدای زمین، خدای آب و خدای خورشید.

برای اولین بار این این جام در سال 1377 توسط سازمان میراث فرهنگی در معرض دید عموم قرار گرفت.

 امروز در موزه ایران باستان در شهر تهران نگهداری می شود.

تصویری از لحظه کشف جام زرین حسنلو

#گنجینه های تاریخ ایران و جهان را با کارناوال بشناسید.