میدان کاخ سن پترزبورگ | دومین میدان مهم روسیه

سال های بسیاری از حضور بشر در کره زمین می گذرد؛ انسانی که هر جا پا گذاشت، آن را به تصرف خود در آورد و روزهای تاریخ را رقم زد. در هر سوی زمین داستان هایی برای روایت وجود دارد و چه زیباست اگر پای این داستان ها بنشینیم و خود را در میان مردم و اتفاق های گذشته تصور کنیم.

در این مطلب می خواهیم به روسیه برویم و بخشی از تاریخ سن پترزبورگ را مرور کنیم؛ این شهر بین سال های 1703 تا 1918 به عنوان پایتخت روسیه شناخته می شد و پس از آن، اگرچه عنوان پایتختی اش را از دست داد؛ اما تاریخچه پربار و بناهای دیدنی اش همچنان باقی ماند. به میدان اصلی این شهر می رویم که میدان کاخ نام دارد و به عنوان یکی از زیباترین و موزون ترین مجموعه های معماری در دنیا شناخته می شود. حدود سه قرن از ساخت این میدان می گذرد و در تمام این دوران، میدان کاخ مکانی برای گرد هم آمدن عوام بوده است. میدان کاخ، همچون میدان سرخ مسکو رویدادهای بی شماری را تجربه کرده است و قسمت های مهمی از تاریخ روسیه تزارها و شوروی در این منطقه به وقوع پیوسته است.

به کرانه رود نوا بیایید و داستان میدان کاخ را از زبان کارناوال بشنوید. 

چرا میدان کاخ سن پترزبورگ؟

• اصلی ترین میدان شهر سن پترزبورگ است.
• به عنوان یکی از محبوبترین و پربازدیدترین جاذبه های سن پترزبورگ شناخته می شود.
• وقایع تاریخی بسیاری در محوطه این میدان رخ داده است. 
• در حین حضور در این میدان می توانید از مهمترین موزه هنر و فرهنگ روسیه نیز دیدن کنید.
• سال نو، روز پیروزی روسیه، فستیوال شب های سفید و رویدادهای مهم دیگری در این میدان برگزار می شود. 
• میدان کاخ، بخشی از مجموعه تاریخی مرکز شهر سن پترزبورگ است که در میراث جهانی یونسکو قرار دارد.
• این جا به عنوان یکی از زیباترین و منحصر به فردترین میدان منطقه اوراسیا شناخته می شود.

معرفی میدان کاخ | Palace Square

میدان کاخ بین سال های 1819 تا 1829 به دستور کاترین کبیر در شهر سن پترزبورگ ساخته شد. این میدان طرحی مثلثی شکل دارد که همین موضوع، آن را از دیگر میادین در دنیا متمایز می کند. از میدان کاخ به عنوان یکی از زیباترین و منحصر به فردترین میدان های منطقه اوراسیا یاد می کنند. طراحی هوشمندانه و زیبای این میدان توسط یک معمار ایتالیایی به نام کارلو روسی (Carlo Rossi) صورت گرفته است؛ شخصی که معماری بخش اعظمی از خیابان ها و میدان های سن پترزبورگ را نیز در کارنامه خود دارد. میدان کاخ در نزدیکی رود نوا (Neva River) بنا شده است و یکی از مهمترین خیابان های سن پترزبورگ با نام نوسکی پروسپکت (Nevsky Prospect) را از طریق پل کاخ (Palace Bridge) به جزیره واسیلیفسکی (Vasilievsky Island) پیوند می زند. قدیمی ترین سازه این منطقه در ضلع شمالی میدان قرار گرفته است و کاخ زمستانی نام دارد. این کاخ زیبا بین سال های 1754 تا 1762 ساخته شده است و در حال حاضر، به عنوان ساختمان اصلی موزه آرمیتاژ شناخته می شود. دیگر بناهای اطراف میدان کاخ، ساختمان اداری کل، ساختمان ستاد سپاه پاسداران و ستون الکساندر هستند که در ادامه توضیحاتی درباره هر کدام شان می دهیم.

