شهرستانک | ییلاقی محبوب در جاده چالوس

با ما به جاده چالوس بیایید تا سری به شهرستانک بزنیم؛ یکی از روستاهای ایران که ناصر الدین شاه نیز نتوانست از آن بگذرد و در آن کاخی زیبا احداث کرد تا بتواند روزهای خوشی را در آن سپری کند.

با کارناوال همراه شوید تا نگاهی به عکس های روستای شهرستانک بیندازیم، قدم در کوچه باغ های رویایی این روستا بگذاریم و سری هم به کاخ ناصری شهرستانک بزنیم. 

چرا سفر به روستای شهرستانک؟

•  روستای شهرستانک، طبیعت بسیار زیبایی دارد که در هر فصل سال رنگ تازه ای به خود می گیرد.
• از لوکیشن های جذاب برای دیدن پاییز هزار رنگ و عکاسی از آن است.
• کوچه باغ های روستا بهترین مکان برای تجربه یک پیاده روی لذت بخش هستند.
• کاخ ییلاقی ناصرالدین شاه و کتیبه قاجاری در شهرستانک می تواند بُعد تاریخی سفر شما را کامل کند.
• برای دیدن کاخ شاه قاجار باید در مسیری زیبا پیاده روی کنید که این خود بر لذت سفر شما می افزاید.
• برای رسیدن به این روستا باید از جاده چالوس گذشت که یکی از زیباترین جاده های ایران است.

آشنایی با روستای شهرستانک | تلفیق تاریخ و طبیعت

شهرستانک، نام روستایی در شمال کوه توچال تهران و در جاده چالوس است که قدمت آن بر اساس شواهد تاریخی به قرن ششم هجری باز می گردد. وجود منبع آب و چشمه ای پر آب در این محل باعث شده است تا مردم گرد هم آیند و روستایی در این منطقه خوش آب و هوا شکل دهند. بر اساس اطلاعات دهیاری شهرستانک، این روستا 8000 نفر جمعیت و 500 هکتار مساحت دارد و قدمت آن به 3000 سال می رسد.

آنچه که در این روستا جلوه گری می کند، ترکیبی چشم نواز از تاریخ و طبیعت است که در هر گوشه ای می توان آن را لمس کرد. از یک سو، طبیعت حیرت انگیز و زیبا احاطه‌تان می کند و تصاویری بدیع را به نمایش می گذارد و از سوی دیگر وجود جلوه های تاریخی همچون کاخ ناصرالدین شاه، شما را با خود به سفری در قلب تاریخ می برد. شهرستانک یک مقصد مناسب برای دوری از دغدغه ها و روزمرگی هاست؛ چرا که هوایی تمیز، طبیعتی زیبا و آرامشی بی حد و مرز دارد.

 این روستا از شمال به روستای کسیل و از جنوب به کن، سولقان و امامزاده داوود محدود می شود و از شرق به شکرآب و آهار و از غرب به سرک، لانیز و شلینک می رسد.

دیدنی های روستای شهرستانک

مسیر روستای شهرستانک

فرقی نمی کند که سفر را از کجا آغاز کنید چرا که در هر صورت برای رسیدن به شهرستانک باید راهی جاده چالوس شوید و پیش از رسیدن به مقصدتان از زیبایی های این جاده نیز لذت ببرید.

کمتر کسی است که جاده چالوس را نشناسد و با این مسیر پیچ در پیچ و کوهستانی آشنایی نداشته باشد. از همان ابتدای ورود به این جاده، می توان غرق در زیبایی ها شد و از تماشای مناظر شگفت انگیز لذت برد. لذت شما از سفر به شهرستانک از همین جاده آغاز می شود و بر خاطرات خوش سفرتان می افزاید. 

البته مسیر فرعی روستا از جاده چالوس، هم جلوه هایی بی بدیل را به نمایش می گذارد و تا رسیدن به مقصد، نمایشی فراموش نشدنی به راه می اندازد.

