باغ موزه مینیاتور | جاذبه‌های تاریخی ایران در قابی کوچک

امروز به‌سمت بوستان مینیاتور تهران می‌رویم، پارک جدیدی در شرق تهران که آثار تاریخی ایران را در اندازه‌های کوچک به شما نشان می‍دهد. تصاویر باغ مینیاتوری تهران، ساعات بازدید باغ موزه مینیاتور، آدرس و امکانات این مجموعه بعلاوه ویژگی‌هایی آن از مواردی است که در این مطلب به آن پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید تا ایران و جاذبه‌هایش را به‌گونه‌ای دیگر ببینید و فضای متفاوتی را تجربه کنید.

چرا باغ موزه مینیاتور تهران؟

• یکی از جاذبه‌های گردشگری نسبتا جدید در تهران است. 
• بوستان مینیاتور اولین بوستانی است که به نمایش آثار تاریخی و باستانی ایران که ثبت جهانی شده‌اند در قالب ماکت‌های مینیاتوری پرداخته است.
• اگر فرصت سفر به شهرهای مختلف را ندارید، در این بوستان خاص، می‌توانید آثار تاریخی و باستانی ایران را یکجا مشاهده کنید.
•  باغ‌ موزه مینیاتور فضای سرسبز و زیبایی‌ست که به ارزش‌های فرهنگی، تاریخی و معماری می‌پردازد و تلفیقی از تفریح و آموزش است.
• این مجموعه جنبه آمورشی به کودکان و نوجوانان را نیز دارد که می‌توانند با حضور در آن اطلاعات بهتری درباره تاریخ و فرهنگ ایران به‌دست آورند.
• فضای این باغ‌ موزه تلفیقی از معماری مدرن و باغ‌سازی سنتی پارسی‌ست که برای نخستین بار در کشور ایجاد شده است.

باغ موزه مینیاتور | جاذبه‌های تاریخی ایران در قابی کوچک

باغ موزه مینیاتور تهران بوستانی سه هکتاریست که در شرق پایتخت قرار دارد. این بوستان در سال 1392 افتتاح شد و ساخت آن حدود 2 سال زمان برد. در این مجموعه 13 جاذبه تاریخی ایران که ثبت جهانی شده‌اند در مقیاس یک بیست‌وپنجم اندازه واقعی برای علاقه‌مندان نمایش داده شده است. از نکات جالب در قرار دادن این ماکت‌ها توجه به موقعیت جغرافیایی اصلی آن‌هاست؛ برای مثال میدان نقش جهان در مرکز باغ قرار دارد، در سمت غربی آن ماکت مجموعه بیستون به‌درستی و با توجه به وضعیت واقعی خود قرار گرفته است، در شمال باغ نیز می‌توانید کلیساهای ارامنه را ببینید.

تفاوت این بوستان با دیگر بوستان‌های جهانی توجه به مجموعه‌های شاخص جهانی و محیط مربوط به آن‌ها با سناریوی تطبیق با جغرافیای ایران است. بوستان مینیاتور گونه‌های منطقه زاگرس و منطقه البرز را به طور عمومی شامل می‌شود که در اطراف ماکت‌ها پوشش‌های گیاهی ویژه هر منطقه ایجاد شده است. آثار مجموعه ازطریق تابلوهای هدایت‌گر معرفی شده‌اند. کنار هر اثر کتیبه‌ای قرار دارد که به‌معرفی کامل اثر و توضیح تاریخچه‌ آن پرداخته است و نیز نیمکتی که بتوان آنجا کمی استراحت کرد. روشنایی بوستان نیز از طریق چراغ‌های پایه ‌فلزی بلند و لامپ‌های کوچک کنار ماکت‌ها تامین می‌شود و عناصر شاخص معماری ایرانی مانند حوض و فواره، آب‌راه، کاشی‌کاری و غیره در سراسر باغ قابل‌ مشاهده است.

آثار مینیاتوری ایران

همان طور که پیش‌تر اشاره شد، ابعاد اصلی طراحی بوستان باغ مینیاتور از روح هندسی باغ‌های ایرانی در ترکیب با استانداردهای پارک مینیاتور الهام گرفته است. ماکت‌ها نیز در غالب ویژگی‌های شکل طبیعی زمین و نواحی جغرافیایی آثار انتخاب شده و در آنجا قرار گرفته‌اند.

مسیر بازدید باغ موزه مینیاتور از ارگ بم شروع می‌شود و با آبشارهای شوشتر پایان می‌یابد. تمامی آثار را هنرمندان ایرانی با جزئیات کامل و ظرافت خیره‌کننده با دو روش ماشینی و دستی ساخته‌اند و در معرض نمایش قرار داده‌اند.