باید بدانید بسیاری از رویدادهای مهم تاریخ روسیه در میدان کاخ رخ داده اند و همین موضوع، اهمیت این میدان را بیش از پیش می کند؛ از جمله این وقایع می توانیم به یکشنبه خونین در سال ۱۹۰۵ و انقلاب اکتبر در سال ۱۹۱۷ اشاره کنیم. البته امروزه میدان کاخ از روزهای تلخش فاصله گرفته و به فضایی امن برای گشت و گذار و برگزاری جشن ها و فستیوال های سالانه تبدیل شده است. این روزها میدان کاخ عنوان اصلی ترین میدان شهر را از آن خود دارد و بسیاری از تظاهرات های سیاسی و مراسم رسمی در این جا برگزار می شوند. در ادامه چندی از مهم ترین رویدادهای این جا را نیز با شما در میان می گذاریم. و همچنین از حال و هوای خوش این مکان برای تان می گوییم. برای شناخت میدان کاخ  این مطلب را دنبال کنید.

حال و هوای خوش

در میدان کاخ، فضای بسیار دلپذیری جریان دارد. بر روی سنگ فرش های میدان کاخ قدم بزنید و از تماشای معماری ساختمان های اطراف لذت ببرید؛ نیم نگاهی هم به ستون الکساندر در وسط میدان داشته باشید و عکس گرفتن با آن را فراموش نکنید، چرا که ستون الکساندر یکی از نمادهای مهم شهر سن پترزبورگ است. قدم زدن در میدان کاخ شما را به دنیای تزارها می کشاند؛ البته اگر امپراتریس و امپراتورهای دوران حکومت تزاری را در میدان دیدید، فکر ماشین زمان و سفر در زمان به سرتان نزند! چرا که همیشه افرادی با پوشش دوران تزاری در میدان کاخ حضور دارند و در ازای دریافت مبلغی نه چندان زیاد حاضرند با شما عکس بگیرند. کالسکه سواری نیز از گزینه های جذاب برای تفریح و خوشگذرانی در این میدان است، آن را به شما پیشنهاد می کنیم. همچنین ممکن است در زمان بازدیدتان گروه های موسیقی خیابانی را ببینید که با اجراهای خود حال و هوای میدان را دلپذیرتر می کنند.

در حین گشت و گذار در این جا چندین ساختمان زیبا و باشکوه را در اطراف خود مشاهده می کنید؛ در ادامه به شما می گوییم که هر کدام از این ساختمان ها چه کاربری دارند و چه روزهایی را در تاریخ پشت سرگذاشته اند، با ما همراه بمانید.

نگاهی به دور تا دور میدان

هویت هر میدانی به ساختمان های اطرافش گره خورده است و میدان کاخ هم از این قاعده مستثنی نیست؛ پس در ادامه نگاهی اجمالی به سازه های اطراف و تندیس الکساندر در وسط میدان می اندازیم و کمی با آن ها آشنا می شویم. و به این وسیله فضایی که بر میدان کاخ حاکم است را بهتر لمس می کنیم. البته در آینده تمامی جاذبه های مهم اطراف میدان کاخ، به صورت جداگانه معرفی خواهند شد و این توضیحات اجمالی، تنها برای تجسم بهتر میدان ذکر شده است.

1- کاخ زمستانی | Winter Palace

در ابتدا به معرفی کاخ زمستانی می پردازیم که در ضلع شمالی میدان قرار گرفته است؛ سازه ای 3 طبقه با نمای سبز و سفید که به سبک معماری باروک ساخته شده است. دقت به ظرافت و جزییات در نمای بیرونی و تزیینات داخلی کاخ زمستانی، آن را به سازه ای زیبا و بی نظیر تبدیل کرده است. در کاخ زمستانی 1,786 دَر، 1,945 پنجره و 1,057 اتاق و سالن پذیرایی وجود دارد؛ همین ارقام به خوبی عظمت و اهمیت این کاخ را به رخ می کشد. کاخ زمستانی بین سال های 1754 و 1762 برای امپراتریس الیزابت -دختر پیتر کبیر- ساخته شد (1)؛ اما عمر وی به دنیا نبود و نتوانست تمام شدن بنا را ببیند. پس از او، کاترین کبیر (2) و همراهانش در این جا ساکن شدند و از زندگی در این بنا لذت بردند. کاخ زمستانی از دهه 1760 تا سال 1917، به عنوان اقامتگاه تزارهای روسیه شناخته می شد؛ اما پس از انقلاب اکتبر و سقوط حکومت تزاری کاربری پیشین خود را از دست داد. این کاخ در حال حاضر، به عنوان مهمترین و اصلی ترین بخش از موزه آرمیتاژ (Hermitage Museum) است، به طوری که حتا از آن به نام ساختمان اصلی آرمیتاژ نیز یاد می کنند. باید توضیح دهیم آرمیتاژ، موزه ای ست با اشیای بسیار نفیس که شهرتی جهانی دارد و در قیاس با موزه لوور، موزه مترو پولیتین در نیویورک و موزه بریتانیا در لندن از آن یاد می شود. 