کاخ شهرستانک یا کاخ ناصری

آب و هوای مطبوع و فرح بخش این روستا، ناصرالدین شاه قاجار را هم وسوسه کرد تا زمانی را در آن ماندگار شود و لحظاتی را به دور از شهر بگذراند. وی در سال ۱۲۹۵ هجری قمری دستور داد تا در حوالی این روستا کاخی برای تفریحاتش بنا کنند و آقا محمد ابراهیم خان، به عنوان معمار آن در نظر گرفته شد. برای این کار انتهای دره شهرستانک که گله گیله نام دارد را انتخاب کردند؛ نقطه ای از روستا که آب و هوا و چشم اندازی فوق العاده دارد. عمارت ناصری طی سه سال در یک محوطه 8000 متری ساخته شد و به عنوان اقامتگاهی ییلاقی و ویژه برای ناصر الدین شاه و اهل خانه اش مورد استفاده قرار گرفت. برخی محلی ها بر این باورند که یکی از زنان ناصرالدین شاه نیز در این کاخ به خاک سپرده شده است.   

ناصرالدین شاه در ایام تابستان برای فرار از گرمای تهران از طریق جاده کالسکه‌رو شاهی در دوآب و گردنه آهار به شهرستانک می آمد تا از آب و هوای آن لذت ببرد. این شاه حدود 1500 خدمتکار را با خودش می‌برد و آنها در چادرهایی در اطراف کاخ اسکان می یافتند. وی از راه توچال و جاده شاهی به شهرستانک می آمد تا به محل خوش آب و هوای کاخش برسد. اما خدمه باید از مسیر خطرناک رودخانه راهی کاخ می شدند و خود را برای خدمت رسانی به شاه و مهمانانش می رساندند. خطر این مسیر به حدی بود که در برخی اوقات تعدادی از آنها به دلیل گرفتار شدن در رودخانه، جان خود را از دست می دادند. مرگ تعدادی از خدمه سبب شد تا محل برگزاری مراسم آشپزان به قصر سرخ دره که ناصرالدین شاه دستور ساختش را صادر کرده بود، منتقل شود.

عمارت ناصری شامل یک ساختمان دو طبقه (دیوانی یا بیرونی) و یک ساختمان یک طبقه (حرمسرا یا اندرونی) می شد که با یک دیوار از هم جدا شده بودند. تا مدت ها ناصرالدین شاه و درباریانش، یک روز از سال را برای برگزاری مراسم آشپزان به کاخ شهرستانک سفر می کردند. امروزه کاخ شهرستانک جزو میراث فرهنگی است و نامش از تاریخ ۱۶ شهریور ۱۳۷۶ با شماره ۱۹۲۵ در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.

چه بر سر کاخ ناصری آمد؟

در دوره پهلوی کاخ به شدت تخریب شد و بیشتر قسمت های آن آسیب های جدی دید. برای مدتی ساختمان دیوانی در اختیار سازمان تربیت بدنی بود و کاربری تازه ای پیدا کرد. فدراسیون کوهنوردی و سازمان تربیت بدنی یک سقف شیروانی بر روی باقی مانده ساختمان زدند و آن را به عنوان پایگاه کوهنوردان در اختیار افراد قرار دادند. پس از مدتی گزارش ثبتی از وضعیت کاخ ناصری تهیه شد و نام این بنا در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.

حرمسرا نیز با گذشت زمان در زیر خاک مدفون شد و در دهه 80 خورشیدی پایه های آن از خاک بیرون کشیدند. کم کم کل حرم‌سرا از خاک بیرون آورده شد و قسمتی از دیوارهای تخریب شده دور آن مورد مرمت قرار گرفت. ساختمان اصلی هم دست نخورده باقی ماند و قرار شد به بخش خصوصی سپرده شود و با نظارت سازمان به عنوان یک مجموعه گردشگری به فعالیت ادامه دهد. 

