کاخ چهلستون اصفهان | انعکاس تماشایی تاریخ ایران

مقصد امروز کارناوال یکی از کاخ‌ها و باغ‌های مشهور سلطنتی ایران، کاخ چهلستون اصفهان است؛ کاخی که روزگاری میزبان شاهان صفوی بوده و برای تزئینات و نقاشی‌های زیبا و بی‌همتای خود شهرت بسیاری داشته است. امروز قصد داریم به گوشه و کنار این کاخ بزرگ و باغ زیبای آن سری بزنیم و اطلاعاتی نظیر آدرس چهل ستون اصفهان و ساعات بازدید از کاخ چهل ستون را در اختیارتان قرار دهیم. با ما همراه باشید.

چرا بازدید از کاخ چهلستون اصفهان؟

• یکی از معروف‌ترین مکان های دیدنی اصفهان است.
• فرصت بازدید از کاخ چهلستون اصفهان که روزگاری شاهان مختلف در آن قدم می‌گذاشتند و به امور مملکتی رسیدگی می‌کردند، چیزی است که بسیار کم اتفاق می‌افتد. 
• کاخ چهلستون نمونه‌ای ناب و بی‌نظیر از هنر والای ایرانی را در حد اعلای خود به نمایش می‌گذارد و در میان کاخ های تاریخی اصفهان به نوعی برترین است.
• باغ چهلستون، نمونه‌ای عالی از باغ‌های معروف ایرانی است و جزوی از میراث جهانی یونسکو محسوب می‌شود. 
• اگر به نقاشی، نگارگری و آینه‌کاری علاقه‌مند هستید، کاخ چهلستون مکانی فوق العاده برای شماست.
• می توانید از موزه چهلستون که گنجینه‌ای از نسخ خطی مربوط به قرن چهارم هجری قمری، نگارگری، آثار مربوط به دوره صفویه و... را در خود دارد دیدن کنید.

آشنایی با کاخ چهلستون اصفهان | شاهکار هنری و معماری دوره صفویه

اصفهان شهر نقش و نگارهاست و ضیافتی از طرح، رنگ، هنر، معماری و تاریخ را به مسافرانش هدیه می‌دهد. در میان این همه زیبایی و شکوه، کاخ چهلستون اصفهان قرار دارد که به نقاشی‌ها و آینه‌کارهای بی‌مثالش مشهور شده و روزگاری میزبان بزرگانی از سراسر دنیا بوده است. بنایی که تاریخ ساخت آن به دوران صفوی و زمان شاه عباس اول و شاه عباس دوم بازمی‌گردد و در میان باغی بزرگ و سرسبز قرار گرفته است. باغی که نمونه‌ای عالی از باغ‌های سلطنتی صفوی به شمار می‌آید و یکی از 9 باغ ثبت جهانی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو محسوب می‌شود. 

همچنین خوب است بدانید امروزه کاخ چهلستون به عنوان موزه چهلستون به فعالیت خود ادامه می‌دهد و مجموعه آثاری از اصفهان قدیم را در خود جای داده است. 

ثبت ملی و جهانی کاخ و باغ چهلستون

مجموعه چهلستون اصفهان در سال 1310 با شماره 108 به عنوان گنجینه‌ای از تاریخ، هنر و فرهنگ ایران در فهرست میراث ملی کشورمان قرار گرفت و در سال 2011 میلادی با شماره 1372 به عنوان بخشی از میراث جهانی سازمان یونسکو شناخته شد. 