پاورقی

1: کاخ زمستانی را پیش از میدان کاخ ساخته اند و میدان در سال های بعد طراحی شده است. در ادامه در بخش تاریخچه میدان بیشتر توضیح خواهیم داد.

2: کاترین دوم روسیه معروف به کاترین کبیر، امپراتریس مشهور روسیه بود و به مدت ۳۴ سال بر منصب قدرت تکیه داشت.

2- ستون الکساندر | Alexander Column

ستون الکساندر، در نقطه کانونی میدان کاخ قرار دارد. این ستون پس از پیروزی روس ها در حمله فرانسه به روسیه (French invasion of Russia) برپا شد و آن را امپراتور الکساندر یکم نام نهادند؛  الکساندر یکم بین سال های ۱۸۰۱ تا ۱۸۲۵ تزار روسیه بود و در زمان حمله ناپلئون و فرانسه به روسیه نیز، بر جایگاه قدرت تکیه داشت. امروزه این ستون را به سادگی، الکساندر می خوانند. جالب آن که این ستون را یک فرانسوی الاصل به نام اوگوست دو مونتفراند (Auguste de Montferrand) با همراهی یک معمار متولد کشور سوئیس به نام انتونیو ادمینی (Antonio Adamini) طراحی کردند. ستون بین سال های 1830 تا 1834 ساخته شد و در تاریخ 30 آگوست 1834 از آن رونمایی کردند. این یادبود گرانیتی، 47.5 متر ارتفاع دارد و 704 تُن وزن و از آن به عنوان بلندترین ستون یکپارچه گرانیتی در دنیا یاد می کنند. سنگ این ستون را از معدنی در نزدیکی شهر ویبورگ در روسیه تامین کردند و با یک قایق به سن پترزبورگ آورده شد.

 بر روی این یادبود، فرشته ای دیده می شود که صلیبی بر دست گرفته است. دور صلیب ماری به چشم می خورد که نمایانگر دشمنان شکست خورده روسیه است. تندیس فرشته توسط مجسمه ساز روسی، باریس اورلفسکی (Boris Orlovsky) ساخته شده است. جالب آنکه این مجسمه ساز، دقت داشته تا صورت تندیس را شبیه به صورت الکساندر اول بسازد. 

3- ساختمان اداری کل | General Staff Building

این ساختمان، عمارتی ست با نمای خارجی قوسی شکل به طول 580 متر. این سازه زیبا دقیقا رو به روی کاخ زمستانی بنا شده و به نوعی، باعث و بانی شمایل مثلث وار میدان است. طراحی بنای ساختمان اداری کل را کارلو روسی (Carlo Rossi) بر عهده داشت و او «امپراتوری» را مناسب ترین سبک برای ساخت این سازه دانست. در نمای ظاهری این بنا که بین سال های 1819 تا 1829 ساخته شد، گویی دو بال از دو طرف باز شده اند و محل اتصال این بال ها، طاقی ست که در وسط سازه به چشم می خورد. این دو بال در حقیقت دو ساختمان جداگانه هستند که توسط طاق به یکدیگر متصل شده اند. بد نیست بدانید تا پیش از آن که در سال 1918 پایتخت روسیه از سن پترزبورگ به مسکو انتقال پیدا کند این سازه به عنوان اداره کل نیروهای مسلح فدراسیون روسیه کاربری داشت. در حال حاضر بال غربی سازه بخشی از موزه آرمیتاژ شمرده می شود و بال شرقی، یکی از بخش های نظامی روسیه است. همچنین بد نیست بدانید که نمای خارجی این سازه رکوردار طولانی ترین نمای خارجی در دنیاست. 

* طاق پیروزی

طاق پیروزی 16 متر پهنا و 10 متر ارتفاع دارد و همان طور که گفتیم در نقطه عطف ساختمان اداری کل قرار گرفته است. بر روی این سازه، بال های پیروزی، شمایل افراد رزمی و افراد سلطنتی دیده می شود. این طاق، توسط مجسمه سازهای شناخته شده، استپان پیمنوف (Stepan Pimenov) و واسیلی دیموت مالینفسکی (Vasily Demuth-Malinovsky) تزیین شده است. این دو برای سال های زیاد با کارلو روسی -طراح ساختمان اداری کل- همکار بودند. بالای طاق پیروزی، یک ارابه نام «ارابه پیروزی» وجود دارد که توسط شش اسب هدایت می شود. در کنار این اسب ها دو سرباز به چشم می خورند که گویی هدایت اسب ها را بر عهده دارند. بر روی ارابه بانویی با بال های فرشته ایستاده است و نمادهای کشور روسیه را در دست دارد. این طاق زیبا، یادآور پیروزی روسیه بر امپراتوری اول فرانسه در سال 1812 است.

