مجموعه فرهنگی موزه‌ ای سردار آسمانی | موزه دفینه

مجموعه فرهنگی موزه‌ای سردار آسمانی که تا چند سال قبل آن را با نام موزه دفینه می‌شناختند، مجموعه‌ای با سه موزه متنوع و فضایی جذاب است. موزه سردار آسمانی از موزه های بنیاد مستضعفان، در سال 1399 با سه موزه هنر جهانی و اسلامی، گوهر و آرایه‌های تاریخی و پول کار خود را پس از مدت‌ها تعطیلی آغاز کرد. در ادامه با موزه دفینه و آثار دیدنی آن بیشتر آشنا خواهید شد.

 چرا مجموعه فرهنگی موزه‌ای سردار آسمانی | موزه دفینه؟

• یکی از موزه‌های تهران است که آثار متنوع و غنی از دوران‌های مختلف را در معرض دید عموم قرار می‌دهد.
• با بازدید از این مجموعه امکان دیدن سه موزه متنوع را در یک زمان خواهید داشت.
• موزه دفینه نخستین موزه تخصصی و دائمی اسکناس و سکه در ایران بوده است.
• آثار به نمایش در آمده در این مجموعه به خصوص در بخش گوهر و آرایه‌های تاریخی بسیار بی‌نظیرند.
• معماری موزه و طراحی داخلی مجموعه در هر بخشی چشم‌نواز و جذاب است.
• دسترسی آسان به مجموعه، امکانات مناسب و راهنمایان زبده و آگاه از دیگر مزیت‌های این مجموعه دیدنی به شمار می‌روند.

مجموعه فرهنگی موزه‌ای سردار آسمانی | موزه دفینه

مجموعه فرهنگی سردار آسمانی با نام پیشین موزه دفینه از سال 1374 فعالیت خود را آغاز کرد و پس از یک دوره تعطیلی طولانی مدت بار دیگر فعالیت خود را از سر گرفت. موزه دفینه در سال 1396 و با تجمیع موزه خودرو، موزه پول و موزه زمان با نام مجتمع فرهنگی-موزه‌ای تهران به کار خود ادامه داد، سپس با طرح توسعه موزه‌های موسسه دو مجموعه موزه گوهر و هنر اسلامی-جهانی در سال 1399 به آن اضافه گردید. در حال حاضر این مجموعه با موزه هنر اسلامی و هنر جهان، موزه گوهر و آرایه‌های تاریخی و موزه پول ایران در فضای 10 هزار متر مربعی موزه دفینه واقع در خیابان میرداماد پذیرای بازدیدکنندگان است. این موزه با آثار فاخر به‌علاوه امکانات و طراحی داخلی زیبایی که دارد می‌تواند مقصدی جذاب برای دوست‌داران تاریخ باشد. شاید برایتان جالب باشد که بدانید این مجموعه عضو دوچرخه‌سواران کلاب سبز نیز است. 

ثبت ملی: این مجموعه در اول خرداد 1396 با شماره 31716 به ثبت رسید.

تاریخچه موزه دفینه

ساختمان موزه دفینه قبل از انقلاب اسلامی در دهه 50 با سرمایه‌گذاری شخصی کلیمی به نام فریدون کهنیم و توسط «کمال کمونه» با الهام از مکتب معماری «فرانک لوید رایت» طراحی شد. در ابتدا قرار بود این مجموعه به سوپرمارکتی بزرگ در شمال تهران تبدیل شود که این امر ممکن نشد و بعد از انقلاب بنیاد مستضعفان مالکیت آن را به عهده گرفت. از سال 1374 این مجموعه به موزه «دفینه‌های تاریخی» تبدیل شد و حدود هشت سال به فعالیت خود ادامه داد.

از سال 1376 تا 1385 این مجموعه با نمایش آثاری از قبیل ۱۴۰۰ سکه، ۷۵۰ قطعه اسکناس و حدود ۲۰۰ قطعه اشیای موزه‌ای به غیر از سکه و اسکناس در محوطه‌ای به وسعت ۲۰۰۰ متر مربع، به تماشاگه پول تبدیل شد. در سال 1385 آثار این مجموعه به پارک ارم انتقال داده شد، ساختمان در اختیار بانک زیرمجموعه بنیاد مستضعفان قرار گرفت و هرگونه فعالیت موزه‌داری در آن متوقف شد. از سال 1394 بنیاد مستضعفان تصمیم به بازسازی ساختمان دفینه داشت، در نتیجه آثار را از مجموعه خارج کردند اما این امر از سال 1396 تا سال 1398 متوقف شد.

پس از اعمال برخی تغییرات راهبردی در سال 1396، ساختمان دفینه در سال 1396 با تجمیع موزه‌هایی مانند موزه پول ایران، موزه خودروهای تاریخی ایران و موزه زمان با نام مجتمع فرهنگی-موزه‌ای تهران بار دیگر فعالیت خود را آغاز کرد. در سال 1399 با طرح توسعه موزه‌های موسسه دو موزه دیگر نیز به مجموعه اضافه شد. پس از مدتی تعطیلی سرانجام درهای موزه دفینه در ١٠ اسفندماه ١٣٩٩ با نام «سردار آسمانی» به روی علاقه‌مندان گشوده شد. در حال حاضر مجموعه سردار آسمانی با سه موزه هنرهای اسلامی- هنرهای جهانی، گوهر و آرایه‌های تاریخی و موزه پول ایران پذیرای بازدیدکنندگان است.