تاریخچه کاخ و باغ چهلستون 

دوره شاه عباس کبیر

پس از انتخاب اصفهان به عنوان پایتخت ایران در دوران صفویه، این شهر به سرعت رشد و توسعه پیدا کرد و ساختمان‌های بسیاری در آن ساخته شد. یکی از مهم‌ترین این ساختمان‌ها مجموعه باغ و کاخ چهلستون بود که سنگ بنای ساخت آن، در زمان شاه عباس اول (شاه عباس کبیر) گذاشته شد. بر اساس روایت‌های مختلف، شاه عباس اول در زمان سلطنت خود نیاز داشت تا در کنار کاخ رسمی خود یعنیکاخ عالی قاپو، که کارهای دربار را در آن انجام می داد، کوشکی کوچک نیز داشته باشد تا بتواند به دور از هیاهوی سلطنت و کشورداری در آن استراحت کند. به همین جهت در میان باغ جهان نما (که بعدها به نام باغ چهلستون مشهور شد)، دستور ساخت عمارتی کوچک به شکل کلاه‌فرنگی با اتاق‌هایی به بلندی 12 متر را داد. البته به مرور زمان این عمارت برای پذیرایی از سفرا، رجال، سیاسیون ایرانی و خارجی و برپایی جشن‌های کوچک مورد استفاده قرار گرفت. حتی برخی از مورخان در آثار خود نوشته‌اند که شاه عباس اول، جشن نوروز در بیست و سومین سال سلطنت خود را در این عمارت برگزار کرد. 

در مورد باغ چهلستون خوب است بدانید این باغ به تمامی باغ‌های اطراف خود در آن زمان از جمله باغ های محدوده خیابان چهارباغ و میدان نقش جهان دسترسی داشت و عمارت میانی آن،کاخ چهلستون، از طریق تونلی به همه کاخ های آن دوره اصفهان یعنی کاخ هشت بهشت اصفهان و عالی قاپو متصل بود. 

کاخ چهلستون در زمان شاه عباس دوم 

پس از مرگ شاه عباس اول و در زمان تاجگذاری شاه عباس دوم، تصمیم بر این شد تا بر وسعت عمارت چهلستون افزوده شود و کاربری آن به کاخ تغییر پیدا کند. هنرمندان و معماران آن دوره از این فرصت استفاده کردند و هنر و سلیقه ناب خود در زیباسازی کاخ و باغ چهلستون را در حد عالی به نمایش گذاشتند.

به دستور شاه عباس دوم، دیوارهای درونی و بیرونی عمارت چهلستون با نقاشی‌های مجلل و آینه‌کاری‌های خیره کننده مزین و بر تعداد تالارها، اتاق‌ها و قسمت‌های مختلف آن اضافه شد. از جمله این بخش‌ها می‌توان به تالار آینه، تالار هجده ستون، دو اتاق بزرگ شمالی و جنوبی تالار آینه، ایوان‌های طرفین سرسرای پادشاهی و حوض بزرگ مقابل تالار با كلیه تزیینات نقاشی، آینه‌كاری، كاشی‌كاری دیوارها و سقف‌ها اشاره کرد. به این ترتیب کاخ چهلستون از نخستین بناهایی در ایران شد که به این شکل و به وسیله آینه‌کاری‌های باشکوه، نقاشی‌های بزرگ دیواری و ستون‌های چوبی تزئین می‌شد. در نهایت کاخ مجلل چهلستون در سال 1056 هجری قمری (1024 هجری شمسی)، سه سال بعد از شروع سلطنت شاه عباس دوم با حضور او و سفرای خارجی افتتاح شد.

پس از اتمام کار ساخت و تزئین تالارهای وسیع کاخ، این مکان به عنوان محلی برای ملاقت شاه با مردم و پذیرایی‌های رسمی شاه از میهمانان مورد استفاده قرار گرفت.

باغ و کاخ چهلستون در زمان دیگر شاهان صفوی 

باغ و کاخ چهلستون بعد از دوران پادشاهی شاه عباس دوم، همچنان به وظیفه خود در پذیرایی از میهمانان و مردم ادامه داد و یکی از اصلی‌ترین ساختمان‌های اداری و حکومتی اصفهان باقی ماند. البته در دوازدهمین سال سلطنت شاه سلطان حسین اتفاقی ناگوار دامن کاخ را گرفت و این شاهکار معماری و هنر طعمه حریق شد. 

سرنوشت کاخ چهلستون در دوره قاجار 

آنچه از نوشته‌های سیاحانی مانند اوژن فلاندن و پاسکال کوست - که در دوران سلطنت محمدشاه قاجار به ایران سفر کرده بودند- و همچنین مادام دیولافوآ در سال 1298 هجری قمری (1259 هجری شمسی) برمی‌آید، بنای کاخ و باغ چهلستون تا آن زمان به حالت قدیمی خود باقی مانده و تغییری نکرده بود. هرچند متاسفانه در سال 1300 هجری قمری (1261 هجری شمسی)، در زمان حکومت ظل السطان (حاکم اصفهان و فرزند ناصرالدین شاه قاجار) بنای کاخ و باغ به شدت آسیب دید و خرابی‌های زیادی در آن به بار آمد؛ به عنوان مثال در دوران او حوض مرمرین و جوی‌های سنگی باغ پر، و مجاری آبی آن مسدود شدند. 

