جاده چالوس | نوستالژیک ترین جاده ایران

جاده ها در ابتدا تنها مسیرهای مالرو و ناهمواری بودند که انسان ها به سختی و با استفاده از چهارپایان حد فاصل های کوتاهی مانند دو روستا را با آنها طی می کردند؛ اما با اختراع چرخ و پیشرفت ابزار سفر، کم کم جاده ها عریض تر و مناسب تر شدند و شکل و شمایل امروزی به خود گرفتند. جاده هایی که شهرهای مختلف امپراتوری های بزرگ را به هم وصل می کردند و یکی از ابزارهای کنترل یک کشور و حکومت بودند. اولین جاده های سنگ فرش شده در عراق امروزی در حدود 2200 سال قبل از میلاد (جاده میان رودان) ایجاد شدند و کم کم دنیا و کشورهای مختلف به وسیله این جاده ها به هم مرتبط شدند. از معروفترین این جاده ها، جاده ابریشم بود که شرق و غربِ جهانِ قدیم را به هم متصل می کرد و کسب و کارهای فراوانی اطراف آن شکل گرفت. جاده ای که باعث انتقال فرهنگ، دانش و بسیاری دیگر بود و چرخ اقتصاد را در شهرهای مسیر خود به حرکت در می آورد. از این دست جاده ها نمونه های بسیاری در تمام دنیا وجود دارد؛ مسیرهایی که با ساخته شدن شان تغییرات فراوانی به وجود آوردند و در خاطره جمعی مردم یک کشور باقی ماندند. 

امروز می خواهیم سری به یکی از این جاده ها بزنیم و با معروف ترین و محبوب ترین جاده بین شهری ایران بیشتر آشنا شویم. قصد داریم همراه با شما در کارناوال سوار بر خودروی مان از میان پیچ و خم های فراوان و زیبایی های بی حد و حصر جاده چالوس گذر کنیم و از دیدنی ها و جذابیت های این مسیر لذت ببریم. جاده ای که از زمان ساخته شدن تغییرات بسیاری در محیط اطراف خود ایجاد کرد و خود به یکی از بهترین مقاصد گردشگری تبدیل شد. همراه مان شوید...

چرا جاده چالوس؟

• یکی از زیباترین جاده های ایران است. 
• محبوب ترین جاده بین شهری در ایران محسوب می شود. 
• مناظر خارق العاده و طبیعت بی نظیر مسیر، سفر در آن را بسیار لذت بخش کرده است. 
• یکی از محورهای اصلی رسیدن به شمال ایران به شمار می آید. 
• این جاده خود یکی از مقصدهای اصلی گردشگری استان البرز و مازندران محسوب می شود. 
• بسیاری از مردم ایران از سفر در این مسیر زیبا خاطره دارند. 

آشنایی با جاده چالوس | معروف ترین و محبوب ترین جاده بین شهری ایران 

جاده چالوس که نام رسمی آن جاده 59 است از مهمترین جاده های دسترسی به شمال ایران به ویژه شهرهای غربی استان مازندران و شرقی استان گیلان به شمار می آید. جاده ای که مسیر ابتدایی آن از شهر کرج در استان البرز شروع شده و به شهر چالوس در استان مازندران ختم می شود. مسیری 163 کیلومتری که بسیاری آن را زیباترین جاده ایران و یکی از زیباترین راه های جهان می نامند. البته منظره های چشم نواز و بی نظیری که در مسیر جاده چالوس وجود دارند، آب و هوای تمیز و فرحبخش آن و دیدنی های زیبای راه، درستی این ادعاها را تایید می کنند. جاده چالوس، خاطرات شیرین و تلخ فراوانی را در یاد بسیاری از مردم ایران زنده می کند. خیلی ها با وجود مشکلات و سختی هایی که در این جاده ممکن است برای شان ایجاد شود، باز هم آن را به دیگر مسیرهای رسیدن به شمال ترجیح می دهند. 

نوستالژیک های جاده چالوس | چرا اینجا تا این اندازه بین مردم محبوب است ؟

چرا جاده چالوس تا این اندازه بین مردم محبوب است؟ چرا با وجود طراحی قدیمی، ایمنی و کیفیت نه چندان بالا، ترافیک های شدید روزهای تعطیل و مسیرهای جایگزین برای رسیدن به شمال، اغلب مردم ترجیح می دهند تا از این جاده استفاده کنند؟

 جاده چالوس برای بسیاری از مردم تنها یک جاده که می توان با استفاده از آن از نقطه ای به نقطه دیگر رسید، نیست. جاده چالوس بخشی از حافظه جمعی مردم ایران است. جایی که با چند ساعت رانندگی می توانند در فضا و محیطی متفاوت از آنچه که پیش از این در آن بوده اند برسند، اینجا هر لحظه فضا و چشم انداز منظره روبروی تان تغییر می کند و در چند ساعت می توانید جلوه های متفاوتی از طبیعت را به تماشا بنشینند. از قله ها و صخره های عظیم گرفته تا رودهای پرپیچ و خم که شما را در قسمت های مختلف راه همراهی می کنند؛ از درختان پراکنده در قسمت های مختلف مسیر گرفته تا جنگل های انبوه هیرکانی که ما را غرق در طبیعت بی نظیر شمال ایران می کنند. اینها و بیشتر از اینها در جاده چالوس به میزبانی تان می آیند و شما را به مهمانی زیبایی ها می برند. 

جاده چالوس همچنین برای خیلی ها خاطره سفرهای دسته جمعی را زنده می کند. سفرهایی با خانواده و دوستان که بیشتر از اینکه مقصد مهم باشد همراه و همسفر بودن با یکدیگر مهم می شود. جاده چالوس و گذر از آن، دل های مان را پر از شادی و سرزندگی می کند و حال و هوای مان را خوش می سازد. خیلی ها اینجا حتا با وجود ترافیک های چند ساعته سعی می کنند از لحظه لحظه سفرشان لذت ببرند و با پخش موسیقی های خاطره انگیز، بازی های دسته جمعی، صحبت های دوستانه و ... گذر زمان و مشکلات روزمره شان را به فراموشی برسانند. 

جاده چالوس است و خاطره تصاویر کارت پستالی از طبیعت سرسبز شمال، صخره های ستبر کوه، هوای خنک و تازه، برف روی قله، خنده دوستان و خانواده، سوسوی چراغِ شهرها و روستاها، طعم خوش بستنی و ماست محلی، آوای تند و آرام موسیقی های جدید و قدیمی، گرمای دلچسب آش داغ در سرمای کوهستان، بوق های ممتدی که در تونل ها به صدا در می آید، پیچ های پی در پی مسیر، استراحت در کنار رودخانه و بوی خوش کباب. به راستی که هیچ جا جاده چالوس نمی شود. 

معروف ترین مکان هایی که از جاده چالوس در خاطره های مان باقی مانده است

از میان دیدنی های متعدد این مسیر رویایی که در قسمت بعدی به طور کامل به آن می پردازیم تعدادی مکان خاص وجود دارد که با شنیدن نام آنها بلافاصله خاطره های خوش جاده به ذهن مان می آید. جاذبه هایی که حس نوستالژیک سفر به شمال را در شما زنده می کند و با خود به دنیایی پر از خاطره های خوب می برد. رستوران های کوچک و بزرگ ابتدای مسیر، سد امیرکبیر با آن نمای پر ابهت و جذاب، باغ لاله گچسر پر طراوت، پیست زیبای دیزین، تونل خاطره انگیز کندوان، خنکای سیاه بیشه مه آلود، پیچ های تمام نشدنی هزارچم و شهر دوست داشتنی و پرترافیک مرزن آباد از جمله این دیدنی ها هستند.

ویدیویی تماشایی و خاطره انگیز از گذر در جاده چالوس

دیدنی ها و تفریحات جاده چالوس 

همان گونه که گفتیم جاده چالوس خود یک جاذبه گردشگری است و بسیاری برای لذت بردن از زیبایی های آن دل به جاده می زنند. از سمت کرج این مسیر را شروع کرده و همگام با شما به بررسی دیدنی های جاده می پردازیم تا در انتها به شهر چالوس برسیم. 

نکته:

فاصله هایی که در قسمت آدرس آورده شده، از میدان و پارک امیر کبیر در ابتدای جاده چالوس محاسبه شده است. 

1- کرج | ابتدای مسیر 

برای اینکه بخواهیم وارد جاده چالوس شویم باید خود را به شهر کرج برسانیم. ابتدای مسیر جاده چالوس یا همان جاده 59 از محله کَلاک نو در کرج آغاز می شود و به سمت میدان و پارک امیر کبیر ادامه پیدا می کند. از این میدان که گذر کنیم چهره اصلی جاده چالوس خود را به ما نشان می دهد. اینجا اصل سفر به جاده شروع می شود. راه ادامه پیدا می کند تا زمانی که به رستوران های بین راهی که در نزدیکی رودخانه کرج قرار دارند برسیم. راهی که به سبک کوچه باغ های قدیمی، در دو سمت آن درختان سر به فلک کشیده دیده می شوند و رستوران ها با آلاچیق ها و طراحی های جذاب، فضای جالبی به وجود آورده اند. در گوشه و کنار راه تا چندین کیلومتر می توانید رستوران ها و سفره خانه هایی از این دست را ببینید که بسیاری از مردم برای خوشگذارنی و تفریح به اینجا آمده اند تا از چشم انداز و جلوه ویژه آنها لذت ببرند. رستوران هایی که در اغلب آنها می توانید سه وعده غذایی صبحانه، ناهار و شام را میل کنید و یا با رزرو بخش یا تمام رستوران مراسم شادی تان را در اینجا جشن بگیرید.

