بیگ بن لندن | معروف ترین برج ساعت دنیا

انگلستان نام سرزمینی ست که از دیرباز نامش در لیست ثروتمندترین کشورهای دنیا می درخشید. وجود نظام حکومتی پادشاهی در این کشور سبب شده تا کاخ های فوق العاده شاخصی در این دیار ساخته شوند. این مساله در لندن، پایتخت بریتانیا بیشتر خودنمایی می کند. همه ساله افراد زیادی از سراسر دنیا به انگلستان می روند تا از کاخ های زیبا و لوکس این کشور دیدن کنند؛ کاخ هایی مثل الکساندر، سنت جیمز، باکینگهام و... 

از جمله جذاب ترین دیدنی های تاریخی لندن کاخ وست‌مینستر است؛ کاخی که بعد از فراز و نشیب های بسیار و پشت سر گذاشتن یک آتش سوزی در سال 1834 امروز به عنوان محلی برای برگزاری مراسم های رسمی مورد استفاده قرار می گیرد. جالب آن که خانواده سلطنتی انگلستان هم در این کاخ ساکن هستند. شاید نام این کاخ برای تان کمی غریب به نظر برسد چون ما ایرانی ها بیشتر آن را با نام کاخِ برجِ بیگ بِن می شناسیم. بیگ بن مشهورترین برج ساعت در دنیاست که داستان های بسیار جالبی در ورایش وجود دارد. شما هم حتما تصویری از این برج دیده اید؛ اما شاید آن طور که باید و شاید آن را نمی شناسید. کارناوال به لندن می رود تا ساعت بیگ بن را از نزدیک ببیند.

ساعت بیگ بن از قرن نوزدهم تا به امروز در حال کار است و یکی از قدیمی ترین ساعت های دنیا نیز به حساب می آید و سیستم فوق العاده و جذابی دارد. ما را در سفری لوکس و تاریخی به لندن همراهی کنید تا بیشتر با برج بیگ بن آشنا شویم.ورود به صفحه اختصاصی راهنمای سفر به لندن

چرا برج ساعت بیگ بن؟

• معروف ترین برج ساعت در دنیاست.
• این برج نماد شهر لندن است.
• جزوی از کاخ عظیم وست‌مینستر محسوب می شود.
• یکی از مشهورترین جاذبه های گردشگری انگلستان است.
• بیگ بن از لحاظ فرهنگی و تاریخی جایگاه بسیار بالایی در میان انگلیسی ها دارد.

معرفی برج ساعت بیگ بن | Big Ben

لندن بزرگ ترین و پرجمعیت ترین شهر انگلستان است و همه آن را به عنوان یکی از قدرتمندترین مراکز سیاسی در جهان می شناسند. از جمله جذاب ترین جاذبه های دیدنی این کلان شهر کاخ وِست‌مینستر (Palace of Westminster) است که به دلیل موقعیت جغرافیایی و سبک معماری فوق العاده اش توجه گردشگران را به خود جلب می کند. این کاخ که پیشینه اش به قرون وسطی بازمی گردد، دقیقا در سمت شمال شرقی ساختمان پارلمان انگلستان ساخته شده و گردشگران خارجی آن را با نام کاخ بیگ بن می شناسند. پارلمان بریتانیا مهم ترین نهاد در قانون گذاری این کشور است و تصمیماتش بر کشورهای مختلف جهان تاثیر می گذارد. سران سیاسی سرزمین های مختلف به این مکان رفت و آمد زیادی دارند و این افراد بلندمرتبه در طول سفرشان از کاخ های مشهور و نزدیک پارلمان نیز دیدن می کنند. مطمئنا مهم ترین کاخِ نزدیک به این ساختمان هم وِست‌مینستر است که برج بیگ بن را در خود جای داده. از جهتی دیگر وِست‌مینستر به تنهایی ارزش فرهنگی و تاریخی والایی دارد و امروزه هنوز هم از آن به عنوان محلی برای مجلس عوام (1) و مجلس اعیان (2) بریتانیا استفاده می کنند. 