مادام دیولافوآ، آرایش درختان و گیاهان باغ چهلستون را در سفرنامه های خود این‌گونه توصیف کرده است و تصویر دقیقی از این باغ در دوره‌ قاجار می‌دهد: 

درختان چنار بلند با شاخه‌هایی تا راس تراشیده، در امتداد محور اصلی و دو طرف استخر، در جشن‌ها مزین به نور بودند. در پای آنها گل‌ها بدون توجه به رنگ و جنس، در کُرت‌ها (باغچه) خودنمایی می‌کردند. درون کرت‌ها، درختان میوه نیز دیده می‌شدند.

با نزدیک شدن روزهای پایانی حکومت قاجار، بر شدت تخریب و بی‌توجهی به بناهای صفوی اضافه شد. در اواخر این دوره، کاخ‌های عالی قاپو و چهلستون، به زباله‌دانی بدل شده بودند. به عنوان مثال در این زمان برای نقاشی کردن دوباره دیوارهای کاخ چهلستون از رنگ روغن استفاده کردند؛ مساله‌ای که باعث شد نقاشی‌های زیرین کاخ، از دیوار جدا شوند و به صورت تکه تکه درآیند. دیگر تزیینات این بنا و درهای خاتم آن نیز از این هجمه ویرانی در امان نماندند و صدمه‌های بسیاری بر آنها وارد شد. آینه‌هایی که به گفته شیخ جابر انصاری هر فردی را تا فاصله 180 متری کاخ نشان می‌داد، کنده و همراه درهای خاتم و تابلوها به عمارت مسعودیه در تهران برده شدند. بنابر گفته او فرش دو رو بافتی که در این کاخ موجود بود در میانه سال‌های 1298 تا 1305 هجری قمری (1260 تا 1267 هجری شمسی) تکه پاره شد و از بین رفت. از دیگر تخریب‌هایی که گریبان این کاخ را گرفت پوشانده شدن دوباره نقاشی‌ها، این بار با گچ بود. 

دوره پهلوی 

وضعیت رسیدگی به کاخ چهلستون در زمان حکومت پهلوی رو به بهبود گذاشت و کار ترمیم این کاخ به یک موسسه باستان شناسی ایتالیایی واگذار شد. این موسسه با استفاده از عکس‌های قدیمی موجود از کاخ، در و پنجره‌های جدید را به شیوه قدیمی نصب و نقش و نگارها و نقاشی‌هایی که زیر گچ پنهان شده بودند را احیا کردند. کاخ بعد از این تعمیرات به موزه تبدیل شد و در آن آثار مهمی از دوره‌های مختلف تاریخی به نمایش درآمد. 

راهنمای بازدید از مجموعه چهلستون

همراه‌مان شوید تا گشتی مجازی در مجموعه چهلستون داشته باشیم و با بخش‌های مختلف آن آشنا شویم.

ورودی اصلی باغ چهلستون | وارد باغ می‌شویم

باغ موزه چهلستون، سه ورودی دارد که درِ قدیمی و اصلی آن رو به شرق قرار گرفته است. زمانی که از سردرِ اصلی وارد باغ می‌شوید، مسافتی کوتاه را در مقابل خود می‌بینید که شما را به استخر بزرگ و اصلی عمارت می‌رساند. استخری که در محور اصلی باغ قرار گرفته و در جهتی شرقی-غربی کشیده شده است. شما می توانید این محور را از طریق درختانی که در مسیر آن کاشته شده اند تشخیص دهید و از این طریق راه خود را به سمت کوشک اصلی، کاخ چهلستون پیدا کنید. جالب است بدانید باغ کنونی چهلستون، تنها بخش کوچکی از باغ بزرگی ست که در قدیم وجود داشته و قسمت‌های بزرگی از آن در طول زمان به دلیل تخریب‌ها و ساخت و سازهای انجام شده در اطراف آن از بین رفته است. باغی که در زمان صفوی به طور مخفی به دیگر باغ‌های اصفهان دسترسی داشت و نمونه‌ای از باغ‌های ایرانی محسوب می‌شد. 