روستای کندر

بعد از عبور از میدان امیر کبیر و طی مسافتی کوتاه در سمت راست جاده، مسیری فرعی وجود دارد که شما را به روستای کُندر می رساند. برای رسیدن به این روستا باید از روی پل فلزی عبور کنید و با گذر از جاده ای پرپیچ و خم به کندر برسید. این روستا برای آب و هوای خنک و مطبوع و سایه سارهای درختان سر به فلک کشیده اش در کنار رود کرج معروف است. آبشار روستای کندر نیز شهرت زیادی دارد، البته نشانی دقیق این آبشار را باید از بومی های روستا بپرسید. 

آدرس: 1.6 کیلومتری جاده چالوس (تا ابتدای جاده روستای کندر)، سمت راست جاده         امکان اقامت: دارد

روستای ارنگه

اَرَنگه بزرگ به مجموعه ای از 7 روستا گفته می شود که در 18 کیلومتری جاده چالوس واقع شده و 7 روستای کوچک را در خود جای داده است. این روستا از توابع بخش آسارای شهرستان کرج محسوب می شود و با جاذبه های طبیعی بسیار، دل از مسافران می برد. اولین روستای این منطقه ارنگه نام دارد و به ترتیب روستاهای اَبهرک، جوراب یا گوراب، سرزیارت، جِی یا گِی، سیجان و خور، پشت سر هم در این منطقه قرار گرفته اند و مسافران را به سوی خود می خوانند. پیست اسکی خور در روستای ارنگه واقع شده است. البته باید توجه کنید که مسیر رسیدن به این روستاها اندکی سخت است و نیاز به راهنمایی های محلی دارد. 

خود روستای ارنگه، یکی از روستاهای قدیمی و تماشایی جاده چالوس است و باغ های فراوان میوه آن مانند سیب، گیلاس، گلابی، گردو و توت شهرت بسیار دارد. این روستا امروزه به دلیل هجوم افراد ثروتمند و ساخت خانه های مدرن و ویلایی در حال تبدیل شدن به دهکده ای خصوصی است. 

از دیگر مکان های دیدنی روستاهای منطقه ارنگه نیز می توان به آبشار خور و دره هفت چشمه گی اشاره کرد. اگر اهل طبیعت گردی هستید این روستاها در نزدیکی کرج می توانند مکانی جذاب برای تان باشند. 

آدرس: 15 کیلومتری جاده چالوس (تا ابتدای جاده روستای ارنگه)، دست راست جاده          امکان اقامت: دارد

آبشار هفت چشمه و آدران

یکی از زیباترین دیدنی های مسیر، آبشار هفت چشمه در 17 کیلومتری جاده چالوس است. برای اینکه بتوانید به این آبشار برسید باید پس از کیوسک هلال احمر و امداد خودرو در 15 کیلومتری راه، مسیرتان را به سمت جاده ارنگه تغییر دهید. پس از دیدن تابلوی ارنگه به سمت راست بپیچید و پس از طی مسیری کوتاه، خودروی تان را در ابتدای جاده پارک کنید. این مسیر نیاز به پیاده روی دارد و راه رسیدن به آبشار لغزنده و در برخی جاها خطرناک می شود، به همین دلیل همراه داشتن لوازم مورد نیاز مانند کفش مناسب، عصا، لباس و خوراکی مختصر لازم است. مسیر دسترسی به این آبشار از کنار رودخانه عبور می کند و در برخی مکان ها بسیار تنگ و باریک می شود که مجبور می شوید برای گذر از آن از میان شکاف سنگ ها و صخره ها عبور کنید. گذشتن از این مسیر در زمان بارندگی اصلا ایمن نیست. پس از حدود نیم ساعت و بعد از عبور از دره ای دیدنی با پوشش درختان بید می توانید به آبشار برسید. در میانه مسیر نیز تعدادی آبشار و چشمه وجود دارد که به آنها هفت چشمه می گویند. پس از رسیدن به آبشار هفت چشمه، می توانید راه تان را ادامه دهید و در نهایت به آبشار وحشی و دیدنی آدران برسید؛ آبشاری تماشایی که در نزدیکی روستای ارنگه قرار گرفته و یکی از مرتفع ترین آبشارهای ایران محسوب می شود.

آدرس: 17 کیلومتری جاده چالوس (تا خود آبشار)، سمت راست جاده          امکان کمپینگ: ندارد        

روستای خوزنکلا

روستای خوزنَکلا از توابع دهستان آدران، دیگر روستای این قسمت از مسیر است که در 18 کیلومتری جاده کرج-چالوس قرار دارد. این روستا برای آب و هوای معتدل و رودخانه کرج که از میان آن عبور می کند و به آن جلوه باصفایی داده، معروف است. 

آدرس: 16 کیلومتری جاده چالوس (تا ابتدای جاده روستای خوزنکلا)، سمت راست جاده        امکان اقامت: دارد        

سد امیرکبیر 

پس از گذر از رستوران های ابتدای راه و آبشار هفت چشمه، به یکی از مشهورترین سازه های جاده چالوس و معروفترین سدهای ایران، سد امیرکبیر یا سد کرج می رسیم. سازه ای با شکوه که در 25 کیلومتری جاده کرج-چالوس بر روی رودخانه کرج ساخته شده و زیبایی و چشم انداز ویژه ای به مسیر داده است. این سد نخستین سد چند منظوره کشور محسوب می شود و از اصلی ترین منابع تامین آب پایتخت و کشاورزی استان البرز به شمار می آید. سد کرج یکی از مراکز طبیعی پرورش قزل آلای رنگین کمان و قزل آلای خال قرمز نیز محسوب می شود. در میانه گذر از سد، به تونل شماره 5 یا تونل امیرکبیر می رسیم. مسیر عبور از کنار دریاچه امیرکبیر در شب به دلیل چراغانی های زیبا و تلالو آب در نور مهتاب، جلوه بی نظیری به جاده چالوس می دهد.

نکته مهم

البته باید توجه داشته باشید که ایستادن در کنار سد و مسیر گذر از آن ممنوع است و هر گونه توقفی باعث ایجاد ترافیک در این قسمت می شود. پس در کنار لذت بردن از زیبایی های راه، سعی کنید تا جای ممکن در مسیر نایستید و باعث ترافیک نشوید. 

آدرس: 21 کیلومتری جاده چالوس (ابتدای سد)، سمت راست جاده               

روستای واریان

در سمت شرقی سد کرج قرار دارد و تنها راه دسترسی به آن از طریق قایق سواری بر روی سد کرج است. روستایی پلکانی که منظره آن از جاده چالوس در کنار دریاچه سد کرج بسیار تماشایی است. البته امکان بازدید از این روستا برای گردشگران وجود ندارد. 

بخش آسارا

از سد امیرکبیر که عبور کنیم به مرکز بخش آسارا می رسیم. قسمتی از مسیر که چند امامزاده، تعداد زیادی رستوران، چندین روستا، یک پمپ بنزین، چند مسجد، آبشار، غار و تعدادی از معروفترین لبنیاتی های جاده را در خود جای داده است. روزها این قسمت از مسیر با آب و هوای خنک و طبیعت زیبا و شب ها با نور چراغ خانه ها و مغازه ها از مسافران دلبری می کند. اینجا در دل روستاهای مختلف بخش آسارا جاذبه های طبیعی فراوانی نیز وجود دارد که در ادامه اشاره مختصری به آنها می کنیم. 

معرفی بخش آسارا

بخش آسارا از شهر آسارا و سه دهستان تشکیل شده است. سه دهستانی که در مجموع 56 روستا را در خود جای داده اند و از زیباترین بخش های مسیر هستند. به طور کلی 80 کیلومتر از مسیر جاده چالوس در بخش آسارا قرار گرفته است که از مهمترین جاذبه های آن می توان به رودخانه کرج، سد امیرکبیر، پیست دیزین و بسیاری از روستاهای گردشگری مانند شهرستانک، ارنگه، سپهسالار و پل خواب اشاره کرد.

روستای مورود

 روستای مورود در 32 کیلومتری جاده چالوس قرار دارد و در مسیر آن آبشار زیبایی به نام چهارصد تنور دیده می شود که گردشگران زیادی را به خود جذب می کند. در نزدیکی روستا و در سمت راست جاده نیز چشمه ای وجود دارد که صفای خاصی به مسیر بخشیده و تمام فصل های سال پرآب است. گل های زرد و لاله قرمزی که در اردیبهشت ماه دامنه کوه ها اطراف مورود را می پوشانند نیز یکی از دیدنی های فوق العاده این روستا محسوب می شوند. 