4- ساختمان ستاد سپاه پاسداران | Headquarters of Guards Corps building

ستاد سپاه پاسداران پس از بنای ساختمان اداری کل و با این تصویر کلی ساخته شد که با دو بنای دیگر میدان، هماهنگی داشته باشد. برای طراحی این سازه، رقابتی برپا شد و افراد زیادی، طرح خود را برای بنای ساختمان مذکور فرستادند. در نهایت، الکساندر برولو (Alexander Briullov) در این رقابت پیروز شد و طراحی سازه را به عهده گرفت. 

این سازه بین سال های 1837 تا 1843 با دوازده ستون در نمای بیرونی اش ساخته شد و هماهنگی لازم را با دیگر بناهای میدان داشت.

تاریخچه میدان کاخ سن پترزبورگ

برای این که بیشتر با فضا و موقعیت میدان کاخ آشنا شویم بد نیست نگاهی به تاریخچه آن بیندازیم و کمی از داستان شکل گیری و دلیل ساختش بشنویم. با ما همراه بمانید.

ماجرای شکل گیری میدان کاخ را می توان به تاریخچه کشتی سازی روسیه نسبت داد. زمانی که برای اولین بار یک کارخانه کشتی سازی در سال 1704 در کرانه رود نوا (Neva River) بنا شد. در آن سال ها امپراتوری روسیه درگیر جنگ بزرگ شمالی (1) بود و در نتیجه، نیروها اطراف کشتی سازی خندق ها و خاکریزهایی حفر کرده بودند تا آن را در امان نگاه دارند و تا کیلومترها دورتر، فضایی آزاد و سرازیری های ملایمی به وجود آورده بودند که برای آماده باش نیروها در صورت حمله ناگهانی دشمن تعبیه شده بود؛ اما چندی از ساخت کشتی سازی نگذشته بود که جنگ به پایان رسید و موقعیت نظامی کشتی سازی ناکارآمد باقی ماند. پس از جنگ، تا مدتی از این مکان به عنوان محل ذخیره اجزای کشتی سازی، همچون الوار، لنگرها و مواد اولیه، استفاده می شد. بین سال های 1712 تا 1717، در بخشی از سرازیری ملایم که قبلا ساخته شده بود یک بازار به نام ماری تایم مارکت (Maritime Market) ساختند و زمانی که طبیعت، خودنمایی اش را در این منطقه آغاز کرد و همه جا سرسبز شد، به این جا نامِ ادمیرلتی مدو (Admiralty Meadow) را دادند؛ یعنی چمنزارِ کشتی سازی.

برای آن که بدانید این میدان چه زمانی به شکل و شمایل امروزی اش درآمد باید به سال 1754 سفر کنید؛ زمانی که یکی از مهمترین سازه های اطراف میدان بنا شد. در آن دوران میدان کاخ، به صورتی که امروز از آن یاد می کنیم وجود نداشت. تنها فضایی باز بود که افراد بسیاری در آن رفت و آمد داشتند و بعضا میهمانی هایی نیز در این جا برگزار می شد؛ اما در سال 1754، با شروع ساخت کاخ زمستانی در گوشه ای از این فضای باز، کم کم مقدمات ساخت میدان شکل گرفت. کاخ زمستانی بین سال ها 1754 و 1762 با طراحی هنرمند ایتالیایی فرانچسکو بارتولومئو راسترلی (Francesco Bartolomeo Rastrelli) برپا شد. باز هم باید تاکید کنیم که کاخ زمستانی اولین سازه ای بود که در حاشیه محلی ساخته شد که بعدا میدان کاخ نام گرفت!