 ارگ بم

اولین اثر مینیاتوری در مسیر بازدید باغ موزه ارگ بم است. این اثر در شهر بم استان کرمان قرار دارد و در سال ۱۳۸۳ در فهرست میراث جهانی ثبت شده است. نمونه مینیاتوری ارگ بم شباهت زیادی با اصل آن دارد.

 تخت جمشید

تخت جمشید دومین اثر است که در استان فارس و ۱۰ کیلومتری شهرستان مرودشت قرار دارد. این جاذبه تاریخی در سال ۱۳۵۸ در فهرست میراث جهانی ثبت شده است. به‌دلیل وسعت و عظمت تخت جمشید، مشاهده تمام سازه‌های آن در یک جایگاه و با یک نگاه، بر عظمت و شکوه آن می‌افزاید. ماکت شامل تالار آپادانا، تالار صدستون، کاخ هدیش، خزانه، دروازه‌ ملل، کاخ تچر، تالار شورا و آرامگاه‌ها است.

 پاسارگاد (پارسه)

پاسارگاد یا پارسه اثر بعدی‌ است که در دشت مرغاب در استان فارس قرار دارد. این مجموعه در سال ۱۳۸۳ ثبت میراث جهانی شده و محدوده اصلی آن حدود ۱۵۸ هکتار است. ماکت شامل جزئیات زیادی از ‌آرامگاه کورش و نقش‌‌برجسته‌ انسان بال‌دار است.

 گنبد سلطانیه

گنبد سلطانیه یا مقبره اولجایتو بزرگ‌ترین گنبد آجری جهان است که در 39 کیلومتری شهر زنجان قرار گرفته و در سال ۱۳۸۴ در فهرست میراث جهانی ثبت شده است. این جاذبه تاریخی پس از کلیسای جامع مریم مقدس ایتالیا و مسجد ایاصوفیه ترکیه، سومین بنای عظیم تاریخی در جهان محسوب می‌شود و در قرن هشتم هجری ‌قمری ساخته شده است.

 تخت سلیمان

مجموعه تاریخی تخت سلیمان در ۴۹ کیلومتری شهر تکاب در استان آذربایجان غربی قرار دارد و در زمره‌ی وسیع‌ترین و شاخص‌ترین تاسیسات مذهبی و اجتماعی دوره ساسانیان است. تخت سلیمان در سال ۱۳۸۲ در فهرست میراث جهانی ثبت شده است.

 کلیساهای ارامنه

مجموعه کلیساهای ارامنه شامل سه کلیسای مهم آذربایجان غربی و شرقی است که در سال ۱۳۸۷ در فهرست میراث جهانی ثبت شده‌اند. قره کلیسا (کلیسای سیاه) در 20 کیلومتری شهر چالدران قرار گرفته که بنای اولیه آن مربوط به اوایل دوران مسیحیت و مقبره تادئوس است و کلیسای سن ‌استپانوس در 16 کیلومتری شهر جلفا و در روستای متروکه‌ای به‌نام دره‌شام قرار دارد و قدمت آن به قرن دهم تا دوازدهم میلادی باز می‌گردد.

 بازار تبریز

بازار تاریخی تبریز مهم‌ترین و بزرگ‌ترین بازار سرپوشیده جهان است که در این باغ موزه با همه جزئیات می‌توانید آن‌را ببینید. بازار تبریز در سال ۱۳۸۹ در فهرست میراث جهانی ثبت شده است.

 گنبد قابوس

گنبد قابوس بلندترین برج آجری جهان مربوط به سده چهارم هجری است که در شهر گنبدکاووس و در استان گلستان قرار دارد. این بنا در سی و ششمین همایش یونسکو در زمره میراث جهانی ثبت شده است.

 مجموعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی

شیخ صفی الدین اردبیلی از شیخ‌های خوش‌نام قرن هفتم هجری‌ قمری بوده است. در قرن هشتم هجری، فرزند ایشان صدرالدین موسی برای وی آرامگاهی زیبا ساخت. کنار آرامگاه وی، قندیل‌خانه، گنبدداری، چینی‌خانه و بناهای دیگری نیز ساخته شده‌اند که مجموعه این بناها به مجموعه شیخ صفی الدین اردبیلی معروف است و در سال ۱۳۸۹ در میراث جهانی ثبت شده است.

 میدان نقش جهان

دقیقا در مرکز باغ موزه، به میدان نقش‌جهان اصفهان می‌رسیم که ازنظر موقعیت در کشور نیز تقریبا در مرکز قرار دارد. عناصر شاخص میدان شامل عمارت عالی‌قاپو، مسجد جامع عباسی، مسجد شیخ‌لطف‌الله و سردر قیصریه‌اند که به‌زیبایی در نمونه مینیاتوری آن به نمایش گذاشته شده‌اند. این مجموعه در سال ۱۳۵۸ در فهرست میراث جهانی ثبت شده است.