آدرس: 32 کیلومتری جاده چالوس (تا ابتدای جاده روستای مورود)، سمت راست جاده        امکان اقامت: دارد     

روستای پل خواب

روستای پل خواب در 33 کیلومتری جاده کرج-چالوس واقع شده است و در سمت راست جاده و در نزدیکی رودخانه کرج روزگار می گذراند. بسیاری از مسافران و گردشگران در بیشتر ایام سال به ویژه تابستان ها در این روستا چادر برپا و پیک نیک می کنند و از زیبایی های مسیر و رود خروشان بهره می برند. این روستا برای قله ها و صخره هایی که دارد بسیار معروف است و یکی از مقاصد کوه نوردی و صخره نوردی به شمار می آید. پس شما هم اگر اهل ماجراجویی هستید و به ورزش صخره نوردی و کوه نوردی علاقه دارید بازدید از اینجا را هرگز از دست ندهید. 

آدرس: 33 کیلومتری جاده چالوس (تا ابتدای جاده روستای پل خواب)، سمت راست جاده        امکان اقامت: دارد     

روستای تکیه سپهسالار

روستای تکیه سپهسالار نام یکی دیگر از روستاهای بخش آساراست. از میان آن رودخانه ای کوچک می گذرد که سرسبزی و نشاط را به روستا هدیه می دهد. این روستا بیشتر برای امامزاده ای که در آن قرار دارد شهرت پیدا کرده است. امامزاده ابراهیم (ع) ملقب به سپهسالار که نسب ایشان به امام سجاد (ع) می رسد. این آستانه متبرک درون غاری در کوهی که مشرف به روستاست قرار گرفته است و به همین جهت خیلی ها را برای بازدید و زیارت به سوی خود می کشاند. 

آدرس: 37 کیلومتری جاده چالوس (تا ابتدای جاده روستای تکیه سپهسالار)، سمت چپ جاده        امکان اقامت: دارد        

شهر آسارا

شهر آسارا، مرکز بخش آساراست. این شهر پیش از سال 87، روستای آسارا بود؛ اما در این سال با تجمیع روستاهای "ری زمین"، "سیرا" و "پل خواب" به عنوان شهر آسارا شناخته شد. این شهر برای محصولات لبنیاتی خود بسیار معروف است و خیلی از گردشگران، از فروشگاه های این شهر انواع محصولات لبنی محلی مورد نیازشان مانند سرشیر، ماست، کره، دوغ و ... تهیه می کنند. 

آدرس: 38 کیلومتری جاده چالوس، سمت چپ جاده        امکان اقامت: دارد        

روستای همه جا 

از شهر آسارا که عبور می کنیم، مسیر کوتاهی به چشم می خورد که شما را به سمت روستای همه جا راهنمایی می کند. روستایی با درختان فراوان گردو و سیب که سفر به آن در بهار و پاییز را بسیار لذت بخش می سازد. همچنین این روستا به دلیل داشتن ارتفاعات مناسب مانند قله های 3772 متری کرچان و قله 3370 متری هزاربند برای کوه نوردی بسیار معروف است. در کنار اینها درختی تاریخی و چندصد ساله با قطر ده متر وجود دارد که بین اهالی روستا به نام درخت "آقادار" مشهور شده است. 

آدرس: 46 کیلومتری جاده چالوس (تا ابتدای جاده روستای همه جا)، سمت چپ جاده         امکان اقامت: دارد       

روستای شهرستانک

روستای شهرستانک یکی از معروف ترین روستاهای جاده چالوس است. این روستا در 50 کیلومتری جاده چالوس در سمت راست واقع شده و از ییلاق های دوران قاجار محسوب می شود. از دیدنی های آن می توان به کاخ ناصری، قلعه دزبند و کوچه باغ های باصفای آن اشاره کرد. 

آدرس: 50 کیلومتری جاده چالوس (تا ابتدای جاده روستای شهرستانک)، سمت راست جاده         امکان اقامت: دارد        

ورود به صفحه اختصاصی معرفی روستای شهرستانک

از دیگر روستاهای این بخش از مسیر می توان به روستاهای ماهان، چنارستان، وینه، کیاسر، ری زمین و ... اشاره کرد. 

در مسیر روستای گچسر 

در حدود یک سوم مسیر را پشت سر گذاشته ایم و ارتفاع گرفته ایم. یکی یکی از پیچ و خم های جاده می گذریم و از هوای تازه که کم کم سرد و سردتر می شود، لذت می بریم. دره ها، گردنه ها، روستاها و مغازه ها یکی یکی از مقابل چشمان مان می گذرند و حال و هوای مان را عوض می کنند. از کنار مرکز هلال احمر دوآب شهرستانک رد می شویم و از تونلی بزرگ که به نام تونل شماره 9 معروف است گذر می کنیم. رود کرج در تمام مسیر راه خود را در میان دره ها باز کرده و با ما همراه و همسفر شده است. در راه رسیدن به روستای معروف گچسر هستیم و دیدنی های زیبایی در این قسمت از جاده چالوس وجود دارد که در این قسمت به معرفی مختصر آنها می پردازیم. 

باغ لاله گچسر

 یکی از دیدنی های متفاوت و جذاب جاده چالوس، باغ لاله گرماب است که به اشتباه بین مردم به عنوان باغ لاله گچسر شناخته می شود. این باغ در 54 کیلومتری جاده کرج چالوس قرار دارد و انواع مختلفی از گونه های لاله را در خود جای داده است. تاریخ احداث آن به سال 1360 باز می گردد و هر ساله گردشگران زیادی از این باغ 10 هزار متری و گل های زیبای آن دیدن می کنند. البته همه ساله در اواسط اردیبهشت به مدت دو هفته درهای باغ لاله به صورت رایگان به روی گردشگران باز می شود. 

 آدرس: 54.5 کیلومتری جاده چالوس، سمت چپ جاده        امکان اقامت: دارد     

روستای گرماب

روستای گرماب در کیلومتر 55 کرج به چالوس واقع شده است و یکی از مکان های مشهور تولید گل های مختلفِ بازار تهران مانند پائونیا، مارگریت، صدفی، نرگس، لیلیوم و لاله و از همه معروف تر گل گلایل به شمار می رود. 

آدرس: 55 کیلومتری جاده چالوس، سمت چپ جاده        امکان اقامت: دارد    

روستای حسنکدر 

حَسنَکدَر روستایی در 60 کیلومتری جاده چالوس اسست و جاذبه های طبیعی، مذهبی و تاریخی زیادی را در خود جای داده است. این روستا برای چشمه های آب معدنی متعدد و چشمه های آب گازدار با طعم های تلخ و شیرینش بسیار معروف شده است. چاخان چشمه معروف ترین چشمه این روستا به شمار می رود که هنوز آب آن خشک نشده است. امامزاده حسن (ع)، خانه هایی با نمای قرمز، معدن سنگ قرمز و ... از دیدنی های این روستا محسوب می شوند. 

آدرس: 57 کیلومتری جاده چالوس (تا ابتدای جاده روستای حسنکدر)، سمت چپ جاده        امکان اقامت: دارد    

روستای گچسر

گچسر از معروف ترین روستاهای جاده چالوس است و قدمت بسیاری دارد. آب و هوای خنک و دلپذیر، نزدیکی به پیست اسکی دیزین، غار یخ مراد، درخت های گوناگون میوه، رودخانه و چشمه سارهای فراوان با خاصیت درمانی و معادن گچ این روستا آن را به یکی از جاذبه های تماشایی مسیر تبدیل کرده است. 

آدرس: 61 کیلومتری جاده چالوس (تا ابتدای جاده روستای گچسر)، سمت چپ جاده        امکان اقامت: دارد     

ورود به صفحه اختصاصی معرفی روستای گچسر

پیست اسکی دیزین 

دیزین مهمترین پیست اسکی ایران محسوب می شود و میزبان بازی های بین المللی اسکی است. این پیست در حدود 123 کیلومتر از ابتدای جاده چالوس فاصله دارد و با 23 پیست، 4 تله کابین، 2 تله سیژ، 7 تله اسکی و ... میزبان اسکی بازان ایرانی و خارجی ست. از این پیست برای بازی های اسکی روی چمن نیز استفاده می شود. زمان استفاده از پیست اسکی دیزین برای بازی های زمستانی بین آذرماه تا اردیبهشت ماه است.  

آدرس: 63 کیلومتری جاده چالوس (تا ابتدای جاده پیست اسکی دیزین)، سمت راست جاده        امکان اقامت: دارد     

تونل کندوان 

از جاده ای که به پیست اسکی دیزین می رسد، عبور می کنیم و با پشت سر گذاشتن یک پیچ تند، اندک اندک به یکی از مرتفع ترین قسمت های جاده چالوس می رسیم. تونل کندوان، معروف ترین تونل ایران با داستان ها و افسانه های مختلفی که در مورد آن شکل گرفته، از بلندترین و از سردترین بخش های مسیر است. اینجا به غیر از تونل کندوان برای آشکده های متعددی که در نزدیکی تونل قرار گرفته اند، بین مردم محبوبیت پیدا است. آشکده هایی که با آشی داغ و دلچسب در هوای سرد جاده، لذت سفر را چند برابر می کنند و خاطره خوشی برای تان می سازند. 