در نهایت، کار ساخت کاخ زمستانی در سال 1762 به پایان رسید؛ اما در اواخر قرن هجده، کاخ زمستانی همچون نگینی بود که میان خانه های زشت و کوچک احاطه شده بود. این خانه ها در ناحیه جنوبی میدان ساخته شده بودند و هیچ نوع هماهنگی در بین شان به چشم نمی خورد. این موضوع، ناراحتی کاترین کبیر -تزار وقت روسیه- را بر انگیخت؛ او همیشه نمای بیرونی کاخ زمستانی را که خالی و ساده بود، تحسین می کرد؛ اما حالا این تصویر زیبا با خانه های ریز و درشت و البته زشت خدشه دار شده بود. 

همین موضوع سبب شد تا کاترین کبیر از معمار مخصوص درگاهش، یوری فیلتین (Yury Felten) تقاضا کند برای فضای نابسامان مقابل کاخ زمستانی فکری کند و در شان اقامتگاه تزارها طرحی ارایه دهد. فیلتین، درخواست او را اجابت کرد و نقشه ای برای محوطه رو به روی کاخ طرح ریزی کرد؛ اگرچه طرح وی هیچگاه عملی نشد. در عوض، آن را می توان پایه و اساس نقشه ای دانست که مدتی بعد توسط کارلو روسی (Carlo Rossi) طراحی شد. کارلو روسی وظیفه معماری ساختمان اداری کل (General Staff Building) را بر عهده داشت که دقیقا رو به روی کاخ زمستانی ساخته می شد و بخشی اعظمی از فضای اطراف میدان را اشغال می کرد. این ساختمان بین سال های 1819 تا 1829 ساخته شد و قدم دیگری شد به سمت شکوه و جلوه گری میدان کاخ.

 همچنین در سال 1834، یادبود الکساندر را در نقطه کانونی میدان ساختند تا یادآور یورش فرانسوی ها به روسیه و شکست و عقب نشینی شان باشد. در نهایت بین سال های 1837 تا 1843 ساختمان ستاد سپاه پاسداران (Headquarters of Guards Corps) نیز در نواحی شمال شرقی میدان ساخته شد تا میدان، به شکل کنونی اش در آید. 

پاورقی

1: جنگ بزرگ شمالی بین سال های ۱۷۰۰ تا ۱۷۲۱ میان روسیه تزاری و امپراتوری سوئد در گرفت و در نهایت، با پیروزی روس ها به پایان رسید. در همین زمان سوئد اقتدار و برتری اش را در اروپای مرکزی، شرقی و شمالی از دست داد.

وقایع تاریخی که در میدان کاخ روی داده اند

برای سالیان سال، در میدان کاخ همایش ها و فستیوال های زیادی برگزار شده است؛ اما این میدان زیبا، تماشاگر خونریزی ها و وقایع تلخ زیادی نیز در طول تاریخ بوده است. در ادامه می خواهیم به چندی از مهمترین آن ها اشاره کنیم. 

1- سوء قصد به تزار روسیه

در تاریخ 2 آپریل 1879، الکساندر سولویف (Alexander Soloviev) تصمیم داشت در همین میدان تزار الکساندر دوم را به قتل برساند. گفته می شود زمانی که الکساندر دوم، در یکی از مراسم ها در حال عبور از میدان کاخ بوده، سولویف را می بیند که هفت تیر در دست دارد، پس پا به فرار می گذارد، سولویف پنج بار به سوی او شلیک می کند؛ اما تیرهایش به خطا می رود. در نهایت او را دستگیر می کنند و در ماه مه همان سال اعدام می کند. سولویف یک انقلابی بود که بدون هیچ برنامه قبلی و تصمیم جمعی، دست به این کار زد و در نهایت، با این کارش دیگر انقلابی ها را نیز به دردسر انداخت.

2- یکشنبه خونین | Bloody Sunday

یکشنبه خونین را می توان یکی از دردناکترین وقایع تاریخ دانست. شنیدن داستان این واقعه آه از نهاد انسان بلند می کند. این حادثه تلخ و خونین، در تاریخ 22 ژانویه سال 1905 به وقوع پیوست. در این روز، هزاران کارگر روس که در به اعتراض به وضعیت نامناسب شان اعتصاب کرده بودند در تظاهراتی آرام و با خواندن سرودهایی همچون «خداوند تزار را حفظ کند» به سمت اقامتگاه نیکلای دوم یعنی همان کاخ زمستانی حرکت کردند تا از تزار روسیه بخواهند که توجه بیشتری به کارگران داشته باشد و خواسته های شان در باب حق و حقوق را برآورده کند. آن ها دادخواستی همراه خود برده بودند که در آن مواردی همچون بهبود شرایط کار، دستمزدهای عادلانه تر، کاهش ساعت های کاری به هشت ساعت و همچنین پایان دادن به جنگ میان روسیه و ژاپن به چشم می خورد؛ همچنین این افراد تقاضا داشتند تزار با حق رای شان موافقت کند. کسی که رهبری این راهپیمایی را بر عهده داشت کشیشی به نام جورجی گاپون (Georgy Gapon) بود.