به طور کلی منطقه ای که کاخ وِست‌مینستر و پارلمان بریتانیا در آن قرار دارند از نظر سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بسیار دارای اهمیت است. اغلب گردشگرانی که به این شهر می روند از این محله قدیمی دیدن می کنند؛ چرا که این بناها با تاریخ و فرهنگ انگلستان عجین شده اند.

بیگ بن هم قسمتی از کاخ وِست‌مینستر است. در انتهای گوشه شمالی این بنا، بیگ بن با شکل و شمایل هنری و زیبایش، خودنمایی می کند. بیگ بن برجی به ارتفاع 96 متر است و چهار جهت دارد و در بالای هر یک از سمت های آن، یک ساعت به چشم می خورد که بزرگترین و دقیق ترین ساعت های دنیا هستند. 

ساخت این برج از ۱۸۴۳ شروع شد و در سال 1859 میلادی به اتمام رسید، یعنی ساعت های آن بیش از 150 سال است که دقیق و بی نقص کار می کنند. سازنده ساعت های این برج فردی به نام ایان وستورث (Ian Westworth) است که ساخت بسیاری از ساعت های مشهور جهان را در کارنامه اش دارد.

بیگ بن آن قدر مشهور و زبان زد است که آن را در تعداد زیادی از فیلم و سریال های هالیوودی هم خواهید یافت و به نوعی به نماد و سمبل انگلستان تبدیل شده است. 

 پاورقی

1-مجلس عوام مجلسی با 650 کرسی است که دولت باید به آن پاسخگو باشد.

2- مجلس اعیان: این مجلس با نام لُردها نیز شناخته می شود و سه ارگان پادشاه، مجلس عوام و اعضای دیگرِ مجلس اعیان در آن حضور پیدا می کنند.

علت نام گذاری بیگ بن

درباره نام بیگ بن و چرایی آن حرف و حدیث های زیادی وجود دارد به همین خاطر در همین ابتدای کلام نگاهی گذارا به این موضوع داریم.

اصلا چرا بیگ بن؟

جالب آن که نام اصلی این برجِ ساعت، به طور رسمی و قانونی الیزابت است. این نام گذاری در سال 2012 مصادف با جشن جوبیلی الماسی الیزابت دوم (Diamond Jubilee of Queen Elizabeth II) انجام گرفت؛ جشنی جهانی که به مناسبت شصتمین سالگرد تاج‌گذاری ملکه الیزابت دوم بر پا شد.

اما ساکنان انگلستان به آن برج سنت استفانِ کاخِ وست‌مینستر هم می گویند زیرا روزنامه نگاران در زمان سلطنت ملکه ویکتوریا، آن را برج سنت استفان نامیدند و از آن زمان تا کنون این اسم در میان انگلیسی ها رواج پیدا کرده است.

درباره نام بیگ بن نظرات مختلفی وجود دارد؛ اما طبق معتبرترین آن ها، بیگ بن نامی است که گردشگران روی این بنا نهاده اند و به دلیل استفاده زیاد از این اسم، امروزه به لقبی جهانی برای این برج تبدیل شده است. برخی عقیده دارند که این نام در ابتدا بیگ بل یا گریت بل (Great Bell) به معنای زنگ بزرگ بود؛ اما به دلیل این که در نام این برج اشاره ای هم به نام بنجامین هال (معمار بزرگ انگلیسی) شود، نامش را به بیگ بن تغییر دادند. البته این نظریه به اثبات نرسیده و بعضی ها هم عقیده دارند که نام برج بیگ بن از همان ابتدا بیگ بن بوده است.

یکی از دیگر علل نامگذاری بیگ بن به این اسم، زنگ بزرگ و سیزده تُنی موجود در میانه این بنای قدیمی است که هر ساعت به صدا در می آید و توجه اهالی لندن را به گذر زمان جلب می کند. امروزه این نام به مجموعه ساعت، برج و زنگ آن اطلاق می شود.