آدرس: 69 کیلومتری جاده چالوس (تا ابتدای تونل کندوان)    

در مسیر روستاهای پل زنگوله، سیاه بیشه و هریجان | به استان مازندران خوش آمدید

 از تونل کندوان که رد شوید باید از چند پیچ و خم کوچک و بزرگ گذر کنید. دیواره ای از صخره های کوهستان در یک سمت و دره ای که هر لحظه با یک پیچ نقش عوض می کند، در سمت دیگر شما قرار دارد. به پایان محدوده استان البرز رسیده ایم و وارد پهنه زیبای مازندران می شویم. اینجا هوا سرد است و پاکی و لطافت آن شما را سرحال می آورد. از روستای پل زنگوله که عبور کنیم اندک اندک نمای مه آلودی از راه در برابرمان قرار می گیرد. مهی بسیار غلیظ که نشان از رسیدن به منطقه و روستای سیاه بیشه را دارد. از سیاه بیشه عبور می کنیم و راه را ادامه می دهیم. روستای هریجان با هنر سفالگری و مناظر دیدنی اش در انتظار ماست. 

روستای پل زنگوله | راه رسیدن به یوش و بلده از اینجا می گذرد

پُلِ زنگوله روستایی از توابع بخش کلاردشت استان مازندران محسوب می شود. از اینجا شما می توانید به سمت روستاهای یوش و بلده، زادگاه نیما یوشیج حرکت کنید و گردشی متفاوت در جاده چالوس داشته باشید. 

آدرس: 79 کیلومتری جاده چالوس (تا ابتدای جاده روستای پل زنگوله)، سمت راست جاده        

روستای سیاه بیشه 

پل زنگوله را پشت سر می گذاریم و به منطقه ای پوشیده از مه و ابر می رسیم. مهی غلیظ و گاه تیره و ابرهایی پراکنده که روستایی به نام سیاه بیشه را در آغوش گرفته اند. اینجا خانه ها در نزدیکی هم هستند و سقف های شیروانی، درختان سبز و مه در کنار هم منظره ای جذاب را به وجود آورده است. کیسه ماست های چکیده آویزان از مغازه ها حالت روستایی سیاه بیشه را کامل می کند و هوای مرطوب و خنک آن روح را تازه. سیاه بیشه در کنار این جذابیت ها برای سد زیبا، آبشارها و تنگه های متعددش بسیار مشهور شده است. البته سفر به این مناطق، به راهنمای کاربلد، تجهیزات و مهارت فراوان نیاز دارد. 

 آدرس: 82 کیلومتری جاده چالوس (تا ابتدای جاده روستای سیاه بیشه)، سمت چپ جاده        امکان اقامت: دارد    

روستای هریجان 

هریجان یکی از روستاهای بخش کلاردشت شهر چالوس است و با وجود مناطق خوش آب و هوا، علفزارهای وسیع، باغ های گل و آبشاری بلند، گردشگران بسیاری را به سمت خود می کشاند. بهترین زمان سفر برای لذت بردن از زیبایی های روستای هریجان، اردیبهشت ماه است.

  آدرس: 86 کیلومتری جاده چالوس (تا ابتدای جاده روستای هریجان)، سمت راست جاده       

در پیچ و خم های گردنه هزارچم

 سیاه بیشه را پشت سر می گذاریم و به یکی از معروف ترین و البته خطرناک ترین بخش های مسیر می رسیم. گردنه هزارچم با پیچ های بسیار تندش در مقابل ماست. اینجا یک لحظه غفلت می تواند یک عمر پشیمانی به بار بیاورد. البته هزارچم نه فقط برای پیچ های تند و پی در پی، که برای مناظر خارق العاده و چشم انداز نفس گیرش بسیار شهره است. از طرفی دره ای پوشیده از درختان در مقابل ماست و از طرفی دیگر صخره هایی با صلابت، زیبایی کوهستان البرز را به ما یادآوری می کنند. پیچ می خوریم و پیچ می خوریم تا بالاخره به پایین دست جاده برسیم. بعد از گردنه هزارچم اندک اندک بر میزان پوشش گیاهی اضافه می شود و جنگل های هیرکانی خود را بیشتر نشان می دهند؛ اما هنوز سختی های این مسیر کوهستانی تمام نشده است. مسیر در این قسمت بسیار باریک می شود و دیواره صخره کوه ها به جاده بسیار نزدیک. در قسمت انتهایی این راه نیز صخره های سر به فلک کشیده ای دیده می شوند که به صخره های هفت خواهران یا هفت برادران مشهور شده اند. هر اشتباهی در این قسمت مسیر تبعات سختی خواهد داشت به ویژه اینکه این بخش از راه، روشنایی کمی داشته، کناره ندارد و در اغلب مواقع پوشیده از مه است. 

 آدرس: 93 کیلومتری جاده چالوس (تا ابتدای شروع پیچ های هزارچم)

در مسیر مرزن آباد 

نزدیک به دو سوم مسیر را طی کرده ایم و به بخش انتهایی آن رسیده ایم. زیباترین قسمت جاده هنوز پیش روی ماست. هر چه جلوتر می رویم کم کم بر میزان رطوبت و در کنار آن بر سرسبزی و تازگی مناظر اطراف اضافه می شود و انسان را به وجد می آورد. بخش مهم بعدی راه شهر مزرن آباد است. برای رسیدن به آن باید از روستاهای انارک، دزدبند و مکارود عبور کنیم و همسفر با رود چالوس به مرزن آباد برسیم. این شهر محل مناسبی برای استراحت، خرید سوغاتی، خوردن غذایی سبک و تجدید قواست. همچنین راه رسیدن به جاده عباس آباد-کلاردشت نیز از این شهر است. 

شهر مرزن آباد 

 مرزن آباد از توابع شهرستان چالوس محسوب می شود و در محل تلاقی دو رودخانه چالوس و برارود در دامنه تپه های کوهستانی واقع شده است. به دلیل شرایط خوب آب و هوایی از گذشته های دور محل سکونت بوده و یکی از مقاصد گردشگری شمال ایران محسوب می شود. مسجد مرزن آباد یکی از معروف ترین محل های استراحت برای گردشگران به شمار می رود. خرید از مغازه های مختلف سوغاتی و صنایع دستی نیز یکی دیگر از خوشگذرانی های این شهر به حساب می آید. 

جالب است بدانید که شهر مرزن آباد به شهر اکسیژن نیز مشهور است. از آنجایی که این شهر در ارتفاع 450 تا 650 متری از سطح دریا واقع شده، رطوبت و بخار آب چندان زیاد نیست، با درختان بی شمار احاطه شده و آلایندگی و غبار و دود ندارد، میزان اکسیژن در آن فراوان است. به همین دلیل آب و هوای مرزن آباد برای افرادی با بیماری های قلبی، عروقی و تنفسی بسیار مطلوب است. 

 آدرس: 123 کیلومتری جاده چالوس، سمت چپ جاده        امکان اقامت: دارد    

جاده عباس آباد-کلاردشت 

یکی از رویایی ترین و زیباترین جاده های جنگلی کشور، مسیر عباس آباد به کلاردشت و مرزن آباد است. اگر مقصد سفر شما شهرهای تنکابن و رامسر است و زمان کافی نیز در اختیار دارید، ما این مسیر را به شما پیشنهاد می کنیم. این راه ابتدا مرزن آباد را به کلاردشت و از آنجا کلاردشت را به عباس آباد تنکابن وصل می کند. مسیری به غایت زیبا که خاطره ای ماندگار از سفر به شمال برای تان می سازد. البته حتما پیش از انتخاب جاده عباس آباد به کلاردشت از باز بودن آن مطمئن شوید زیرا در زمان های مختلف سال، ممکن است اینجا به دلیل بارش برف و باران های شدید بسته باشد.

آدرس: 123 کیلومتری جاده چالوس (تا ابتدای جاده عباس آباد به کلاردشت و مرزن آباد)، سمت چپ جاده       

در مسیر روستای کندلوس

یکی دیگر از دیدنی هایی که از طریق جاده کرج-چالوس می توان به آن دسترسی پیدا کرد روستای تماشایی و متفاوت کندلوس نوشهر است. برای رسیدن به این روستا باید از مرزن آباد عبور کرده و 7 کیلومتر در جاده به پیش بروید تا به دوراهی کجور برسید. در این راه تابلوهای بزرگی را می توانید ببینید که شما را به بازدید از روستای کندوان دعوت می کند. داخل دوراهی کجور شوید و راه زیبای کوهستانی را در میان کوه های البرز ادامه دهید. پس از طی 42 کیلومتر به روستای کندلوس می رسید. 

آدرس: 129 کیلومتری جاده چالوس (تا ابتدای دوراهی کجور)، سمت راست جاده         امکان اقامت: دارد

ورود به صفحه معرفی روستای کندلوس

در مسیر چالوس | عبور از آزادراه تهران شمال یا جاده 59

مرزن آباد را به سمت چالوس، مقصد نهایی ترک می کنیم. پس از طی اندکی از مسیر، دو گزینه برای ادامه راه در برابرمان قرار می گیرد. شما می توانید یا از سمت آزادراه تهران-شمال به چالوس بروید یا اینکه مسیر قدیمی جاده 59 را ادامه دهید. هر دوی این جاده ها بی نهایت زیبا هستند و هر کدام مزیت های خود را دارند. این قسمت از راه، زیباترین بخش جاده چالوس است. جنگل های سرسبز و انبوه شما را در آغوش می گیرند، رود خروشان چالوس شما را همراهی می کند و هوای ناب و خالص کوهستان روح تان را جلا می بخشد. 