کارگرها پیش از آغاز راهپیمایی، بازرسی بدنی شده بودند تا مبادا کسی سلاح به همراه داشته باشد. تنها هدف این افراد شنیده شدن درخواست های شان توسط تزار بود و بس. اما در عوض تزار چه کرد؟! به سربازانش دستور داد مردم را به تیر ببندند. درباره کشته شدگان این واقعه خونین حرف های ضد و نقیض بسیاری وجود دارد. دولت تزار می گفت که کشته شدگان ۹۶ تن و زخمی ها ۳۳۳ تن بودند؛ اما برخی دیگر می گویند تعداد کشته شدگان از 4 هزار تن نیز تجاوز کرده است! در هر صورت، افراد بی گناه زیادی کشته شدند و یکشنبه خونین، به انقلاب ۱۹۰۵ روسیه و پایان حکومت تزارها در روسیه منجر شد.

 3- انقلاب اکتبر | October Revolution

از انقلاب اکتبر با نام های انقلاب بزرگ سوسیالیستی اکتبر، اکتبر سرخ، قیام اکتبر و انقلاب بلشویکی (1) نیز یاد می کنند. این انقلاب پایانی بود بر تمام شورش ها و اعتراض های روسیه علیه حکومت تزاری؛ چرا که در پایان این انقلاب، حزب بلشویک‌ به رهبری ولادیمیر لنین (Vladimir Lenin) در روسیه به قدرت رسید و تزارها از جایگاه خود به پایین کشیده شدند. در تاریخ 7 نوامبر 1917 سپاه پاسداران بلشویک تحت کمیته انقلاب نظامی، اشغال ساختمان های دولتی را آغاز کرد. فردای آن روز، کاخ زمستانی در میدان کاخ نیز تصرف شد. شاید برای تان جای تعجب و سوال باشد که این وقایع در نوامبر روی داده اما معروف به انقلاب اکتبر است. باید توضیح دهیم که در روسیه از تقویم قدیمی تر استفاده می شود که در آن، تمام این رویدادها در تاریخ اکتبر روی داده اند و کاخ زمستانی در 25 اکتبر به دست نیروهای بلشویک افتاده است.

پاورقی

1- بُلشِویک در واژه به معنای اکثریت است؛ این واژه به یکی از دو شاخه اصلی حزب سوسیال دموکرات کارگری روسیه اطلاق می شود. بلشویک ها در سال ۱۹۰۳ میلادی به رهبری لنین از دسته منشویک ها یعنی اقلیت جدا شدند و در نهایت حزب کمونیست شوروی را ایجاد کردند.

نامگذاری میدان

همان طور که در بخش تاریخچه ذکر کردیم، این میدان در ابتدا چمنزار کشتی سازی یا ادمیرلتی مدو (Admiralty Meadow) نام داشت. البته این نام به فضای رو به روی کشتی سازی اطلاق می شد که باغ الکساندر را نیز شامل بود. نام میدان کاخ، اولین بار در سال 1766 به این محوطه داده شد؛ یعنی همان زمانی که کاخ زمستانی را در این منطقه برپا کردند. هیچگونه خلاقیتی در انتخاب این نام به چشم نمی خورد، اما در نهایت هویت میدان را به خوبی مشخص می کند؛ میدانی که با ساخته شدن کاخ زمستانی ایجاد شد و اسم و رسمی برای خود دست و پا کرد. 

این نام برای سال ها بر روی میدان باقی ماند تا اینکه انقلاب روسیه رخ داد. این انقلاب نیز مانند تمام انقلاب های تاریخ، می خواست هر آن چه از حکومت پیشین باقی مانده را پاک کند و با این رویه، نام میدان کاخ در سال 1923 به یاد مویسه یوریتسکی (Moisei Uritsky) -یکی از رهبران انقلاب بلشویک- میدان یوریتسکی (Uritsky) نام گرفت. اما در تاریخ 13 ژانویه 1944 فرمانی صادر شد مبنی بر اینکه 20 مورد از آثار تاریخی روسیه، به نام های قبلی شان برگردند؛ از جمله میدان مذکور. پس اینگونه شد که میدان کاخ، باری دیگر نام خود را باز پس گرفت. 

