بقعه سرقبر آقا

مطلب امروز ما به ماجرای یک گنبد رازآلود در چهارراه مولوی اختصاص دارد؛ گنبدی که آن را بقعه سر قبر آقا یا آرامگاه سر قبر آقا می‌نامند و در میان برخی عوام به گنبد راز آلود خیابان مولوی معروف است. اما داستان گنبد راز آلود تهران چیست ؟ بقعه سر قبر آقا مدفن سیدابوالقاسم امام جمعه تهران و خاندانش در عهد محمدشاه و اوایل ناصرالدین شاه و محل دفن نویسندگان شناخته شده‌ای مانند مرحوم سعید نفیسی و ناظم الاطبا است.

سرقبر آقا، قبرستانی قدیمی است که آن را کمتر می‌شناسند، بنایی قاجاری که در ضلع جنوبی چهارراه مولوی انتهای خیابان شهید مصطفی خمینی (سیروس سابق) و در میان باغی بزرگ قرار دارد. میرزا ابوالقاسم، داماد مظفرالدین شاه قاجار و امام جمعه تهران در سال 1222 هجری قمری در تهران متولد شد. وی در سال ۱۲۶۳ هجری قمری، به امامت جمعه تهران منصوب شد و تا پایان عمر، این سمت را بر عهده داشت. پس از درگذشت میرزا ابوالقاسم در سال ۱۲۷۱ هجری قمری، او را در این مکان به خاک سپردند و به دستور ناصرالدین شاه برای مزار وی گنبد باشکوهی ساختند.

بقعه سرقبر آقا دو بخش اصلی دارد؛ بخش گنبدخانه (محل دفن میرزا با گنبد فیروزه‌ای رنگ) و بخش صحن (فضای باز اطراف گنبدخانه) است. در گذشته در کنار آرامگاه سر قبر آقا، قبرستانی قدیمی نیز وجود داشت که به قبرستان سرقبر آقا معروف بود که بسیاری از بزرگان و مشاهیر ایران در آن دفن شده بودند. این قبرستان یکی از بزرگ‌ترین قبرستان‌های شهر تهران در دوران قاجار بود که تخریب شد و در حال حاضر تنها بخش کوچکی از آن باقی‌مانده است. 

موزه ملی مطبوعات با اسناد ارزشمندی با حدود 180 سال قدمت، یکی از موزه‌های تهران بود که در سال 1392 به مدت یک ماه در بقعه سرقبر آقا فعالیت داشت و پس از آن به‌طور کلی تعطیل شد.

در موزه ملی مطبوعات ایران اسناد مهم تاریخی ایران، ماشین‌های قدیمی صنعت چاپ، دست‌نویس‌های نخستین روزنامه‌نگاران، نسخه‌های قدیمی مطبوعات و نشریات، دوربین‌ها و لوازم عکاسی و چاپ عکس، عکس‌های قدیمی درباره روزنامه‌نگاری و همچنین لوگوها، ابزار و ادوات مربوط با موضوع روزنامه نگاری، سردیس‌ تعدادی از روزنامه‌نگاران سرشناس مانند علی اکبر دهخدا، محمدتقی بهار، جلال آل‌احمد، کیومرث صابری فومنی، شهید سیدمرتضی آوینی و تعدادی دیگر از روزنامه‌نگاران قرار داشت.