مسیر آزادراه تهران- شمال 

قطعه شماره چهار آزادراه تهران-شمال به طول 20 کیلومتر از سه راهی دشت نظیر آغاز می شود و با رسیدن به جاده ساحلی چالوس به پایان می رسد. در این مسیر بر خلاف دیگر قسمت های جاده چالوس چندان از پیچ های تند خبری نیست و کیفیت بالای آسفالت و استاندارد بودن راه، رانندگی در آن را لذت بخش می کند. اینجا می توانید تا سرعت 100 کیلومتر بر ساعت در میان کوه و جنگل برانید و از زیبایی های بی مانند مناظر اطراف لذت ببرید. همچنین استفاده از این راه باعث کوتاهی مسیر نیز می شود.

مسیر جاده 59

مسیر قدیمی جاده چالوس، مسیر طولانی تر و پر پیچ و خم تری نسبت به آزاد راه تهران-شمال است؛ اما کناره راه آن پر از رستوران، مغازه و سفره خانه های سنتی است که می توان برای لحظاتی در آنها استراحت کرد و از فضای اطراف لذت برد. روستای دوآب و روستای پل کرات در مسیر این جاده قرار گرفته اند و رود زیبای چالوس هر لحظه در مسیر، از مسافران دلربایی می کند. 

پارک جنگلی فین 

پارک جنگلی فین در نزدیکی جاده چالوس قرار دارد و از زیباترین پارک های جنگلی منطقه است. این پارک 6 کیلومتر با محور اصلی جاده چالوس فاصله دارد و بعد از پلیس راه چالوس واقع شده است. از امکانات آن می توان به آلاچیق، کلبه، مکان مناسب جهت نصب چادر، رستوران، مغازه های مختلف، میز، نیمکت و جایگاه بازی بچه ها اشاره کرد. پارک جنگلی فین با پوشش انبوه جنگل و عبور رودخانه چالوس از میان یکی از زیباترین مکان ها برای استراحت و لذت بردن از مناظر طبیعی شمال محسوب می شود. 

 آدرس: 145 کیلومتری جاده چالوس، سمت راست جاده         امکان کمپینگ: دارد

شهر چالوس | انتهای مسیر 

جاده ساحلی و پل کمربندی، انتهای مسیر جاده چالوس است. جایی که جاده شماره 59 و آزادراه تهران-شمال در آن به پایان می رسند و مسیر در شهر چالوس ادامه پیدا می کند. حال بسته به اینکه مقصد نهایی تان کدام یک از شهرهای شمال است می توانید ادامه راه را در پیش بگیرید. 

چالوس خود شهر فوق العاده تماشایی و دیدنی است و تاریخ کهنی دارد. این شهر در کنار جاده تماشایی که آن را به طور کامل برای تان توصیف کردیم با جاذبه هایی مانند شهرک توریستی نمک آبرود، کاخ چایخوران، کاخ ملکه مادر، پل فلزی، قسمتی از منطقه کلاردشت، سواحل دریای خزر و ... گردشگران را به سوی خود می خواند. 

ورود به صفحه اختصاصی معرفی نمک آبرود

تفریحات در مسیر رویایی جاده چالوس

تمام این زیبایی ها و جذابیت هایی که وصف کردیم می تواند در کنار تفریحات زیر کامل شود که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.

پیک نیک و عکاسی 

مسیر جاده چالوس از بهترین مکان ها برای پیک نیک است. رودخانه پرآب و تمیز کرج، آب و هوای خوش و مناظر بدیع و دلنواز در گوشه گوشه راه می تواند شما را ترغیب کند تا با خوراکی مختصر یا بساط کباب کنار جاده بنشینید و از دیدنی ها لذت ببرید. البته توجه داشته باشید که در روزهای بارانی و به ویژه فصل سرما یا زمان هشدار سازمان هواشناسی در کناره رودخانه اتراق نکنید زیرا امکان بروز سیل و آب گرفتگی بسیار بالاست. به مانند همیشه هم زباله های خود را در مسیر رها نکنید. 

البته این تنها راه لذت بردن از زیبایی های جاده رویایی چالوس-کرج نیست. اینجا آن قدر دیدنی و جذابیت دارد که شما را مجبور کند دوربین های عکاسی تان را درآورید و خاطره های تان را برای همیشه ثبت کنید. لحظه های ناب و خاطره انگیز مسیر جاده چالوس را از دست ندهید.

شکم گردی در جاده چالوس

جاده چالوس در کنار دیدنی های خارق العاده خود، برای رستوران های کوچک و بزرگ بین راهی، مغازه های کوچک کبابی و جگرکی، آشکده ها و ... معروف شده است. مکان هایی که خیلی ها برای استفاده از آنها راهی جاده چالوس می شوند و طرفداران بسیاری پیدا کرده اند.

رستوران ها و سفره خانه های سنتی

جاده چالوس پر از رستوران ها و سفره خانه هایی به سبک سنتی است که سعی کرده اند با آلاچیق ها و تخت هایی به سبک و سیاق خانه های قدیمی، فضای دلچسب و خاطره انگیزی به وجود بیاورند. بسیاری از این رستوران ها و سفره خانه ها در کنار رود کرج برپا شده اند. صدا و خنکای این رود و سایه سار درختان سر به فلک کشیده، لذت حضور در این غذاخوری ها را چند برابر کرده است. 

رستوران های شیک و مدرن

در کنار غذاخوری هایی به سبک سنتی، در سال های گذشته تعداد زیادی رستوران و کافی شاپ مدرن نیز در جای جای مسیر به وجود آمده اند که می توانند سلیقه برخی از گردشگران را پوشش دهند. 

رستوران ها و غذاخوری های بین راهی با امکانات متفاوت 

 از گذشته در کنار جاده های بین راهی برای رفاه مسافران رستوران های کوچک و بزرگی ایجاد شده است که هر کدام امکانات مختلفی مانند سرویس بهداشتی، نمازخانه، سالن های غذاخوری بزرگ، دکه های فروش تنقلات و ... را در خود جای داده اند. اینجا می توانید هم غذایی ایرانی و سنتی میل کنید (که شامل هر سه وعده غذایی می شود)، هم با صرف چای یا نوشیدنی دیگر و استراحتی کوتاه، خستگی راه را از تن به در کنید. البته برای انتخاب این رستوران ها حتما مجوزهای بهداشت آنها را چک کنید تا با مشکل مواجه نشوید. 

جگرکی و کبابی های کوچک و بزرگ

در طول مسیر نیز به جگرکی ها و کبابی های کوچک و بزرگی برخورد می کنید که می توانند گزینه ای خوب برای یک غذای سبک و در عین حال مقوی باشند. در مورد انتخاب این غذاخوری ها نیز به تازگی گوشتی که از آن استفاده می کنند، بهداشت محیط و مجوزهای بهداشتی مغازه توجه زیادی داشته باشید. 

آشکده 

معروف ترین خوراکی جاده چالوس آش رشته و آش دوغ هایی است که خوشمزه ترین و بهترین آنها در نزدیکی تونل کندوان سرو می شود. آشکده هایی که امکان ندارد از مقابل آنها عبور کنید و نخواهید در هوای سرد جاده، مزه آش داغ شان را بچشید. البته در سال های گذشته غذاها و خوراکی های دیگری به منوی این آشکده ها اضافه شده است. مقابل این آشکده ها فضای کافی برای پارک وجود دارد. 

سوغات جاده چالوس

خوشمزه های جاده چالوس به رستوران ها و سفره خانه های مختلف و متنوع آن ختم نمی شود و مغازه های کوچک و بزرگ فروش محصولات لبنی و سوغاتی های رنگارنگ و خوش طعم شمالی، جذابیت گردش در مسیر را چند برابر می کند. 

محصولات لبنی 

از معروف ترین سوغاتی های جاده چالوس، محصولات متنوع لبنی محلی است. خوردن بستنی سنتی و خرید دوغ، ماست کیسه ای، کره، سرشیر محلی و ... را هرگز فراموش نکنید. فروشگاه های فروش این محصولات بیشتر در حد فاصل روستای سیاه بیشه تا آسارا پراکنده شده اند. البته مراقب باشید جایی که از آن خرید می کنید موارد بهداشتی را به خوبی رعایت کرده باشد.  

مغازه های فروش سوغاتی شمال 

نمی شود سفری به شمال داشت و از سوغاتی ها و صنایع دستی معروف این خطه خرید نکرد. هر چه به سمت مرزن آباد و چالوس که پیش می روید به تعداد مغازه هایی که سوغاتی های خوشمزه مختلف شمال مانند انواع زیتون، رب و ترشی، لواشک، کلوچه، شیرینی و ... می فروشند اضافه می شود.  

تاریخچه ساخت جاده چالوس

جاده چالوس برای چند صد سال یکی از مسیرهای اصلی مواصلاتی کشور برای رسیدن به شمال ایران محسوب می شد؛ اما راه آن به این شکلی که الآن وجود دارد نبود. این جاده در طی سال ها و قرن ها تغییرات مختلفی را به خود دید، انسان های زیادی از آن عبور کردند و کاروان های بسیاری کالاهای بازرگانی شان را از این مسیر عبور دادند. 