 دسترسی به کاخ شهرستانک

کاخ شهرستانک کمی آن طرف تر از روستا و در کنار رودخانه قرار دارد. برای رسیدن به این کاخ از روستا خارج شوید و راه تان را به سمت کوچه باغ ها تغییر دهید. به تابلوی هشداری بر می خورید که غیرمحلی ها را از ورود با اتومبیل باز می دارد؛ اما می توانید با پای پیاده وارد آن شوید. این راه را در پیش بگیرید تا به انتهای کوچه باغ های خاکی برسید. تابلوهای راهنما در طول مسیر می توانند از گم شدن شما جلوگیری کنند.

کتیبه شهرستانک 

در ضلع شرقی کاخ ناصری، سنگی عظیم با ارتفاع حدودا ۴ متر به چشم می خورد که نوشته خوانایی ندارد؛ اما روایتی محلی در مورد آن بر سر زبان هاست. اهالی روستا می گویند که این سنگ در زمان ناصرالدین شاه از صخره مشرف به کاخ ناصری جدا شده و به اینجا آمده اما صدمه ای به بنا وارد نکرده است. وقوع این اتفاق موجب شده تا ناصرالدین شاه دستور دهد که شرح این واقعه را بر روی همان سنگ بنویسند اما امروز نوشته های روی این کتیبه خوانا نیست.

باغ های میوه شهرستانک | طعم دلپذیر طبیعت

باغ های زیادی در شهرستانک وجود دارد و درختان میوه در آنها خودنمایی می کنند. این باغ ها یا دیوار ندارند و یا دارای حصارهای کوتاه هستند؛ همین باعث شده تا مسافران از دیدن جلوه زیبای شان بی نصیب نمانند. اگر اواخر بهار و تابستان راهی شهرستانک شوید، در کوچه پس کوچه های روستا مردم را می بینید که برای برداشت زردآلو  و توت راهی باغ های شان می شوند و در پاییز باغداران به سراغ سیب های شان می آیند. البته باید به یاد داشته باشید که باغ های شهرستانک جزو حریم خصوصی ساکنان این روستا هستند و هرگز نباید بدون هماهنگی با صاحبان باغ، وارد آنها شوید.

رودخانه و آبشار شهرستانک 

در کنار کاخ ناصری رودخانه ای جاری است که از چشمه ای به نام گله گیله سرچشمه می گیرد. این چشمه که بالاتر از کاخ ناصری قرار دارد، دارای آبی بسیار گواراست و در میان مردم از نظر خالص بودن، شهرت خاصی دارد. آب چشمه گله گیله، از قلب زمین می جوشد و در کالبد یک رودخانه راهیِ دل روستا می شود. این رودخانه با گذر از میان روستا و طی مسیر 15 کیلومتری طراوت خاصی را به آن هدیه می کند و فضایی روح افزا را ایجاد کرده است. ترکیب درختان سر به فلک کشیده، نغمه پرندگان و صدای دلنواز آبِ رودخانه ای که از میان روستا می گذرد، همچون گذرگاهی می ماند که انسان را از دغدغه ها به آرامش دعوت می کند.

اگر در امتداد کاخ ناصری پیش بروید قبل از رسیدن به چشمه، آبشار کم ارتفاع و عریضی را خواهید دید که نمایشی از سقوط آب را به شما نشان می دهد و می تواند با موسیقی دل انگیز خود، روح تان را نوازش دهد.

پاییز حیرت انگیز شهرستانک

یکی از مکان هایی که می توانید شکوه پاییز را در آن به تماشا بنشینید، شهرستانک است که با شروع پاییز لباسی هزار رنگ را به تن می کند و گردشگران بسیاری را به سوی خود می کشاند. اغلب عکاسان حرفه ای این فصل را برای عکاسی از شهرستانک انتخاب می کنند و زیبایی های کم نظیر این روستا را به تصویر می کشند.

