تاج فرح پهلوی

تاج شهبانو یا تاج فرح پهلوی، اثری زیبا و فاخر است که در هر گوشه آن هنری وصف‌نشدنی نهفته است؛ شاید برایتان این سوال پیش بیاید که تاج فرح پهلوی کجاست و بخواهید با محل نگهداری تاج فرح پهلوی آشنا شوید. جواب تمام این سوال‌ها پیش ما است؛ در این مطلب برایتان از این تاج باشکوه و چگونگی ساخت آن بیشتر خواهیم گفت.

تاج شهبانو فرح پهلوی

پادشاهان از تاج‌های اصلی بیشتر در مراسم تاج‌گذاری استفاده می‌کردند؛ به‌دلیل سنگینی بیش از حدِ این تاج‌ها، امکان استفاده از آن‌ها در روزهای عادی نبوده و گاهی در مراسم خاص روی سر قرار می‌دادند. از جمله مهم‌ترین تاج‌های ایرانی می‌توان به تاج پهلوی، تاج کیانی و تاج و نیم‌تاج‌های فرح پهلوی اشاره کرد؛ تمامی این تاج‌ها با سنگ‌های بسیار ارزشمند مزین شده‌اند و تنها در مراسم‌های ویژه از آن‌ها استفاده می‌کردند. در گذشته این تاج‌ها در بانک مرکزی نگهداری می‌شدند و برای استفاده از آن‌ها نیاز به تأیید چند مقام بود؛ پس از تأیید، تاج‌ها با حفاظت کامل و با تدابیر شدید امنیتی به کاخ مورد نظر فرستاده می‌شدند. امروزه این تاج‌ها و دیگر جواهرات در موزه جواهرات ملی نگهداری می‌شوند.

چرا تاج شهبانو ساخته شد؟

در ادامه برنامه‌ای موسوم به‌نام انقلاب سفید که در آن سیاست‌های اعطای آزادی به زنان ایرانی مطرح شده بود، محمدرضا پهلوی در 4 آبان ماه سال 1346 تصمیم گرفت تا با تاج‌گذاری همسرش در روز تاج‌گذاری خود، این حرکت نمادین را انجام دهد. پیش از این هیچ‌کدام از همسران شاهان ایرانی تاج‌گذاری نکرده بودند. بنابراین برای چنین روزی نیاز بود تا یک تاج خاص طراحی شود.

این‌کار به جواهرسازان فرانسوی از شرکت ون کلیف آرپلز سپرده شد؛ برای ساخت این تاج نیاز بود تا از سنگ‌ها و جواهرات موجود در خزانه سلطنتی استفاده کنند. از آنجا که خروج جواهرات سلطنتی از ایران ممنوع بود، بنابراین این شرکت گروهی از جواهرسازان خود را برای ساخت تاج به ایران فرستاد، فرآیند ساخت این تاج حدود شش ماه زمان برد.

چه کسانی تاج را ساختند؟

مسئولیت ساخت تاج فرح دیبا را شرکتی به نام Van Cleef & Arpel پذیرفت؛ این شرکت فرانسوی تولیدکننده جواهرات و ساعت است که در سال ۱۸۹۶ تأسیس شد. این مجموعه علاوه بر طراحی و ساخت تاج فرح برای الیزابت تیلور هم جواهراتی را طراحی کرده بود. پس از مشورت‌های زیاد در نهایت برای ساخت این تاج از طلای سفید با کلاهی مخملی به رنگ سبز و جواهرات ارزشمند دیگری استفاده شد.

ویژگی‌ها و سنگ‌های تاج

سنگ‌های به‌کاررفته: ۳6 زمرد، ۳6 یاقوت، ۱۴69 الماس و با یک زمرد شش‌ضلعی ۱۵۰ قیراطی در مرکز تاج، 2 قطعه اسپینل یا لعل حدود ۸۳ قیراط، ۱۰۵ مروارید که بزرگترین آن حدود ۲۲ میلی‌متر طول دارد. 

جنس تاج: بستر طلای سفید که در آن کلاه سبز مخملی کار شده است.

دوران تاریخی: پهلوی دوم

وزن تاج: حدود 2 کیلوگرم

سازنده: شرکت Van Cleef & Arpel فرانسه

محل نگهداری: موزه جواهرات ملی ایران 

اطلاعات تکمیلی

چندی پیش ادعاهایی از طرف سخنگوی دولت مبنی بر خارج شدن تاج توسط محمدرضا پهلوی و فرح دیبا در اوایل انقلاب مطرح شد؛ یک هفته بعد از این ادعا، وزیر میراث فرهنگی، عزت‌الله ضرغامی، با انتشار تصاویری تأیید کرد که این دو تاج هنوز در موزه جواهرات سلطنتی قرار دارند.

سخن آخر

تاج فرح پهلوی یکی از ارزشمندترین اشیایی است که با توجه به جواهراتی که در آن به‌کاررفته است، نمی‌توان برای آن قیمتی تعیین کرد و در لیست گنجینه‌های ارزشمند کشورمان قرار دارد. نظر شما درباره این تاج زیبا چه بود؟ این تاکنون آن را از نزدیک دیده‌اید؟