جاده چالوس در دوره ناصرالدین شاه

جاده چالوس در دوره قاجار به شکل مسیری مالرو با پیچ ها و گردنه های خطرناکی بود که شاهان، جنگجوها و بازرگان ها برای رسیدن به شهرهای شمالی از آن بهره می بردند. بیشترین شاهی که از این جاده استفاده کرده و نام آن را در خاطره های خود آورده، ناصرالدین شاه قاجار است. شاهی که بسیار به سیاحت علاقه داشت و از شهرها و کشورهای زیادی دیدن کرده بود. در زمان او جاده چالوس از محل اتصال فعلی روستای شهرستانک به جاده امروزی شروع می شد و پس از گذر از کوهستان و رودخانه بکر و وحشی به شهر چالوس-که در آن زمان روستایی بیش نبود- می رسید. البته ناصرالدین شاه برای عبور از این راه همیشه مهندسانی را با خود همراه می کرد تا با ساخت جاده های موقت و اختصاصی برای او، رنج سفر را برایش هموار کنند. 

صنیع الدوله در مورد گزارش ناصرالدین شاه در سال 1283 ه.ق در خصوص جاده چالوس نوشته است: 

راه چالوس و هزارچم از راه های سخت کجور بود. به حدی که اهالی مازندران که بلد آن راه بودند سواره یا پیاده نمی‌توانستند از آن راه عبور و مرور کنند... [شاه] محض آسودگی مردم و تسهیل عبور و مرور و نزدیکی آن راه به دارالخلافه و کنار دریا در سال قبل مهندس نمساوی را با اسباب و لوازم تعمیرات راه، مامور فرموده بودند. از تاکیدات خاطر خطیر مبارک و صرف همت ملوکانه، مهندس نمساوی دو ثلث آن راه را که همه جا از میان جنگل و بالای کوههای مرتفع و راههای پرپیچ و خم می‌گذرد طوری ساخته بود که همه جا ملتزمین رکاب مبارک و بنه‌ها با کمال سهولت و آسانی از آن راه گذشته اگر سابقا یک نفر سوار نمی‌توانست از آن راه بگذرد حال که آن راه ساخته شده پنج شش نفر سوار پهلوی یکدیگر از آن راه عبور می‌کنند. بهتر از خیابانی بود که سلاطین سلف (پیشین) در راه مازندران ساخته‌اند. اهالی آن صفحات از ساختن آن راه کمال اظهار تشکر و دعاگویی وجود مسعود مبارک را می‌نمودند که یک نوع آسایش کاملی برای عابرین در عبور و مرور از آن حاصل شده است. و سه روزه از آن راه به دارالخلافه می‌توانند بیایند و خیلی اسباب آبادی مازندران و رفاهیت اهالی آنجا خواهد شد... اهالی مازندران می‌توانند من‌بعد متاع خود را از برنج و مرکبات و غیره از هر مقوله از آن راه سه روزه به دارالخلافه برسانند... اگر در ایام بارندگی زمستان خرابی از آن راه به هم رسد فورا درصدد رفع خرابی و تعمیر آن برآید. 

او همچنین در مورد به دردسر افتادن ناصرالدین شاه در مسیر هزار چم شاه می‌نویسد:

 روز جمعه، هفدهم ماه محرم‌الحرام 1283، یک ساعت و نیم از دسته گذشته، آمدم بیرون سوار اسب پیش‌کشی یمین‌الدوله شدیم... . خلاصه راندیم تا به منزل سراپرده نزدیک رودخانه بود. آغاعلی ‌خواجه عرض نمود یک قاطرچی را حالا آب برده، خفه بیرون آوردند. آمدیم تحقیق نمودند پسر قاطرچی ظهیرالدوله بود. قاطر به آب خوردن رفته بود. آب او را پیچانید. قاطرچی می‌رود بگیرد او را هم آب می‌غلطاند. بیچاره سفاهت نمود. قاطر در میان درختها بیرون آمد. قاطرچی در آب غرق شد. صبح در منزل نیز عرض نمودند، قاطرچی سپهسالار که با قاطرها بنه دیوانی را حمل می‌کرد به آب زده، آب او را با دو قاطر برده.... از هزارچم باید گذشت سوار اسب کهر خانه‌زاد شده راندیم... کوههای بلند ملاحظه شد. سنگهای عظیم که در زلزله‌ها از کوه جدا شده، در راه افتاده، دیدیم. بسیار مهیب و عظیم‌الجثه، خیلی تماشا داشت. مهندس پیشاپیش می‌رفت... در روی شعبه دونایی، مهندس پلی بسیار خوب و محکم بسته، اسم پل نیز دوزبان است. آن طرف پل، تختی ساخته پله دارد در روی چوبی نوشته "راحتگاه قبله عالم" آنجا پیاده شده، قهوه خوردیم... یک میدان به هزارچم مانده بنه و بار بسیار در راه گیر کرده، راه را مسدود ساخته بود.... بعد سوار گشته به پل دیگر رسیدیم. رودخانه صاف ملایمی می‌گذشت. این پل را نیز مهندس ساخته بود. اینجا زیر هزارچم است که باید به صعوبت بالا رفت و این رودخانه را رود مصر می‌گویند.... بنه و احمال و اثقال اردو در راه بسیار بود. لابد پیاده شده، پهلوی پل نشستیم. بعد از مدتی راه باز شده، سوار شدیم اما چه سربالایی چه راهی. با وجود اینکه مهندس ساخته بود، باز مهیب و هولناک بود از بالا که ملاحظه می‌شد بار و آدمی به کوچکی موری از دور به نظر می‌آمد. راه همه جا چهارپنج ذرع بلکه بیشتر عرض دارد و بسیار خوب و محکم ساخته شده است. خلاصه، راندیم پرتگاههای سخت داشت که نگاه کردن به پایین امکان نداشت باید یال اسب و راه را ملاحظه نمود و راه رفت. مهندس همه جا در جلو اسب گاهی سواره، گاه پیاده... راندیم تا به "رستم‌واز" رسیدیم. جایی بسیار صعب بوده، مهندس آنجا را سنگی بزرگ با باروت پرانده، سوراخ نموده، راه عبوری ساخته، تاریخ ساختن راه را به نام ما بر پاره سنگی نقش نموده بود،... آنجا مهندس ناهارگاهی ساخته، تخت با پله مرتب نموده، پیاده شدیم... از آنجا سوار شده به باریک‌آب رسیدیم که مهندس راه را تا آنجا تمام ساخته از باریک‌آب تا گردنه دونا ان‌شاالله باید بعد از این ساخته شود. این راه الی شهرستانک ساخته شده... خلاصه به سرعت و تعجیل رانده تا به گردنه سنگی و معبر پیچاپیچ کندیلکان رسیدیم. الحق مهندس با عمله در پنج روز چنان ساخته بود که به کلی عبور از آن راه محل خطر و ضرر نبود اما مهندس عرض نمود که بعد از این راه را در زیر دست قرار خواهد داد و از کندیلکان بالمره صرف‌نظر خواهیم کرد... همه جا از بغل کوه طی مسافت می‌نمودیم تا رسیدیم به ولی‌آباد مهندس و زنبورکچیان با عمله و اسباب راهسازی اینجا ایستاده‌اند. تماشای آنها نموده گذشتیم.

این گونه بود که جاده چالوس کم کم در مسیر توسعه قرار گرفت. جاده چالوس و زیبایی های آن برای ناصرالدین شاه بسیار مورد توجه بود تا جایی که در روستای شهرستانک برای خود کاخ کوچکی برپا و هر از گاهی برای ییلاق به آن سفر می کرد. 

جاده چالوس در دوره رضاشاه

داستان ساخت جاده آسفالته چالوس-چیزی که ما هنوز از آن به عنوان جاده چالوس-کرج استفاده می کنیم- به دوران رضاشاه پهلوی باز می گردد. او در زمان حکومت خود، دستور ساخت جاده ای آسفالته بین کرج و چالوس را داد تا از این طریق مسیر دسترسی تهران به شمال ایران آسان تر شود. بر اساس آنچه از آرشیو ملی ایران به دست آمده است، در سال 1309 مهندس چرنتلسکی، کار طراحی و نقشه برداری جاده چالوس را آغاز کرد. نقشه ای با مقیاس یک دو هزارم از جاده چالوس به تاریخ 23 بهمن ماه 1309 با امضای چرنتلسکی در مرکز آرشیو اسناد ملی موجود است. عملیات اجرایی ساخت راه کرج-چالوس که اعتبار ساخت آن از محل اعتبارهای مالیات قند و شکر و چای تامین شده بود؛ در اواسط اردیبهشت سال 1310 آغاز می شود و در 10 آذرماه سال 1312 این جاده افتتاح و مورد بهره برداری قرار می گیرد. در مورد مراحل ساخت جاده کرج-چالوس چنین سندی در آرشیو ملی وجود دارد که اطلاعات و دید خوبی از چگونگی انجام کار به ما می دهد:

«جاده چالوس از کرج در ارتفاع 1400 متری از سطح دریا به سوی شمال آغاز می‌شود و در نقطه گچسر (66 کیلومتری راه) به ارتفاع 2251 متری از سطح دریا و تا ارتفاع 3200 متری به بالای «قله کندوان» رسیده و به طرف مازندران ارتفاع کم کرده در دونا (در 95 کیلومتری) راه به ارتفاع 2468 متری، در مکارود (126 کیلومتری راه) به ارتفاع 760 متری، و در شهر چالوس در ارتفاع 75 متری از سطح دریا ختم می‌شود.