درخت اُرس

اُرس نام درختانی با قدمت بسیار است که هویتی افسانه ای دارند و طبیعت بی نظیر شهرستانک را تکمیل می کنند. قدمت یکی از این درختان که محلی ها آن را اُرس یا هورست می نامند به 2800 سال پیش باز می گردد و از دیدنی های روستا به شمار می رود. ارتفاع این درخت به 17 متر می رسد و عرض آن تقریبا 14 متر است.

دسترسی

برای رسیدن به این درخت زیبا باید راهی سمت جنوب شرقی روستا شوید و قدم به یک مسیر خاکی بگذارید که بعد از حدودا 20 دقیقه به این درخت زیبا می رسد. 

توصیه می شود برای رسیدن به این درخت از محلی ها نشانی را پرس و جو کنید تا دچار اشتباه و سردرگرمی نشوید چرا که تابلوهای راهنمایی برای دسترسی وجود ندارند.

قلعه دزدبند شهرستانک

در بلندترین قله کوه شهرستانک، بقایای یک ساختمان به چشم می خورد که در میان اهالی به  قلعه دختر یا قلعه دزدبند شهرت دارد. این بنا از قلوه سنگ و ملاط ساروج ساخته شده و پوشش داخلی آن از گچ است. در حال حاضر این بنا تخریب شده و تنها پایه های سه اتاق و قسمتی از سقف یکی از اتاق های آن باقی مانده اند. سفال های یافت شده در اطراف این بنا و پلان و سبک معماری ساختمان، حکایت از این دارد که بنا مربوط به دوره اسلامی بوده و احتمالا به عنوان برج دیدبانی از آن استفاده می شده است. سفال ها غیر تجملی بوده و تقریبا شبیه سفال های دوره ایلخانی و دوره تیموری هستند. گفته می شود که نگهبانان در این منطقه می ایستادند و با روشن کردن آتش و یا چراغ های روغنی به هم علامت می دادند. 

دسترسی

برای رسیدن به این قلعه باید مسیر سمت چپ کوه شاه نشین را پیش بگیرید تا بعد از نیم ساعت به آن برسید. کوه شاه نشین کوهی است که دقیقا در پشت کاخ ناصری قرار دارد.

تپه شنستون

با پیشروی در جنوب دره گله گیله (محل کاخ ناصری) به تپه ای می رسید که هیچ گونه درخت میوه ای در آن دیده نمی شود و تعداد بسیاری سفال قرمز رنگ بر روی آن به چشم می خورد که احتمالا مربوط به چادرنشینان دوران تاریخی هستند. این محل، تپه شنستون نامیده می شود و از زمین هایش برای کشت دیم استفاده می کنند. مردم، قلوه سنگ هایی که در زمین پراکنده شده را جمع کرده و بر روی هم انباشته می کنند تا بتوانند زمین را برای کشت و کار آماده سازند.

متاسفانه تصویری از این قسمت در دست نیست. اگر عکسی از این جاذبه دارید، آن را با ما به اشتراک بگذارید تا با نام خودتان در کارناوال منتشر شود.عکس را در اینجا آپلود کنید.

خوشگذرانی در شهرستانک

• قدم زدن در کوچه باغ هایی بی نظیر
• پیک نیک و آب بازی
• عکاسی، به ویژه در پاییز
• دوچرخه سواری در کوچه باغ ها: در روستا امکاناتی برای اجاره دوچرخه وجود ندارد و باید این کار را با دوچرخه شخصی خودتان تجربه کنید.
•  تماشای موتورسواران: کوه ها و پستی و بلندی های متعدد در شهرستانک باعث حضور موتور کراس سواران حرفه ای در آن شده است و اگر خوش شانس باشید آنها را می بینید.