استخر

استخر باغ چهلستون از مهمترین قسمت‌های مجموعه محسوب می شود و یکی از دلایل ثبت آن به عنوان میراث جهانی یونسکو بوده است. این استخر دو بخش دارد که یک بخش آن در مقابل عمارت و بخش دیگر آن در قسمت پشتی کاخ ساخته شده است. استخر مقابل کاخ 108 متر طول و 16 متر عرض دارد و طراوت و خنکای خاصی به محوطه باغ می‌بخشد. طراحی و نسبت‌های استخر به گونه‌ای است که تصویر کاخ را به خوبی در آب انعکاس دهد و تیرگی کف استخر، باعث شده است تا در نظر بیننده عمیق‌تر به چشم بیاید. از استخر پشتی امروزه استفاده‌ای نمی‌شود. 

بعد از گشتی در باغ و استخر، به عمارت اصلی مجموعه، کاخ چهلستون می رسیم. کاخی که بخش اصلی بازدیدمان را تشکیل می‌دهد و هر گوشه از آن دیدنی‌های جذابی را در خود جای داده است. ‌

کاخ چهلستون

ایوان ستون دار

نخستین بخش کاخ که در همان نگاه اول چشم‌ها را به خود خیره می‌سازد ایوان ستون دار آن است؛ ایوانی که از 20 ستون تشکیل شده و در ارتفاعی یک متری از زمین‌های اطراف خود قرار دارد. این ایوان دو بخش دارد و سقف چوبی آن با آینه‌کاری‌ها، نقاشی‌ها و نقوش هندسی متنوعی تزئین شده است. بخش اول این ایوان در قسمت جلوتر کاخ قرار دارد و بر 18 ستون چوبی با پایه‌های چوبی و سنگی استوار شده‌ است و حوض مرمری کوچکی در میانه آن به چشم می‌خورد. از این 18 ستون،4 ستون میانی آن روی شیرهای سنگی قرار گرفته‌اند که در گذشته از دهان این چهار شیر، آب فواران می‌کرد و در حوض مرمری کوچک وسط ایوان جاری می‌شد.

بخش دوم ایوان، کمی مرتفع‌تر از بخش دیگر است و به سردرِ ورودی تالار آینه منتهی می شود که دو ستون دیگر (از 20 ستون اصلی این ایوان) در این قسمت قرار گرفته‌اند. 

ستون‌های ایوان

هر یک از ستون‌های اصلی ایوان، یک تنه درخت چنار یا کاج است که امروزه روی آنها را با لایه نازکی از تخته رنگ شده پوشانده‌اند؛ اما در گذشته به زیبایی با آینه و شیشه‌های رنگی تزیین شده بودند. 

چرا به آن چهلستون می‌گویند؟

اما چرا با وجود داشتن 20 ستون، همه از این کاخ با نام چهلستون یاد می‌کنند و آن را به این اسم می‌شناسند؟ به احتمال زیاد شما هم جواب را حدس زده‌اید که کاخ چهلستون به دلیل انعکاس بیست ستون ایوان اصلی در استخر بزرگ عمارت و جمع این دو عدد با یکدیگر به این نام خوانده می‌شود. البته دلیل دیگری که برای این موضوع آمده است، نقش عدد 40 در ادب فارسی است که نشان از زیاد بودن و کثرت دارد، مانند چلچراغ یا یک کلاغ چهل کلاغ و نظایر آن. 

سردر تالار یا تالار آینه

از ایوان ستون‌دار عبور می‌کنیم و راه‌مان را به سمت فضای اصلی کاخ ادامه می‌دهیم. در پشت ایوان ستون‌دار، مکانی وجود دارد که به آن سردر تالار یا تالار آینه می‌گویند. سطوح، نمای سقف و دیوارهای تالار آینه با آینه‌های بزرگ خشتی و آینه‌های معرق کوچک و ظریف تزیین شده و به این جهت به نام تالار آینه شهرت پیدا کرده است. بالای این تالار کتیبه‌ای از شاه عباس دوم قرار دارد که در آن به سال ساخت بنا اشاره و از این کاخ به عنوان مبارک‌ترین بنا یاد شده است.