طول جاده کرج-چالوس به طول 168 کیلومتر عرض معمولی راه 8 متر و در بعضی نقاط بین 10 الی 12 متر افزایش می‌یابد. شیب جاده حداکثر شش درصد بوده و عبور و مرور با وسایل نقلیه آن روزگار کاملا عملی بوده است. طول پل‌ها و کانال‌های آبرو به طول 2443 متر عمدتا با سنگ و آهک و بتن ساخته شده است. عملیات کوه بری خاکی و سنگی مخلوط به حجم 1.650.000 متر مکعب و کوه بری سنگی خالص 2.360.000 مترمکعب انجام گرفته است.»

در سمت انتهایی مسیر، در قسمت ورودی شهر چالوس نیز پل چالوس ساخته شد. عملیات ساخت این پل در بهمن ماه 1311 شروع شد و در آذرماه 1312 به پایان رسید. پلی فلزی و 140 متری با چهار دهانه بتنی در اطراف، که به وسیله اداره طرق (راه و شهرسازی) مازندران ساخته شد.

جالب است بدانید قبر مهندس چرنتلسکی، طراح اصلی جاده چالوس در همین جاده قرار دارد. قبری که در این سال ها با یادگاری ها و دیوارنوشته های مختلف تخریب شده و کسی اطلاع ندارد چه فرد مهمی در آن جای گرفته است. 

تونل کندوان | انجام کاری شگرف با ابزارهای ساده و ابتدایی 

از آنجایی که ارتفاع جاده در قله کندوان به 3200 متر می رسید گذر از این جاده بعد از افتتاح در بیش از 5 ماه سال به دلیل سرمای هوا عملا کاری غیرممکن بود. به همین خاطر و به دلیل پیچ و خم فراوان مسیر، در این قسمت نیاز به تونلی بود تا از طول جاده کم کند و راه رسیدن را آسان تر. به همین منظور در اردیبهشت سال 1314 کلنگ ساخت تونل کندوان زده شد. ساخت این تونل در ارتفاع 2000 متری باعث می شد تا خودروها مجبور نشوند به ارتفاع 3200 متری رفته و کوه را دور بزنند. تونلی که ساخت آن به دلیل کمبود امکانات بسیار سخت بود و به مهارت زیادی نیاز داشت. البته از آنجایی که ساخت تونل کار با ابزارهای بسیار ساده و ابتدایی، بسیار پرزحمت و خطرناکی بود دستمزد بالایی نیز به این کارگران داده می شد. گفته می شود به هر کدام از کارگران تونل کندوان به ازای هر کلنگی که می زدند یک سکه پنج ریالی (که در آن زمان ارزش پولی بسیاری داشت) پرداخت می شده است. مهندس و طراح این تونل، مهندس اتریشی لادیسلاو فون رابسویچ مهندسِ طراح معروف پل ورسک است. نام این تونل از قله کندوان یا گردنه کندوان در جاده چالوس گرفته شده زیرا این سازه در قسمت پایینی این گردنه ساخته شده است. ناصرالدین شاه در سفرنامه های مازندران خود از این مکان به عنوان کندوان یا گردنه کندوان نام می برد:

«گدوک کندوان. نام محلی کنار راه طهران به چالوس میان گچسر و دونا و گدوک جایی از کوه که در زمستان برف در آن جمع شود و مانع عبور و مرور گردد؛ گردنه کوه.»

البته بسیاری فکر می کنند نام تونل کندوان از روستای معروف کندوان که در نزدیکی شهر تبریز و استان آذربایجان شرقی قرار دارد گرفته شده است؛ اما چنین چیزی صحت ندارد. در خیلی از منابع آمده است از آنجایی که مردم این روستا در کندن صخره ها تبحر زیادی داشتند، رضاشاه دستور داد تا کارگران و استادکارانی از این روستا برای ساخت تونل کندوان به کارگرفته شوند. 

در نهایت کار ساخت این تونل در تاریخ 27 اردیبهشت 1317 به پایان رسید. تونلی به مسافت 1887 متر، عرض پنج تا هفت و ارتفاع شش متر که 13 کیلومتر از مسیر جاده چالوس را کم کرد. در آرشیو اسناد ملی چنین آمده است:

 «تونل کندوان ۱۸۸۷ متر طول، عرض تونل 7 متر و ارتفاع آن ۶ متر بود. عملیات ساخت تونل کندوان در اردیبهشت سال 1314 آغاز شده بود و در تاریخ 27 اردیبهشت سال 1317 طی سه سال افتتاح و مورد بهره‌برداری قرار گرفت. طی این عملیات 90.000 متر مکعب سنگ و خاک کنده و از تونل خارج شده است. در قسمت‌های سنگی در حدود 46.400 کیلوگرم دینامیت مصرف شده است. طاق تونل به استثنای قسمتی که به‌صورت طبیعی سنگی است در بیشتر قسمت‌های آن از سنگ و ملات ساخته شده است به این منظور22700 متر مکعب سنگ و 5850 تن سیمان به‌کار رفته است.

چون این قسمت کوه از طبقات مختلف گچی و مقدار زیادی آب در آن جمع می‌شود ساختمان تونل در آن دچار اشکال خاصی بود ولی به‌وسیله زهکشی و مجرای مخصوص که از دو طرف ساخته شده اکنون آبهای اصلی از دو دهانه شمالی و جنوبی از تونل خارج می‌شود. جمع هزینه ساخت تونل 24.853.400 ریال معادل دو میلیون و چهارصد و هشتاد و پنج هزار و سیصد و چهل تومان شد.»

رونق جاده چالوس 

چنان که در اسناد مرکز آرشیو ملی آمده وجود دارد، در سال 1318 برای تکمیل و اصلاح راه، قراردادی میان وزارت راه و شرکت شایگان، علوی زاده و آقازاده در مدت 8 ماه بسته شد. کم کم این جاده رونق گرفت و مردم از آن برای سفرهای خود استفاده کردند و بین مردم بسیار محبوب شد. اما ساخت سد کرج در سال 1340 و افتتاح چند رستوران و واحد اقامتی در طول مسیر رونق بیشتری به آن داد و آن را به یکی از مسیرهای اصلی رسیدن به شمال تبدیل کرد. 

آزادراه چالوس | معروف ترین پروژه ناتمام ایران

بعدها و به دلیل استقبال فراوان مردم از این جاده، ترافیک پرحجم آن و سختی های این مسیر، مسوولان به این فکر افتادند تا آزادراه تهران-شمال را بسازند. مطالعات انجام این کار در سال 1353 انجام گرفت و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، مسابقه ای از سوی وزارت راه و ترابری برگزار شد تا بهترین طرح برای ساخت آزادراه انتخاب شود. شرکت ساخت و بهره برداری آزادراه تهران-شمال در سال 1375 به ثبت رسید و کلنگ ساخت این آزادراه در زمان ریاست جمهوری آیت الله رفسنجانی (دولت ششم) زده شد. این آزاد راه قرار است در چهار قطعه ساخته شود که تنها قطعه چهار آن در قسمت مرزن آباد به سمت چالوس به طول بیست کیلومتر افتتاح شده و هنوز کار ساخت قسمت های دیگر آن بعد از حدود 20 سال به سرانجامی نرسیده است. 

توصیه های رانندگی در مسیر جاده چالوس 

جاده چالوس یکی از مسیرهای پرتردد کشور است و به دلیل کوهستانی بودن، دوبانده بودن بیشتر مسیر، پیچ های تند و کمبود علایم رانندگی در قسمت های مختلف جاده، رانندگی در آن به مهارت و هوشیاری زیادی نیاز دارد. در این قسمت می خواهیم تعدادی از مهمترین توصیه های رانندگی که رعایت آنها باعث سفری ایمن تر و راحت تر می شود را برای تان بازگو کنیم. 

1- کنترل وضعیت مسیر و آب و هوا: پیش از حرکت حتما از وضعیت جاده مطلع شوید. جاده چالوس از آن دست جاده هایی است که در اوقات مختلف سال به دلایل متعددی مانند ترافیک، ریزش سنگ، تصادف های وحشتاک و انجام تعمیرات، یا قسمتی از جاده بسته شده و یا مسیر یک طرفه است. حتما با مراجعه به منابع خبری مطمئن یا شماره تماس 141 و یا وبسایت مرکز مدیریت راه ها از وضعیت مسیر مطلع شوید. 

2- سرعت ممنوع: در زمان رانندگی در جاده پرپیچ و خم و کوهستانی مانند جاده چالوس فکر سرعت بالا را از سر خود بیرون کنید. سرعت بالا هم آسیب زیادی به ماشین شما وارد می کند و هم باعث تصادف می شود. به محدودیت سرعتی که در قسمت های مختلف جاده نصب شده است توجه کنید. این سرعت ها با توجه به شرایط مسیر و کارشناسی های مختلف تعیین شده اند. 

3- سبقت ممنوع: سبقت گرفتن در جاده های کوهستانی و پر پیچ و خمی مانند مسیر کرج-چالوس، کاری بسیار اشتباه و خطرناک است. هرگز در این مسیرها به ویژه زمانی که فاصله بین پیچ ها کم است سبقت نگیرید. در ضمن سبقت گرفتن در تونل ها را فراموش کنید و هرگز این کار را انجام ندهید. 

