روز درختکاری | بهانه ای برای دوستی با زیبارویان طبیعت

هر سال در نیمه اسفندماه به روز درختکاری می رسیم؛ روزی که بهانه ای شده تا در واپسین روزهای سال و با نزدیکی به موسم رویش جوانه ها، به فکر طبیعت بیفتیم. در این مطلب به شما می گوییم روز درختکاری چه روزی است و چه کارهایی می توانید در آن انجام دهید.

۱۵ اسفند | روز درختکاری در ایران

در کشورمان ایران، روز ۱۵ اسفندماه، روز درختکاری نام گرفته است و در طی آن مراسم مختلفی با هدف بیان اهمیت درخت و درختکاری برگزار می شود.

اما این تازه آغاز ماجرا برای درختان و طبیعت است و از ۱۵ تا ۲۲ اسفند به هفته منابع طبیعی اختصاص دارد. شاید بتوان نام این هفته را هفته خوشحالی درختان نیز نامید که به عنوان منبعی ارزشمند و حیاتی برای ادامه حیات بشر باید به آنها توجه شود. 

چه شد که این روز در تقویم کشورها قرار گرفت؟

نخستین بار در سال ۱۸۷۲ میلادی، فردی به نام جولیوس استرلینگ مورتون (J.Sterling Morton) که در در ایالت نبراسکا در آمریکا زندگی می کرد به فکر این افتاد که روزی را در تقویم به درختکاری و منابع طبیعی اختصاص دهد. در آن زمان تاریخ ۱۰ آوریل به این منظور در نظر گرفته شد و مردم بیش از ۱ میلیون درخت را کاشتند. بعد از مدتی این تاریخ به آخرین جمعه ماه آوریل منتقل شد و از آن به بعد کم کم بقیه کشورها همچون ایران نیز وارد این عرصه شدند و روزی را با عنوان روز درختکاری وارد تقویم شان کردند. 

روز درختکاری در دیگر کشورها

ایران تنها کشوری نیست که چنین روزی را در تقویمش دارد. کشورهای دیگر نیز یکی از روزهای پایانی زمستان و یا اوایل بهار را به این امر اختصاص داده اند که در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنیم:

درختان به چه کار ساکنان زمین می آیند؟

درختان یکی از حیاتی ترین نقش ها را در حیات انسان ها و سایر جانداران ایفا می کنند. آنها برای ادامه حیات از دی اکسید کربن استفاده کرده و به این وسیله هوا را پاک می سازند. هر درخت سالانه ۲۲ کیلوگرم دی اکسید کربن جذب و هوای پاک و سالم را به ساکنان زمین اهدا می کند.

بسیاری از پرندگان و جانوران مامن و آشیان خود را در درختان می سازند و از میوه های آن ها برای تغذیه خود استفاده می کنند.

چوب درختان یکی از عناصری است که مورد استفاده انسان قرار می گیرد و با استفاده از آن وسایلی را برای زندگی خود می سازد. البته با همین استفاده، آسیب های زیادی را بر بدنه این منبع ارزشمند وارد می آورد.

این سبز قامتان به هنگام بروز سیل همچون سدی استوار عمل می کنند و جان انسان و سایر ساکنان کره زمین را نجات می دهند. اگر این مخلوقات نباشند فرسایش خاک امان زمین را می بُرد و مشکلاتی جدی را به وجود می آورد.

از همه این اصول علمی که بگذریم، وجود درختان رنگی دیگر را به طبیعت می بخشد و دیدن شان روح مان را تازه می کند که با هیچ حسی قابل مقایسه نیست...

دنیایی را بدون درختان تصور کنید

می خواهیم کمی از قوه تخیل تان کمک بگیرید و در ذهن خود دنیایی را بدون درختان تجسم کنید.

زمینی کویرگونه که هیچ سایه ساری برای در امان ماندن از تابش خورشید وجود ندارد.

هوایی که نمی شود در آن نفس کشید و با هر دم گازهایی خطرناک به بدن ما راه پیدا می کنند.

دیگر وسایل چوبی زینت بخش خانه های مان نمی شوند.

مداد یا کاغذی برای تحصیل فرزندان مان وجود ندارد.

و...

در این روز چه باید بکنیم؟

در روز درختکاری، همانطور که از نامش پیداست، باید نهالی در زمین کاشته شود. مردم دست به کار می شوند و با به راه انداختن گروه ها و کمپین های ویژه این روز، به کاشت نهال اقدام می کنند. سازمان هایی نظیر منابع طبیعی، شهرداری و ... نهال ها و درختچه هایی را به رایگان در اختیار مردم قرار می دهند تا در این حرکت ارزشمند مشارکت داشته باشند.

بسیاری از مردم و حتا هنرمندان و ورزشکاران در اطراف شهرها و پارک های بزرگ گرد هم می آیند تا با دست های شان، قدمی کوچک در راستای سپاس از خدمات طبیعت بردارند. در این میان کمپین های حمایتی از محیط زیست و تشکل های مردمی نیز به منظور جلوگیری از نابودی و از بین رفتن کامل جنگل ها اقداماتی را انجام می دهند تا در این امر مهم شریک شوند.

کمی درباره نهال کاری بدانیم

حال اگر قرار است دست به کار شوید و نهالی را به زمین هدیه کنید بهتر است با توجه به اصول، این کار را انجام دهید.