شاه نشین

بخشی کوچکتر و بالاتر، پشت سردرِ تالار آینه قرار دارد که به آن شاه‌نشین می‌گویند. این قسمت ابعادی به اندازه 7 متر در 5.5 متر دارد و سقف آن پوشیده از آینه‌های ریز است.

تالار اصلی یا تالار اشرف

تالار اصلی یا تالار اشرف، زیباترین و مهم‌ترین قسمت کاخ چهلستون محسوب می‌شود و با نقاشی‌های هنرمندانه و بی‌نظیری تزیین شده است. زمانی که وارد تالار می‌شوید، شش تابلوی بزرگ رنگ روغن روی دیوارهای مختلف، توجه‌تان را به خود جلب می‌کند و تزئینات گنبدهای نقش‌دار و زراندود شده در بالای سرتان، شما را مبهوت خود می‌سازد. از این تالار در دوره صفویان برای ملاقات‌های رسمی و پذیرایی از بزرگان استفاده می‌کردند و امروزه به عنوان موزه چهلستون پذیرای بازدیدکنندگان است. 

بالاخانه

در بالای عمارت چهلستون، بالاخانه‌ای وجود دارد که در گذشته محل خلوت و خواب شاه بوده است. 

ایوان ستون دار جنوبی 

ایوان ستون‌دار جنوبی در قسمت انتهایی کاخ چهلستون قرار گرفته و سطوح آن با نقاشی‌هایی از اواخر دوره صفوی تزیین شده است. 

 تزئینات باغ و کاخ چهلستون

تماشایی‌ترین بخش کاخ چهلستون، نقش و نگارهای زیبای آن و تزئینات بی‌نظیرش است؛ تزئیناتی که شما را غرق در سکوت می‌کند و هنر اصیل صفوی را به رخ‌تان می‌کشد. 

نقاشی‌ها و نگارگری‌‌ها:

تزئینات به کار رفته در عمارت و باغ چهلستون شهرت بسیاری دارد اما این نقاشی‌ها و نگارگری‌های بی بدیل آن است که این مجموعه را در میان زیباترین بناهای ایرانی قرار می‌دهد. 

نقاشی‌های تالار اصلی کاخ

زمانی که از دَرِ اصلی وارد تالار می‌شویم، شش نقاشی باشکوه بر دیوارهای تالار خودنمایی می‌کند. سه تابلوی اول که در ضلع غربی دیده می‌شوند به ترتیب از راست به چپ شامل نقاشی ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺰﻡ شاه عباس کبیر و ولی محمد خان، صحنه جنگ چالدران و ﻣﺠﻠﺲ ﭘﺬﻳﺮﺍیی ﺷﺎﻩ ﻃﻬﻤﺎﺳﺐ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻳﻮﻥ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﻫﻨﺪ هستند. در ضلع شرقی سالن نیز به ترتیب از راست به چپ منظره جنگ شاه اسماعیل اول با شیبک خان ازبک، جنگ نادرشاه افشار با قوای هند در کرنال و مجلس پذیرایی شاه عباس صفوی از ندر محمدخان، پادشاه ترکستان به چشم می‌خورد. 

تابلوی اول | نقاشی ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺰﻡ شاه عباس کبیر و ولی محمد خان

اولین نقاشی که پس از ورود به عمارت روبروی شما قرار می‌گیرد، تصویری از جشن شاه عباس اول در پذیرایی از ولی محمدخان شاه ترکستان است. این تابلو عالی‌ترین نقش و تصویر از شاه عباس اول و همراهان و ملازمان وی را نشان می‌دهد. سرداران بزرگِ شاه نیز در این تصویر دیده می‌شوند و نوازندگان در گوشه ای در حال گرم کردن مجلس و نواختن سازهای ایرانی هستند. 

اگر دوست دارید تا شرح کاملی از آنچه در این نقاشی کشیده شده است بخوانید اینجا کلیک کنید.