3- با دنده سنگین حرکت کنید: رانندگی در جاده مرتفعی مانند جاده چالوس که هر لحظه پیچ عوض می شود و شما را در سربالایی و سرپایینی قرار می دهد نیاز به حرکت با دنده سنگین دارد. استفاده از دنده های بالا باعث می شود هم خودروی تان آسیب ببیند و هم کنترل ماشین در پیچ ها برای تان بسیار سخت شود. 

4- رانندگی درست در پیچ: جاده کرج-چالوس برای پیچ های خود بسیار معروف است؛ اما عدم آگاهی بسیاری در مورد چگونگی رانندگی در پیچ باعث شده تا مشکلات بسیاری مانند تصادف های شدید در این جاده برای رانندگان به وجود آید. نکته مهم رانندگی در پیچ ها این است که سرعت ماشین تان پیش از رسیدن به پیچ (به محض دیدن پیچ) باید کاهش یابد. زمانی که داخل و تقریبا در قسمت انتهایی پیچ قرار گرفتید، کمی (فقط به اندازه شتاب دادن به ماشین) گاز دهید تا ماشین تان اندکی شتاب گرفته و در مسیر مستقیم قرار بگیرد. مطمئن شوید با این حرکت ماشین تان خارج از پیچ قرار می گیرد. برخی افراد در داخل پیچ حرکت می کنند که این کار بسیار خطرناک است. 

5- استفاده از تمام ظرفیت موتور در سربالایی: استفاده از تمام ظرفیت موتور در سربالایی رمز موفقیت شماست. از دنده های یک تا سه استفاده کنید و شتاب و کشش موتور خودرو را تا حد ممکن حفظ کنید. هرگز از دنده های سه به بالا در سربالایی های این جاده استفاده نکنید. 

6- استفاده کم و آرام از ترمز: در سراشیبی ها، بهتر است همچنان از دنده های پایین استفاده کنید. این کار باعث می شود ترمزهای بیشتری ذخیره کرده و به لنت ترمزتان فشار زیادی نیاورید. 

7- اولویت ها در عبور و مرور: اگر در ترافیک جاده چالوس گیر کردید، بدانید اولویت با ترافیک صعودی (سربالایی) است. اگر هم اتوبوسی می خواهد از پیچ تندی عبور کند اولویت با این ماشین است. شما باید خودروی تان را در گوشه ای نگه دارید (بهتر است توقف کامل داشته باشید) زیرا اتوبوس تمام فضای پیچ را اشغال می کند. 

8- در صورت مشاهده تخلف حتما به پلیس راهنمایی و رانندگی اطلاع دهید: اگر در حین رانندگی متوجه راننده ای شدید که با رفتارهای پرخطر مانند سبقت و سرعت غیر مجاز خطرساز شده است بلافاصله با پلیس راهنمایی و رانندگی تماس بگیرید و اطلاعات ماشین متخلف را به آنها اطلاع دهید. یا از نزدیک ترین ماشین پلیس یا مرکز راهنمایی رانندگی درخواست کنید تا راننده متخلف را متوقف کنند.  

9- چگونه از شاخ به شاخ شدن جلوگیری کنیم: اگر در هنگام رانندگی متوجه ماشینی شدید که به دلیل سبقت اشتباه در حال برخورد با شما از جلو یا به اصطلاح شاخ به شاخ شدن است، خیلی سریع سرعت تان را کم کرده و خودروی تان را تا حد ممکن به سمت حاشیه جاده ببرید. 

10- کجا پارک کنیم: تا حد ممکن از پارک کردن در کناره جاده چالوس خودداری کنید و برای توقف خود را به مکانی باز (مقابل رستوران ها یا جاده های منتهی به روستاها) برسانید؛ اما اگر نیاز داشتید در کنار مسیر به ویژه در شیب های تند حتما بایستید، خودروی تان را در دنده گذاشته و ترمز دستی را بالا بکشید. فرمان را به سمت مخالف جاده چرخانده و یک سنگ پشت چرخ قرار دهید. 

11- مراقب ریزش کوه باشید: اگر در مسیر به قلوه سنگ های کوچک برخورد کردید جلوتر نروید. این قلوه سنگ ها نشانه خطر ریزش کوه هستند. به سرعت با پلیس راهنمایی و رانندگی تماس بگیرید. 

12- چه زمانی از نوربالا استفاده کنیم: در قسمت هایی از مسیر که روشنایی کافی ندارد و جاده تاریک است، اگر ماشینی از روبرو نمی آید می توانید برای مدت کوتاهی از نوربالا استفاده کنید؛ اما خیلی سریع آن را خاموش کنید. 

13- اگر ترمزمان خراب شد و کار نکرد، چه کنیم: اگر با این مشکل مواجه شدید باید سرعت عمل تان را بسیار بالا ببرید. چند بار پشت سرهم پدال بگیرید و چنانچه عمل نکرد از دنده معکوس استفاده کنید. برای انجام این کار بدون تغییر سرعت از دنده های بالاتر به پایین بیایید تا از سرعت شما کم شود.

14- استراحت کافی: رانندگی در جاده های کوهستانی و پرپیچ و خمی مانند جاده چالوس به استراحت و هوشیاری کافی نیاز دارد. پیش از حرکت به اندازه لازم استراحت کنید و هر زمان که در طول رانندگی خسته شدید در گوشه ای پارک کرده و انرژی تان دوباره ای به دست آورید. 

15- صبر، حوصله و آرامش: هیچ چیز به اندازه صبر، حوصله و آرامش در زمان رانندگی در این مسیر به شما کمک نمی کند. ممکن است جاده در جاهایی به دلیل سختی راه و پیچ های فراوان برای تان حوصله سر بر شود و انرژی زیادی از شما بگیرد اما تنها با آرامش و حوصله می توانید به سلامت به مقصد برسید. این مساله را در برخورد با راننده های متخلف نیز در پیش بگیرید و نگذارید لجبازی، مشکل های جبران ناپذیری برای تان به وجود بیاورد. 

16- با مراکز امداد خودرو تماس بگیرید: چنانچه در مسیر به هر علتی ماشین تان با مشکل مواجه شد و نتوانستید آن را حل کنید اصلا نگران نشوید. مراکز متعدد امداد خودرو در طول مسیر به راحتی یک تماس می توانند به شما کمک کنند. 

ورود به صفحه آشنایی با نکات رانندگی در سفر

دغدغه های کارناوال 

حتما تمام شما از داستان دنباله دار و تمام نشدنی ساخت جاده چالوس خبر دارید. آزادراهی که ساخت آن بیش از بیست سال است که طول کشیده و هیچ پایانی نیز برای آن مشخص نشده است. فارغ از بحث کمبود بودجه، سستی و تنبلی کارفرمایان و مسایل دیگر، چیزی که کارناوال را در مورد این آزاد راه نگران می کند در نظر نگرفتن جنبه های زیست محیطی و عدم انجام ارزیابی های کارشناسی برای احداث آن است. کارشناسان در مورد ساخت این آزادراه و تکمیل آن هشدار داده اند و بیان کرده اند که این جاده باعث از بین رفتن جنگل های چندین میلیون ساله هیرکانی می شود. 

از طرفی دیگر زیرساخت های لازم و کافی برای حضور حجم زیاد گردشگر که از این آزادراه روانه شمال خواهند شد وجود ندارد. همین امروز به دلیل حضور بیش از ظرفیت گردشگر در شمال و تبعات ناشی از آن، جنگل ها، شهرها و دریای خزر دچار مشکلات زیادی شده است. به نظر می رسد با احداث کامل این آزادراه و کوتاه شدن مسیر، حجم حضور مسافر در شمال چند برابر شود و آسیب های جبران ناپذیری به وجود آید. 

صحبت کردن از تمام مشکلات جاده چالوس خود نیاز به مقاله ای جداگانه دارد و در حوصله این مطلب نیست اما به طور خلاصه می توان به موردهای زیر اشاره کرد: 

1- کمبود روشنایی در قسمت های مختلف مسیر که به ویژه در زمان مه گرفتگی و در قسمت های صخره ای، می تواند حادثه های زیادی را به وجود آورد. 

2- آسفالت نامناسب برخی بخش های جاده که از کیفیت رانندگی می کاهد. 

3- کمبود علایم راهنمایی و رانندگی در بخش هایی از مسیر که می تواند منجر به بروز تصادف های شدید شود. 

4- ایمنی پایین جاده در زمان های بارش شدید باران و برف به جهت ریزش بهمن و سنگ 

سخن آخر

امروز به همراه شما گشتی در یکی از زیباترین جاده های ایران زدیم و با دیدنی ها و جاذبه های تماشایی آن بیشتر آشنا شدیم. در مورد تاریخچه ساخت این جاده و نحوه رانندگی در جاده های کوهستانی و پر پیچ و خم اطلاعاتی به دست آوردیم. 

نظر شما در مورد رانندگی و سفر در جاده خاطره انگیز چالوس چیست؟ آیا تا کنون به آن سفر کرده اید؟ 

به نظر شما چه کارهایی می توان برای بهبود کیفیت سفر در این جاده انجام داد؟

نظرها، پیشنهادهای تان را با ما در میان بگذارید. اگر هم تجربه سفر و خاطره ای از جاده چالوس دارید می توانید با استفاده از بخش سفرنامه و عکس کارناوال، عکس ها و سفرنامه های تان را برای همیشه در وبسایت ما ثبت کنید.