برای کاشت نهال ابتدا باید به این موضوع دقت کنید که در چه محلی می خواهید این کار را انجام دهید و سپس با توجه به شرایط، نهال مورد نظر را انتخاب کنید. در روز درخت کاری بیشتر از دو نوع نهال استفاده می شود؛ ریشه لخت و گونی پیچ. چرا که این نوع نهال ها قیمت پایین تری دارند و راحت تر می شود آنها را کاشت. 

به هنگام کاشت نهال این نکات را مد نظر قرار دهید:

۱) نهال ها باید سالم باشند. 

۲) در خاک و محل مناسب کاشته شوند.

۳) کاملا صاف باشد و در صورت نیاز از چوب و یا شی دیگری در راستای خم نشدن آن استفاده شود تا مبادا نهال کج رشد کرده و یا آسیب ببیند.

۴) حوضچه کوچک دور تنه آن حفر شود.

۵) در معرض باد و طوفان و یا ضربه شدید قرار نگیرد. 

۶) از کود مناسب به هنگام کاشت استفاده شود.

نکات دیگری نیز در این خصوص وجود دارد ولی دانستن همین نکات می تواند تا حدود زیادی موفقیت شما را در کاشت نهال و تقدیم درختی تنومند به آیندگان تضمین کند.

۱۵ اسفند آغازی برای هفته منابع طبیعی

روز درختکاری آغاز هفته منابع طبیعی را نوید می دهد و بر اهمیت این منابعِ ارزشمند بیش از پیش تاکید می کند. حال بد نیست بیشتر راجع به مفهوم منابع طبیعی بدانیم و در مورد نقش آن در حیات خود اطلاعات بیشتری به دست آوریم.

منابع طبیعی، به کلیه مواد و منابعی اتلاق می شود که به صورت کاملا طبیعی و بدون دخالت انسان به وجود می آیند و از نظر حیاتی به دو دسته تقسیم می شوند:

منابع طبیعی غیرقابل تجدید که مقدار آنها پس از بهره برداری، کاهش می یابد و به صورت اولیه باز نمی گردد مانند معادن و مخازن.

منابع طبیعی تجدید شونده که پس از بهره برداری، در صورت رعایت اصول و مدیریت صحیح، قابلیت تجدید حیات دارند و مجددا شارژ می شوند مانند جنگل ها و مراتع.

منابع طبیعی چه ارزشی دارند؟

آب، خاک، جنگل و مرتع را با عنوان منابع طبیعیِ تجدید شونده می شناسیم که به عنوان بستری برای حیات انسان ها و زیربنای توسعه پایدار جوامع شناخته می شوند. این منابع نه تنها به نسل امروزی، بلکه به آیندگان نیز تعلق دارند و نیازمند حفظ و نگهداری هستند. در این میان منابع تجدید ناپذیر نیازمند توجه بیشتری هستند چرا که در صورت نابودی هیچ گاه نمی توان آنها را احیا کرد و هیچ اثری از آنها برای نسل بعدی باقی نمی ماند.

این منابع، تکیه گاهی مطمئن برای توسعه اقتصادی و اجتماعی، بستری برای رونق کشاورزی، زمینه ای برای اشتغال، منبعی برای تولید چوب، زیستگاهی برای گونه های گیاهی و جانوری، منبعی برای تولید اکسیژن و تفرجگاهی برای گذران اوقات فراغت به وجود می آورند و دارای اهمیت بسیار زیادی هستند.

منابع طبیعی، چگونه از دست می روند؟

تخریب منابع طبیعی دو  متهم دارد: طبیعت و انسان

آتش سوزی های طبیعی، سیل و زلزله، برخی از عوامل طبیعی به شمار می روند که انسان کنترلی بر روی آنها ندارد و جزوی از چرخه طبیعت هستند. در مقابل، انسان، به روش های گوناگون، دانسته و ندانسته، به جان منابع طبیعی می افتد و آنها را به مرگ نزدیک و نزدیک تر می کند. بی احتیاطی جنگل نشینان، دامداران و آتش سوزی و عبور جاده ها از جنگل ها و مراتع، مدیریت اشتباه در عرصه منابع طبیعی و نبود آموزش صحیح تنها گوشه ای از اقدامات نادرست انسان هستند و به قطع درختان و آلودگی هوا منجر می شوند.

رابطه انسان و طبیعت کاملا دو طرفه است. اگر به آن احترام بگذارید و حفظش کنید مدت زمان بیشتری را به شما خدمت می کند؛ اما اگر آن را نادیده بگیرید به مرور زمان مرگ آن را رقم می زنید.

حال دنیایی را بدون این منابع تصور کنید که نفس تان را بند می آورد و و در نهایت شما را به ایستگاه مرگ می رساند.

سخن آخر

می شود با قدم ها و حرکت هایی کوچک جلوی یک فاجعه زیست محیطی را گرفت. کافیست حداقل همین یک روز را صرف این منابع ارزشمند کنیم تا زمینی مناسب زندگی را به آیندگان خود تحویل دهیم. یادتان باشد این فقط ما نیستیم که از این درختان سهم داریم، نسل های آینده نیز باید بتوانند از وجود آنها بهره ببرند و به حیات خود ادامه دهند.

چه برنامه ای برای این روز دارید؟

آیا در محل زندگی تان کمپینی برای این روز به راه افتاده است؟

از حال و هوای شهرتان برای مان بگویید.

منتظر دیدگاه ها، پیشنهادها و تجربه های شما همراهان همیشگی هستیم...