 چغازنبیل

زیگورات چغازنبیل در 35 کیلومتری شهر شوش در استان خوزستان قرار گرفته و در قرن سیزدهم پیش از میلاد به‌ دستور پادشاه ایلام در دوره ایلامیان ساخته شده است. زیگورات چغازنبیل معبدی‌ست به‌شکل مربع به‌اضلاع 105 متر، در پنج طبقه به ‌ارتفاع 52 متر که هم ‌اکنون بقایای دو طبقه ‌و نیم  به ‌ارتفاع 75/4 متر از آن باقی‌مانده است. این جاذبه تاریخی در سال ۱۳۸۵ در فهرست میراث جهانی ثبت شده است.

 بیستون

مجموعه بیستون کرمانشاه، محوطه‌ای کهن و پر ارزش، که نوشته‌های داریوش بزرگ را در خود جای داده و در کنار کوه مقدس بیستون جای خوش کرده است. این مجموعه در سال ۱۳۸۵ در فهرست میراث جهانی ثبت شده است. علاوه بر ماکت مجموعه، تندیس هرکول نیز در بین ماکت‌ها قرار دارد.

سازه‌های آبی شوشتر

در پایان مسیر بازدید از باغ موزه به سازه‌ای می‌رسیم که جالب‌ترین سازه این باغ است. سازه‌های آبی شوشتر در شهر شوشتر استان خوزستان قرار دارند. این مجموعه از سازه‌ها و کانال‌هایی برای استفاده بهینه از منابع آبی در زمان هخامنشیان ساخته شده است. مجموعه فوق در سال ۱۳۸۵ در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید.

مترو: بهترین و آسانترین راه برای رسیدن به این موزه است. خط 2 مترو در ایستگاه گلبرگ (جانبازان) از قطار پیاده شوید و پس از پنج دقیقه پیاده‌روی در خیابان نظام‌ آباد به‌سمت جنوب و سپس گلبرگ به‌سمت غرب به بوستان تمدن (گلبرگ) و باغ‌ موزه مینیاتور که در این بوستان قرار دارد برسید.

خودرو شخصی: اگر قصد رفتن به این موزه با خودرو شخصی را دارید، می‌توانید از خروجی خیابان کرمان در بزرگراه رسالت، یا خروجی خیابان گلبرگ در بزرگراه امام علی (ع) به این محل برسید.

نکته: ورودی پیاده در بوستان مینیاتوری جنب بوستان تمدن (گلبرگ) احداث گردیده است، همچنین یک ورودی سواره جهت سرویس اضطراری از خیابان کرمان برای مجموعه پیش‌بینی شده است.

هزینه: برای بازدید از این مجموعه باید هزینه بپردازید.

اطلاعات تکمیلی

فاز دوم این موزه در دست طراحی‌ست که در آن به نمایش ماکت‌های مینیاتوری سایر مکان‌های تاریخی و باستانی کشور ازجمله مسجد جامع اصفهان، کاخ گلستان ودیکر آثار خواهند پرداخت. از آثار دیگری که ماکت آن در این محوطه به چشم می‌خورد می‌توان به ماکت برج آزادی اشاره داشت.

احداث ساختمان گالری به مساحت 750 متر مربع جهت ایجاد نمایشگاه دائمی میراث فرهنگی، کتابخانه، فروشگاه محصولات فرهنگی، چایخانه، اتاق کنترل، سرویس بهداشتی و غیره، از دیگر اقدامات صورت گرفته در این بوستان است. همچنین در ساخت این بوستان، محیط زیست و فضای سبز آن به‌شدت مورد توجه قرار گرفته است. نوع گیاهان استفاده شده در باغ به‌گونه‌ای‌ است که 70 % گیاهان آن در طول سال سرسبزاند. از جمله گیاهان کاشته شده در این باغ ایرانی می‌توان به میخک، چنار، افرای چینی، سنجد و ماگلونیا اشاره کرد که زیبایی باغ را دو چندان کرده است.

سخن آخر

اگرچه دیدن مجموعه‌های تاریخی ایران از نزدیک لطفی دیگر دارد اما برای علاقه‌مندان به ایران و ایرانگردی دیدن آثار تاریخی که ثبت جهانی شده‌اند در یکجا و در قابی کوچک‌تر بسیار جالب خواهد بود. اگر فرصت کافی برای سفر به شهرهای مختلف و دیدن این آثار را ندارید به شما توصیه می‌کنیم حتما سری به این مجموعه بزنید.

به نظر شما این مجموعه تا چه حد توانسته منعکس کننده آثار باشد؟

جای کدامیک از آثار تاریخی در این مجموعه خالی‌ است؟

به‌عنوان یک بازدید کننده، کیفیت آثار و نحوه نگهداری از آن‌ها را چگونه دیدید؟