زندان سلیمان آذربایجان‌ غربی

زندان سلیمان یا زندان دیو، نام کوهی مخروطی شکل و میان‌تهی به ارتفاع 100 متر است که در تکاب استان آذریایجان غربی و 3 کیلومتری غرب تخت سلیمان، در یک دشت وسیع قرار دارد. گودالی عمیق و وهم آلود با عمق تقریبی 80 متر و قطر دهانه 65 متر، در میان این کوه وجود دارد که در طول هزاران سال و بر ثر رسوبات کانی‌های موجود در آب چشمه آن به وجود آمده است. طبق بررسی‌ها، گویا در گذشته این گودال پر از آب بوده است. جالب که بدانید انتهای این حفره عمیق، بسته است و اگر کسی داخل آن بیفتد به طور قطع خواهد مرد. 

بر طبق افسانه‌ها این کوه، محل زندانی شدن دیوهایی بوده که از حضرت سلیمان نافرمانی می‌کردند. همچنین می‌گویند دیوی که انگشتر سلیمان را ربود نیز در این چاه افکنده شده است.

در مورد کارکرد این کوه عجیب هم می‌گویند که در زمان مانایی‌ها، یعنی چیزی در حدود ۸۳۰ تا ۶۶۰ پیش از میلاد، از این مکان به عنوان یک نیایشگاه استفاده می‌کردند. همچنین در اطراف دهانه کوه هم بقایای بنایی سنگی به چشم می‌خورد که آن را هم گواهی بر نیایشگاه بودن این سازه قلمداد می کنند. البته برخی دیگر عقیده دارند که این بقایا مربوط به بنایی است که حضرت سلیمان با هدف محافظت از دیوهای زندانی شده در گودال، ساخته است. عده‌ای هم معتقدند که این مکان در زمان ساسانیان به عنوان محلی برای قربانی کردن و نیایش موبدان زرتشتی کاربرد داشته است و بقایای بالای کوه هم نشانی از تقدس مجموعه هستند.

بدون شک داستان‌ها و افسانه‎ها هیچ پایانی ندارند و شاید راز این بنا برای همیشه، سر به مهر باقی بماند. این بنا در گذشته هر کاربردی که داشته، امروز به عنوان یک سازه تاریخی و رمزآلود مورد توجه گردشگران قرار دارد. از آنجا که دیدن عمق چاه ممکن است باعث سرگیجه شود، خم نشوید و جوانب احتیاط را رعایت کنید؛ همچنین تا رسیدن به قله تقریبا 20 دقیقه فاصله است که باید پیاده طی کنید.

زندان سلیمان یا زندان دیو به عنوان اولین اثر طبیعی آذربایجان غربی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.