امکانات شهرستانک

در مقایسه با خیل عظیم گردشگران که به این روستا می روند، امکانات چندان خوبی را نمی توان یافت اما می توانید بر روی این امکانات حساب باز کنید:

در کنار کاخ ناصری: آلاچیق هایی برای برپایی کمپ، چندین سرویس بهداشتی و یک بوفه کوچک 

در روستای شهرستانک: مسجد جامع، مسجد صاحب الزمان، مسجد صفا، حسینیه شهدا، مرکز بهداشت

آب و هوای شهرستانک

به دلیل موقعیت جغرافیایی و قرارگیری روستای شهرستانک در ارتفاع 2190 متری از سطح دریا، این روستا دارای تابستان هایی معتدل و مطبوع است و به همان اندازه زمستان هایی سخت و سرد دارد.  

بهترین فصل سفر

فرقی نمی کند که در چه فصلی راهی شهرستانک شوید چرا که جلوه های زیبا همیشه در این روستا انتظار شما را می کشند. اما تابستان به دلیل آب و هوای مطبوع و پاییز به دلیل برگ های رنگارنگ درختان، پرطرفدارترین فصول سفر به شهرستانک هستند.

بهار: در فصل نو شدن طبیعت شکوفه ها در روستا خودنمایی می کنند. هوا در این فصل هنوز کمی سرد است اما زیبایی های این روستا و طبیعتش، ارزش تحمل سرما را دارد.

تابستان: طبیعت سرسبز و باغ های میوه و هوای مطبوع شهرستانک، بهترین فرصت را برای تفریح و خوشگذرانی در اختیارتان می گذارد.

پاییز: زیبایی پاییز در شهرستانک، شهره خاص و عام است. اگر عاشق برگ های رنگارنگ و شنیدن صدای خش خش برگ ها در زیر گام های تان هستید، پیشنهاد می کنیم حتما یک روز پاییزی به این روستا سفر کنید.

زمستان: سرما در شهرستانک کمی سخت تر از مناطق دیگر است اما این دلیل نمی شود که شما از رفتن به سفر و دیدن لباس زمستانی این روستا باز بمانید.

نمایی از چهار فصل شهرستانک

*نکته مهم: اگر در پاییز و زمستان به شهرستانک می روید حتما لباس گرم به همراه داشته باشید و بارانی را در کوله خود جای دهید.

 وسایل نقلیه عمومی 

بسته به اینکه سفر خود را از کجا آغاز می کنید، راه های متفاوتی پیش روی شماست. باید از تاکسی ها و اتوبوس هایی استفاده کنید که از جاده چالوس گذر می کنند تا بتوانید در دو راهی شهرستانک پیاده شوید. پس از پیاده شدن منتظر ماشین های گذری باشید و یا اینکه دل به جاده دهید و مسیر را تا رسیدن به روستا پیاده طی کنید.

کوهنوردی از تهران

کوهنوردان و ورزشکاران می توانند از قله توچال در ارتفاعات تهران به سمت شهرستانک و بالعکس بروند و با قدم گذاشتن در این مسیر، صعودی متفاوت را تجربه کنند. همانطور که گفتیم انتهای روستای شهرستانک بن بست است و به سه دره منتهی می شود. یکی از این دره ها به سمت قله توچال می رود و دقیقا همان مسیری که کوهنوردان از آن به روستا می آیند. 

مسیر مخصوص کوهنوردی از سمت غرب توچال آغاز شده پس از طی حدودا یک ساعت به قله شاه نشین می رسد. از این قله پس از یک ساعت و نیم پیاده روی به روستای شهرستانک خواهید رسید. وقتی از این مسیر، راهی شهرستانک می شوید ، در ابتدا به کاخ ناصری می رسید و از آن به بعد می توانید گشت و گذراتان را آغاز کنید.

تورهای گردشگری 

اگر می خواهید به راحتی و بدون دردسر به شهرستانک برسید و از هیچ تجربه ای در این روستا جا نمانید، استفاده از تورها به مقصد این روستا یکی دیگر از گزینه های شما است. این تورها معمولا از مبدا تهران و کرج برگزار می شوند.

مردم روستای شهرستانک

این روستا جمعیتی متغیر دارد و در فصل های مختلف سال تعداد ساکنین آن متفاوت است ولی به طور کلی حدود 317 خانوار در آن زندگی می کنند. اهالی روستا مسلمان هستند و به زبان فارسی و مازنی با یکدیگر سخن می گویند.