معماری موزه دفینه

مجموعه دفینه از نظر معماری نیز جالب توجه است. در طراحی نمای این سازه یک قطعه قالب‌ریزی شده مورد استفاده قرار گرفته است. این مجموعه ساختمانی زیبا با نمایی منحصربه‌فرد دارد که توجه هر رهگذری را به خود جلب می‌کند. پنجره‌هایی که در اطراف سازه قرار دارد به شکل بیضی است و نور فضای داخلی را تامین می‌کند. در ساخت این سازه شاگردان معمار معروف آمریکایی فرانک لوید رایت دخیل بوده‌اند. طراحی داخلی این ساختمان بر مبنا و اساس فلسفه اهمیت زندگی و همچنین احترام به طبیعت و هماهنگی با آن انجام پذیرفته و اصول معماری سبز ،توسعه پایدار و معماری پایدار از نکات دیگری است که در طراحی مجموعه به آن‌ها توجه شده است.

موزه هنرهای اسلامی و هنرهای جهان 

همان‌طور که پیش‌تر اشاره شده این مجموعه از سه بخش تشکیل شده است که بازدید از آن از موزه هنرهای اسلامی و هنرهای جهان آغاز می‌شود. این موزه  1400 متر مربع فضای اصلی (آثار جهان) و 700 متر مربع فضای نیم‌طبقه (آثار اسلامی) را دربر می‌گیرد و حدود ۴۰۰ اثر از شاخص‌ترین آثار هنری جهان و اسلام در آن قرار دارد؛ این آثار بازه زمانی گسترده‌ای از هزاره چهارم پیش از میلاد تا قرن بیستم را شامل می‌شوند. تابلوهای نقاشان سرشناس، مجسمه بودای دوطرفه، قرآن تذهیب‌شده جیبی، مجسمه زنی با حریر روی صورتش، پارچه‌های ارزشمند دوره‌های عباسی و آل بویه، سفال‌های اسلامی، آثار لاکی، قالیچه‌های محرابی، شیشه‌ها و فلزات اسلامی، کاشی‌های دوران ایلخانی، جنگ افزار‌های مربوط به برخی از کشور‌های اسلامی، قطعات قرآنی روی پارشمن (پوست چرمی بز یا آهو) با خط کوفی، دومین پرده کعبه و شمشیر متعلق به رضاشاه برخی از آثار این بخش‌اند. در این بخش تلاش شده تا انواع هنرها در قالب آثار هنری در تعامل با یکدیگر در طول تاریخ و در مکان‌ها و زمان‌های متفاوت به نمایش گذاشته شوند و تاکید بر نوع خاصی از هنر در یک زمان مشخص یا سبکی خاص نبوده است.

موزه گوهر و آرایه های تاریخی

در طبقه دوم این مجموعه موزه گوهر و آرایه‌های تاریخی قرار دارد. طراحی فضای این بخش همانند یک معدن فیروزه است و در آن حدود ۹۰۰ اثر با قدمت بیش از سه‌ هزار سال قرار دارد. عصای زرین هخامنشیان و زیورآلات دوران ایران باستان از جمله آثار شاخص این موزه محسوب می‌شوند. آثار این موزه از خزانه‌های جواهر و آرایه، تندیس، عاج، جنگ‌افزار و تاریخ برگزیده شده است. وسایل آرایش و پیرایش جواهر نشان، ساعت‌های متنوع، جعبه جواهرات، مدال‌های متنوع از ایران و جهان، مجسمه‌های ساخته شده با سنگ‌ها و گوهرهایی همچون فیروزه، الماس و یاقوت برخی از آثار این موزه به شمار می‌روند.

نکته: در این بخش عکسبرداری و فیلمبرداری ممنوع است.

موزه پول ایران

این موزه اولین موزه دائمی و تخصصی در زمینه سکه، اسکناس و دیگر اوراق بهادار ایران است. موزه پول در سال 1376 تاسیس شد و گذشته ایران را از زبان سکه و اسکناس روایت می‌کند. حدود ۱۲۰۰ قطعه سکه قیمتی و اسکناس در موزه پول قرار دارد، از نخستین سکه‌هایی که در ایران ضرب شد تا سکه‌های امروزی؛ سکه‎‌هایی از اسکندر مقدونی، سلوکیان، اشکانیان، ساسانیان، سلجوقیان و سایر دوران‌های تاریخی در این مجموعه به نمایش گذاشته شده است. علاوه بر سکه اسکناس‌های ادوار مختلف در رنگ‌ها و اندازه‌های متنوعی نیز در معرض دید عموم قرار دارد.

امکانات

سخن آخر

امروز به مجموعه‌ای رفتیم که در یک زمان سه موزه متنوع با فضایی کاملا متفاوت را نشان می‌داد؛ موزه‌ای که آثار شاخص و دیدنی از سراسر جهان را در خود جای داده بود و تاریخ را با زبانی دیگر روایت می‌کرد. بازدید شما از این مجموعه چگونه بود؟ به کدامیک از این سه موزه بیشتر علاقه داشتید و چرا؟