تابلوی دوم | صحنه جنگ شاه اسماعیل اول با عثمانیان در چالدران 

در کنار نقاشی شاه عباس و محمد ولی خان، صحنه‌ای از جنگ معروف چالدران بر دیوار کاخ نقش بسته است. این تابلو جنگ شاه اسماعیل اول با عثمانیان را در دشت چالدران نشان می‌دهد که پس از پایان عهد صفوی بر دیوار قصر کشیده شده است. این نبرد با شکست سخت ایرانی‌ها در مقابل عثمانی‌ها به رهبری سلطان سلیم اول پایان می‌پذیرد. گفته می‌شود که این تابلو اثر محمد صادق (آقا صادق)، نگارگر برجسته قرن دوازدهم است که در زمینه نقاشی با رنگ و روغن مهارت بسیاری داشته و آثار بسیاری با موضوع‌های بزم و رزم از او به جای مانده است. 

تابلوی سوم | پذیرایی شاه طهماسب اول از همایون شاه هندوستان

در این تابلوی شش در چهار متری، نمایی از بزم پذیرایی شاه طهماسب یکم از همایون پادشاه هند دیده می‌شود که نشان دهنده گوشه‌ای از روابط دیرینه بین دو کشور است. در این نقاشی، نگارگر سعی کرده است تا تمام جزییات از جمله آرایش لباس، کلاه، گیسو، صورت، زیورآلات و سازها و سه نوع از آلات موسیقی آن زمان را که شامل سه تار، دف و ارغنون می‌شود، به نمایش بگذارد. سبک نقاشی این اثر مینیاتور است و به مکتب نگارگری اصفهان تعلق دارد. رنگ‌هایی که در این نقاشی به کار رفته شده است کاملا طبیعی بوده و از رنگ‌های معدنی در آن استفاده شده است.

تابلوی چهارم | جنگ شاه اسماعیل اول با ازبکان 

این اثر هنری نیز در سبک مینیاتور و بر پایه مکتب اصفهان و آموزه‌های رضا عباسی کشیده شده است و صحنه جنگ طاهرآباد در مرو را نشان می‌دهد. رنگ‌ها در آن پرمایه و اغلب روشن هستند. نوع لباس‌ها و کلاه‌ها به شکل اصلی که در آن زمان وجود داشته، کشیده شده است. در این تابلو شاه اسماعیل با لباس زرد و سوار بر اسبی سفید دیده می‌شود و پادشاه ازبک (شیبک خان) نیز لباسی بنفش به تن دارد و بر اسبی قهوه‌ای سوار است. همچنین فرار سپاه ازبک و به اسارت گرفته شدن ازبکان در این تابلو نیز مشاهده می‌شود. 

تابلوی پنجم | نبرد کرنال 

این نقاشی، تصویری از جنگ نادرشاه با محمد شاه گورکانی هندو در نبرد کرنال را به نمایش می‌گذارد. این تابلو پس از عصر صفوی به مجموعه تابلوهای کاخ چهلستون اضافه و زير آن، نام نقاش "آقا صادق" درج شده است.

تابلوی ششم | مهمانی شاه عباس دوم به افتخار ندر محمدخان شاه ترکستان 

در این تابلو، تصویری از مجلس پذیرایی شاه عباس دوم از ندر محمدخان فرمانروانی ترکستان دیده می‌شود که برای پس گرفتن حکومت خود در سال 1056 ه.ق (1024 ه.ش) از شاه صفوی کمک می‌خواهد. شاه ایران نیز سپاهی را برای همراهی با او روانه می‌کند تا بتواند سلطنتش را باز پس بگیرد. 

دیگر نقاشی‌ها و نگارگری‌های کاخ چهلستون 

علاوه بر این شش نقاشی معروف، تعدادی تابلو نیز در قسمت‌های دیگر کاخ وجود دارد که به چند تا از مشهورترین آنها اشاره می‌کنیم:

در بالای اَزاره تالار اصلی چهلستون، چندین نگاره کوچک وجود دارد که مجالس بزم و سرور و داستان‌های تاریخی و ملی در آنها به نمایش درآمده است. در این نگاره‌ها، زنان و مردان جوانی دیده می‌شوند که همراه با غلامان و ندیمه‌های خود در حال خوشگذرانی و تفریح در طبیعت هستند. 

در دو طرف تالار اصلی عمارت نیز تصاویری از سفرا و اروپاییانی که در روزگار صفویه (عهد شاه عباس دوم) به اصفهان سفر کرده بودند، نقاشی شده است.