جلوه ای تماشایی از میدان کاخ

در میدان کاخ مراسم باشکوه بسیاری برگزار می شود که در ادامه چندی از آن ها را به شما معرفی می کنیم، صد در صد اگر در روزهای برگزاری مراسم آن جا باشید، جلوه ای باشکوه و متفاوت از میدان کاخ را تماشا می کنید. 

1- سال نو | New Year

جشن سال نو روسیه از اول ژانویه (10 دی ماه) آغاز می شود و تا ده روز ادامه دارد. مراسم جشن سال نو روسیه در شهرهای مختلف سراسر این کشور با آداب و رسومی مختلف از جمله شام دیر وقت همراه با خانواده و آتش بازی در هنگام نیمه شب برگزار می شود. در سال نوی روس ها، شخصیتی به نام بابا سرما (Grandfather Frost) وجود دارد که همان روسی شده بابانوئل است. باباسرما در زمان سال نو، به همراه نوه اش دوشیزه برفی (Snegurochka) برای بچه ها کادو می آورند. شاید در حین بازدیدتان از میدان، این شخصیت ها را ملاقات کنید. همچنین تزیین درخت نراد نیز از دیگر رسم های مردم روسیه به وقت سال نو است و در زمان سال نو، حتما درخت بزرگی هم در میدان قرار می گیرد. اگرچه میدان سرخ شهر مسکو انتخاب اول برای برگزاری این جشن است، اما اگر خواستید از فضای کمونیستی فاصله بگیرید و سال نو را در دنیای تزارها جشن بگیرید، به میدان کاخ بروید که محوریت شهر سن پترزبورگ -پایتخت دیرین روسیه- را به عهده دارد. در این میدان نورپردازی های ویژه ای به مناسبت سال نو صورت می گیرد و همچنین، اگر برف ببارد این منطقه را برای زمین اسکی مهیا می کنند. پس حتما برای سپری کردن سال نو در روسیه، میدان کاخ را در نظر داشته باشید. 

 2- روز پیروزی | victory day

روز پیروزی هر سال در تاریخ 9 ماه مه (19 اردیبهشت) در روسیه جشن گرفته می شود. این روز را به یاد پیروزی اتحاد جماهیر شوروی بر آلمان نازی در جنگ جهانی دوم جشن می گیرند و در روسیه به صورت رسمی تعطیل است. مردم در خیابان ها جمع می شوند تا رژه سربازان را تماشا کنند و پرچم کشورشان را به اهتزاز در آورند. یکی از بهترین مکان ها برای تماشای تمام این ها و نمایش حیرت انگیز سربازان روس، میدان کاخ است. اگر در این تاریخ از سال در روسیه بودید، حتما به میدان کاخ سری بزنید. 

 3- فستیوال شب های سفید | White Nights Festival

در کشور روسیه هر سال در اوایل فصل تابستان، پدیده ای به نام شب های سفید رخ می دهد. شب های سفید از چند شهر روسیه قابل مشاهده هستند اما این رویداد در سن پترزبورگ، جلوه ای دیگر دارد. در حین این پدیده منحصر به فرد، شب ها هم آسمان روشن است و یا حالتی از گرگ و میش دارد. مردم در طول این روزها به جشن و پایکوبی می پردازند و فستیوالی چند روزه برگزار می کنند. جشن شب های سفید در تاریخ 22 ماه مه با جشن ستاره های شب های سفید (Stars of the White Nights) در آمفی تیاتر مارینسکی (Mariinsky Theatre) آغاز می شود و تا 28 ماه ژوئیه ادامه دارد. البته مردم چندان پایبند به تاریخ نیستند و خودشان فستیوال را زودتر با گردهمایی و برگزاری کنسرت آغاز می کنند! 

در طول شب های سفید برنامه های زیادی برگزار می شوند که هر کدام نام خاصی دارند و در مکان مشخصی از شهر برگزار می شوند. یکی از این برنامه ها اجرای ستارگان است که در میدان کاخ صورت می گیرد؛ از ستارگانی که در این جا اجرا داشته اند می توان به خواننده شناخته شده پل مک‌کارتنی (Paul McCartney)، گروه های موسیقی اسکورپیونز (Scorpions) و رولینگ استونز (The Rolling Stones) اشاره کرد.

