کلیسای جامع نوتردام در آتش سوخت

دود آتش در مقابل چشمان بهت زده فرانسوی ها از کلیسای نوتردام برخاست و دامن بنایی را گرفت که پیش از برج ایفل نماد پایتخت فرانسه بود. کلیسای نوتردام به دلیل ترک برداشتن و ریختن بخش هایی از ساختمان، به مدت یک سال در دست مرمت بود که حوالی 6 عصر به وقت محلی آتش گرفت. نزدیک به 400 آتش نشان در عملیات اطفای حریق حاضر شدند و یک نفر از آنها نیز مجروح شد تا اینکه حوالی سه نیمه شب (5 و نیم صبح به وقت تهران) زبانه های آتش مهار شدند.

این کلیسا نه تنها در مذهب و تاریخ، که در ادبیات هم جایگاهی خاص داشت. ویکتور هوگو در سال 1831 در گوژپشت نوتردام  از این کلیسا نوشت و آن را در میان داستانش جای داد: «همه چشم ها به بخش بالایی کلیسا بود. آنچه می‌دیدند عجیب به نظر می رسید. در بالاترین نقطه کلیسا، بالاتر از پنجره رز مرکزی، شعله بزرگی زبانه می‌کشید که تا میانه دو ستون با گردابی از جرقه بالا می‌رفت ... » حالا پس از بیش از 180 سال و در 15 آوریل 2019 میلادی، گویی این نوشته مانند خوابی تعبیر شده و آتش به جان نوتردام افتاده است. 

با اینکه علت دقیق آتش سوزی هنوز معلوم نیست اما پلیس پاریس گفته است آتش سوزی به احتمال زیاد به عملیات بازسازی در این کلیسا مربوط می شود. پس از تلاش های بسیار آتش نشانان، آتش کنترل و مهار شده اما کسی از میزان دقیق خسارت ها اطلاعی ندارد. گفته ها حاکی از آن است که دو سوم بنای کلیسا تخریب شده و سرنوشت آثار هنری و میراث فرهنگی موجود در آن در هاله ای از ابهام است.

این آتش پس از چند ساعت قسمت بالایی گنبد کلیسا که بیش از 850 سال قدمت داشت را از میان برد و در ادامه خساراتی جدی را به این بنا وارد کرد. بر اساس گزارش روزنامه فرانسوی «لو فیگارو» آثار مهم و بسیار ارزشمندی از این آتش سوزی نجات یافته اند اما نگرانی های زیادی در رابطه با سرنوشت دو تابلوی بزرگ متعلق به قرن 17 و 18 میلادی در فضای اصلی کلیسا و شیشه های رنگی بنا وجود دارد. اسقف پاتریک شووه (Patrick Chauvet) از نجات لباسی از «سن لویی» و «تاج خار» سخن گفته است که بی اندازه برای کاتولیک‌ها اهمیت دارد. آنها بر این باورند تاج خار، همان تاجی است که پیش از مصلوب کردن مسیح (ع) بر سر وی گذاشتند. از سوی دیگر امکان خارج کردن تابلوهای بزرگ نقاشی پیش از رسیدن آتش، نبوده و احتمال نابود شدن آنها وجود دارد. این تابلوها به صورت سالانه از 1630 تا 1707 میلادی به کلیسا اهدا شده بودند؛ در مجموع 76 تابلو در کلیسا وجود داشت که 13 تابلو در سالن اصلی قرار داشتند.

کارشناسان نگران شیشه‌های رنگی کلیسا هستند که مبادا حرارت به آنها آسیب جدی زده باشد. احتمال ذوب شدن سرب به کار رفته در پنجره‌های عظیم کلیسا نیز بخشی دیگر از نگرانی ها را شامل می شود. ویترای پنجره رُز از شاهکارهای معماری در این بنا به شمار می رود که در قرن 13 میلادی به عنوان نمادی از گل‌های بهشتی ساخته شده است. پنجره رُزهای شمالی و جنوبی این کلیسا 13 متر ارتفاع دارند و از بزرگترین پنجره های کلیسا محسوب می شوند. 

کسی از سرنوشت اُرگ‌های تاریکی کلیسای نوتردام نیز خبر ندارد که قدمت بزرگترین آنها به قرن 15 میلادی باز می گردد. در ساخت این ارگ ها نیز سرب به کار رفته است که مقاومت زیادی در برابر حرارت ندارد و همین نگرانی ها را افزایش می دهد.

طراحی و ساخت کلیسای نوتردام در سال 1163 آغاز شد و در سال 1345 میلادی پایان یافت. این اثر یکی از جاذبه های مهم پاریس به شمار می رفت و سالانه حدود 13 میلیون نفر از آن بازدید می کردند.

اخبار روز گردشگری را در کارناوال دنبال کنید.