در دیوار دو ایوان شمالی و جنوبی همچنین نقش‌هایی از دختران گرجی و ارامنه به چشم می‌خورد که در زمان قاجار، زیر گچ پنهان شده بودند. 

دیگر تزئینات مجموعه چهلستون

تمام تزئینات مجموعه چهلستون در نقاشی‌ها و نگارگری‌های آن خلاصه نمی‌شود. در هر گوشه از این باغ و عمارت که بگردید، زیبایی هایی را می بینید که شما را فریفته خود می‌کند و تحسین‌تان را بر می انگیزد. چه در دیوارهای عمارت، که علاوه بر نقاشی های سحرانگیز با آینه‌های قدی و شیشه‌های رنگی زینت داده شده‌اند و چه در تمام درها و پنجره‌های کاخ که نشانی از هنر خاتم و منبت را در خود دارند. حتی استخر کاخ نیز از این تزئینات زیبا بی نصیب نمانده است؛ دور تا دور استخر را که بگردید، مجسمه‌هایی از شیر و آناهیتا -الهه آب- را می‌بینید؛ مجسمه‌هایی که گفته می‌شود از مکان‌هایی دیگر به اینجا آورده شده‌اند و قدمت آنها به دوران هخامنشیان، ساسانیان، اشکانیان، دیالمه و صفویه باز می‌گردد.

قطعات کاشی‌کاری مسجد آغاسی، مسجد خواجه علم و مسجد درب جوباره از دیگر تزئیناتی هستند که می توانید سراغ آنها را در دیوار جنوبی باغ بگیرید. کمی دقیق‌تر که شوید می‌توانید در همین دیوار از زیبایی و هنر به کار رفته در سردر کاشی‌کاری‌ شده مسجد قطبیه نیز لذت ببرید. اگر در بازدیدتان در باغ چهلستون به سراغ ضلع غربی رفتید، بازدید از سردر کاشی‌کاری شده بنای تاریخی درب کوشک را از دست ندهید؛ بنایی که گفته می‌شود قدمت آن به دوره حکمرانی "آق قراقویونلوها" در ایران باز می‌گردد. خلاصه اینکه می‌توان در گوشه گوشه این مجموعه، از زیبایی هنرهایی مانند گچ‌بری، معرق‌کاری، طلاکاری و ... لذت برد و برای ساعت‌ها غرق در هنر به کاررفته در آنها شد؛ پس در زمان حضور در چهلستون عجله نکنید و با دقت به دنبال نشانی از هنر و سلیقه ایرانی بگردید.

کاخ موزه چهلستون

موزه چهلستون که با نام‌های کاخ موزه چهلستون یا باغ موزه چهلستون نیز خوانده می‌شود، مکانی برای حفظ و نگهداری مجموعه آثار کاخ چهلستون و دیگر اشیا، کتب و دست نوشته‌های قدیمی از اصفهان است. شما در این موزه می‌توانید از آثاری مانند نسخ خطی مربوط به قرن چهارم هجری قمری، نگارگری، ظروف کاربردی و تزیینی، ظروف چینی سفید و آبی که به سفارش شاه عباس ساخته شده بود، قالیچه‌هایی با طرح محرابی و درهای چوبی منبت و خاتم‌کاری شده متعلق به دوره صفویه و ... دیدن کنید. نکته جالب توجه در مورد موزه چهلستون این است که بعد از کاخ موزه گلستان، دومین کاخ موزه قدیمی ایران به شمار می‌آید.  

مجموعه‌های موجود در موزه

تمام آثار موجود در موزه در مجموعه‌های زیر به نمایش درآمده‌اند:

1- مجموعه سفال، اولین نمونه کاشی، ساخت اصفهان

2- مجموعه آبگینه، فرش، نسخ خطی کوفی قرآن

3- مجموعه آثار سکه 

4- مجموعه آثار دوران تاریخی و آثار دوران اسلامی

5- مجموعه آثار دوران صفویه که شامل انواع قباله‌های ازدواج قرن نهم هجری به بعد تا آخر قاجار می‌شود. 

6- مجموعه انواع سنگ نوشته‌ها

7- مجموعه فرش‌های قدیمی: قدمت فرش‌ها در این مجموعه به 400 الی 500 سال قبل برمی‌گردد. دو تخته فرش آن در دنیا نظیر ندارد و مزین به آیات الهی هستند. 