اکثر ساکنان شهرستانک از طریق کشت و زرعِ غلات، گردو و میوه، پرورش زنبور عسل، تولید لبنیات، دامداری و جاجیم و شالبافی امرار معاش می کنند و شما می توانید از محصولات شان خرید کنید.

گیاهان و جانورانی که در شهرستانک می بینید

در شهرستانک می توانید انواع گیاهان دارویی و سبزیجاتی همچون پونه، الک شورک و قارچ کوهی، ریواس و ....را ببینید. گاهی اوقات بوی عطر این گیاهان در فضا می پیچد و در هر گوشه، عطری خاص به مشام می رسد.

حیوانات مختلفی هم در شهرستانک دیده می شوند که از میان آنها می توان به روباه، شغال، خرگوش، آهو، گرگ، قوچ، میش، بز کوهی و کبک اشاره کرد.

دغدغه های کارناوالی

حضور گردشگران در این منطقه نیازمند توجه بیشتری است و باید اقداماتی جدی در راستای آن صورت گیرد. به عنوان مثال ورود گردشگران به باغات یکی از مسایلی است که باعث ایجاد تنش میان اهالی و گردشگران می شود و مشکلاتی بعضا جدی را در پی دارد.

با وجود آنکه نام کاخ ناصری در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد؛ اما باز هم تلاشی برای مرمت آن صورت نمی گیرد. سعی برای مرمت بخش های باقی مانده از کاخ ناصری می تواند گام مهمی در حفظ این اثر تاریخی به شمار آید و بر جاذبه های منطقه بیفزاید.

امکانات رفاهی موجود در این روستا بسیار محدودند و نمی توانند پاسخگوی نیاز همه گردشگران باشند. همین مساله باعث شده تا بسیاری از افراد، قید سفر به شهرستانک را بزنند و تماشای زیبایی های این روستا را از دست بدهند.

 توصیه های کارناوالی

باغ هایی که در روستای شهرستانک وجود دارد، همگی متعلق به اهالی روستا ست. هرگز بدون اجازه و هماهنگی با صاحبان آن ها، وارد باغ ها نشوید و مردم این روستا را آزرده نسازید.

برای سفر به روستای شهرستانک حتما باید آمادگی جسمانی داشته باشید چرا که پیاده روی جزو جدایی نشدنی این سفر است و  از این بابت نیاز به آمادگی از نظر فیزیکی دارید.

در شهرستانک، مغازه ای برای خرید مایحتاج تان وجود ندارد، پس هر آن چه نیاز دارید را قبل از ورود به روستا تهیه کنید.

این نکته را هم در نظر داشته باشید که تابلوی راهنمایی در سطح روستا وجود ندارد، پس بهتر است از قبل، روی نقشه و یا اپلیکیشن گوگل مپ مسیر حرکت تان را مشخص کنید و یا از افراد محلی کمک بگیرید.

سخن آخر

روستاها یکی از زیباترین مقاصد سفر به شمار می روند و با فرصت هایی رویایی برای لذت بردن و کسب آرامش در انتظار شما هستند. شهرستانک نمونه ای از این مقاصد است و تنها گوشه ای از زیبایی های کشورمان را در خود جای داده است.

آیا تا به حال به این روستا سفر کرده اید؟

چه تجربه ای از گشت و گذار در شهرستانک دارید؟

آیا روستای زیبای دیگری را در کشورمان می شناسید؟

نظرات و تجربیات سفر خود را با ما در میان بگذارید.

منتظر دیدگاه های شما خوبان هستیم...

شما می توانید با عضویت در سایت کارناوال، تصاویر و نوشته های تان را در مورد سفر با دیگر دوستان به اشتراک بگذارید و آنها را در لحظات شیرین گشت و گذارتان شریک کنید:

ورود به صفحه کارناوالی شـــــــــــــو