یکی از دیگر از برنامه های فستیوال شب های روشن اسکارلت سیلز (Scarlet Sails) نام دارد که معروف ترین شان نیز هست. آتش بازی و بازی های نور در طول این جشن شهرت جهانی دارند. برای حضور در این برنامه نیز می توانید به میدان کاخ بروید، همچنین رودخانه نوا که در نزدیکی میدان قرار گرفته نیز مکان مناسبی برای تماشای مراسم است. بد نیست ذکر کنیم در سال 2018، جشن اسکارلت سیلز در تاریخ 23 ژوئن برگزار شد. 

ماشین: با وجود واژه میدان شاید این تصور در ذهن تان شکل بگیرد که در این منطقه می توان با خودروی شخصی عبور و مرور کرد؛ اما سخت در اشتباه هستید. روس ها تصمیم ندارند فضای ناب و سنگ فرش زیبای میدان را با رفت و آمد خوروها به نابودی بکشانند و ورود خودروها به این میدان ممنوع است. پس بهتر است که با ماشین شخصی تان به این میدان نیایید و از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنید.

همچنین تاکسی هایی نیز در فضای خارجی میدان حضور دارند که مسافران را جا به جا می کنند، اگرچه در محاسبه قیمت چندان منصف نیستند. اما اگر با همه این ها تصمیم داشتید که از ماشین شخصی استفاده کنید باید بدانید که فاصله این جا تا مرکز شهر سن پترزبورگ 1.9 کیلومتر است و با 8 دقیقه رانندگی می توانید خود را به میدان برسانید. 

 هزینه: برای ورود به میدان کاخ احتیاج به پرداخت هیچ هزینه ای نیست. اما اگر قصد بازدید از موزه آرمیتاژ را دارید یا اینکه می خواهید از اسب های کرایه ای اطراف میدان استفاده کنید و عکسی با زنان و مردانی بیندازید که لباس تزارهای روسیه را پوشیده اند، باید مبلغی پرداخت کنید.

آدرس: روسیه، سن پترزبورگ، کرانه شرقی رود نوا، میدان کاخ 

Address: Palace Square, left side of Neva River, Sankt-Peterburg, Russia

دیدنی های اطراف

مرکز سرگرمی | Amusement Center: فاصله 280 متری

بنای تاریخی داچ ادمیرلتی | Dutch Admiralty: فاصله 800 متری

آمفی تیاتر آرمیتاژ | Hermitage Theatre: فاصله 600 متری

کلیسای جامع سنت ایزاک | Saint Isaac's Cathedral: فاصله 1 کیلومتری

باغ الکساندر | Alexander Garden: فاصله 1 کیلومتری

ویدیوی میدان کاخ سن پترزبورگ

نکات شنیدنی درباره میدان کاخ

1- میدان کاخ بخشی از قسمت تاریخی سن پترزبورگ است که در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد. 

2- در تابستان سال 1924، یک صفحه عظیم شطرنج در اینجا نصب شد تا شطرنج زنده در این میدان اجرا شود. ملوان ها و اعضای ارتش سرخ روسیه در جایگاه مهره های سفید و قرمز قرار گرفتند. جالب آن که بازی چنان جدی گرفته شده بود که مهره های شوالیه سوار بر اسب بودند؛ البته ما در زبان فارسی به مهره شوالیه «اسب» می گوییم. حرکت مهره های شطرنج توسط تلفن همراه به آن ها گزارش می شد. 

3- در سال 1977، به تعداد 460 سنگ گرانیت صورتی و خاکستری بر روی زمین میدان نصب شد. 

4- اشخاصی چون ملکه ویکتوریا (ملکه انگلستان)، اتو فون بیسمارک (اولین صدراعظم آلمان)، جان کوئینسی آدامز (رییس جمهور آمریکا)، دانیل برنولی (فیزیکدان و ریاضی دان هلندی) و بسیاری از افراد سرشناس دیگر، حین سفرشان به روسیه از میدان کاخ بازدید کرده اند. 

سخن آخر

به میدان کاخ سن پترزبورگ رفتیم و گشت و گذاری در محوطه اش داشتیم. سازه های اطرافش را یک به یک مرور کردیم و داستان شکل گیری اش را شنیدیم. همچنین با چندی از وقایع تاریخی مهم که در این میدان به وقوع پیوسته است آشنا شدیم. این میدان یکی از پر اهمیت ترین مراکز برای گردهمایی مردم و برگزاری مراسم و جشن های مختلف است؛ به همین سبب نگاهی به رویدادهای مهم سالانه داشتیم که در این میدان برگزار می شوند.