ساعت دسترسی و هزینه

ساعت بازدید

باغ موزه چهلستون همه روزه به جز ايام سوگواری (روزهای معمول تعطیلی موزه‌ها در ایران) از ساعت 9:00 تا 17:00 پذیرای بازدیدکنندگان است. 

هزینه بازدید

هزینه بازدید برای اتباع ایرانی 5000 تومان و برای اتباع خارجی 50000 تومان است.

دیدنی‌های اطراف

کاخ هشت بهشت اصفهان: فاصله تقریبی 850 متر پیاده

میدان نقش جهان:‌ فاصله تقریبی 750 متر

سی و سه پل: فاصله تقریبی پیاده 1.9 کیلومتر، سواره 1.8 کیلومتر

تجربه سفر گردشگران خارجی 

گردشگری از ایرلند | تاریخ سفر شهریور 1398

خیره کننده 

مجموعه باغی بزرگ با یک کاخ عظیم که در هر گوشه از آن کارهای هنری و الگوهای هندسی زیبایی به چشم می‌خورد. 

گردشگری از کانادا | تاریخ سفر بهمن 1397

مکانی زیبا ولی در حال تعمیرات 

کاخ در حال تعمیر بود ولی با این وجود باغ بسیار زیباست؛ ارزش یک گردش کوتاه را دارد. 

گردشگری از ایتالیا | تاریخ سفر اردیبهشت 1397

مقصدی خوب برای بازدید

نقاشی‌های درون کاخ زیباست و ستون‌های آن که بیشتر از چوب ساخته شده‌اند، بسیار جذاب هستند. 20 ستونی که سقف را نگه داشته‌اند و انعکاس آنها در آب باعث شده است تا 40 ستون در مجموع به چشم آید که به همین دلیل به اینجا چهل ستون می‌گویند. 

توصیه‌های کارناوال  

کاخ موزه چهلستون از جمله میراث ثبت جهانی است، بنابراین این ساختمان نه تنها به ایرانیان بلکه به تمام دنیا تعلق دارد. لطفا از دست زدن به سازه، تزیینات و آینه‌کاری‌های آن خودداری کنید.

در بازدید از داخل بنا به طور کامل به صحبت‌های راهنما گوش دهید و قوانین موزه را رعایت کنید. 

از نور فلاش برای عکسبرداری درون کاخ استفاده نکنید.

به هنگام گردش در باغ و محوطه کاخ از آسیب رساندن به پوشش گیاهی آن جدا خودداری کنید. 

اگر در برنامه‌ریزی سفر خود به اصفهان برای انتخاب محل اقامت مناسب از میان گزینه‌های مختلف به مشکل خوردید اصلا نگران نباشید، چرا که در کارناوال می‌توانید اقامتگاه‌های مختلف را بر اساس قیمت، ستاره هتل، امکانات و ... فیلتر و دسته‌بندی کنید. پس اگر در سفرهای تان اهل اقامت در هتل هستید، بدون معطلی سری به صفحه رزرو هتل های اصفهان بزنید و هتل مورد علاقه‌تان را انتخاب کنید. اگر هم به دنبال تجربه اقامتی لوکس در اصفهان هستید، می توانید وارد صفحه هتل های پنج ستاره اصفهان شوید و به بررسی شرایط این هتل‌ها بپردازید. سوئیت‌ها هم گزینه دیگری برای اقامت در نصف جهان هستند، برای اینکه در مورد شرایط رزرو، قیمت و امکانات آنها بدانید تنها کافی‌ست سری به صفحه اجاره سوئیت در اصفهان بزنید. 

سخن آخر

امروز به همراه شما در خیابان‌های تاریخی اصفهان قدم زدیم و سری به باغ و کاخ چهلستون زیبا زدیم. 

نظر شما در مورد این جاذبه جهانی ایرانی چیست؟ آیا تاکنون از چهلستون بازدید کرده‌اید؟ به نظر شما کدام قسمت از این ساختمان زیباتر و تماشایی‌تر است؟ 

دیدگاه‌های خود را در مورد کاخ و باغ چهلستون با ما در میان بگذارید.