*بد نیست بدانید که در سال 2017 مقاله ای تحریک آمیز توسط راچدل هارولد (Rochdale Herald) منتشر شد که در آن چنین آمده است:

نام برج بیگ بن به محمد عظیم (Massive Mohammed) تغییر پیدا خواهد کرد.

این موضوع در رسانه های اجتماعی هم مورد بحث قرار گرفته است؛ اما قرار نیست چنین تغییر نامی رخ دهد و فقط واکنش های عمومی را به دنبال داشت.

ویژگی های ظاهری برج بیگ بن

 معماران ایده شکل ظاهری برج بیگ بن را از خانه ای به نام اسکرزبرک هال (Scarisbrick Hall) الهام گرفتند که بنایی بزرگ و مجلل در منطقه معروف لانکاشر انگلستان است. ظاهر برج بیگ بن شبیه به ستونی چهارسو و سر به فلک کشیده است که همه اجزای آن را با ظرافت تمام سر جای خود نشانده اند.

بیگ بن به رنگ طوسی کم رنگ دیده می شود که علت آن استفاده از شن، ماسه و سنگ آهک آنیستون (1) در ساخت سازه است. اگر از پایین به بالا به بیگ بن نگاه کنید تا ارتفاع 61 متری کاملا استوار و صاف بالا می رود تا به سطحی چدنی یا همان قاب ساعت ها برسد. این چهارچوب چدنی تا 15.2 متر ادامه می یابد و 3 متر قطر دارد و دور تا دور صفحات ساعت ها کشیده شده است.

فضای داخلی برج بیگ بن 4.650 متر مربع مساحت دارد که محلی برای قرار گرفتن تجهیزات ساعت ها و زنگ بزرگ آن است و می توان به داخل برج رفت و از درون آن دیدن کرد. بد نیست بدانید که برای محکم نگه داشتن برجی به بزرگی بیگ بن، چیزی در حدود 4 متر پِی کندند و سپس برج را روی آن بنا نهادند.

بیگ بن یک دَرِ زیبا هم دارد که مراجعان می توانند با استفاده از آن به داخل برج رفته و این سازه را از زاویه ای متفاوت تماشا کنند.

پاورقی

1- آهک آنیستون نوعی سنگ رسوبی است که کلسیم کربنات زیادی در آن وجود دارد.

معماری و ساخت برج بیگ بن

در 28 سپتامبر 1843 میلادی، کارهای ابتدایی برای شروع ساخت بیگ بن آغاز شد. در آن زمان، پِی برج، حدودا 3 متر بود. نکته بسیار جالبی در رابطه با این سازه وجود دارد که هر کسی را متعجب می کند؛ ساختمان برج را از داخل به بیرون ساختند به این معنا که برای تکمیل آن، همه کارگران، داخل بنا کار می کردند و برای نما هم از داربست استفاده نکردند تا ظاهرِ بنای در حال ساخت، زشت نباشد.

برای آسان شدنِ کار انتقالِ موادِ مورد نیاز برای ساخت برج هم از رودخانه استفاده کردند و اغلب مواد مورد نیاز را با قایق و کشتی به سمت برج ساعت می بردند. برج بیگ بن، بنایی متعلق به ملکه انگلستان است؛ به همین خاطر در ساختش نباید از هیچ تلاشی دریغ می کردند.

مواد مورد نیاز ساخت این بنا از سراسر انگلستان جمع آوری شد؛ برای مثال آهن را از کارخانه آهن بسیار معروف ریگنت (Regent's Canal Ironworks) آوردند یا ورق های استفاده شده در سقفِ برج را از بیرمنگام و سنگ های کان (1) را از نرماندیِ فرانسه وارد کردند. علاوه بر مصالحی که از آن ها نام بردیم از سنگ آنستون (2) گرانیت گورنیش (3) و سنگ خارا (4) نیز در ساختِ بنا استفاده کردند. ساخت برج، سال ها به طول انجامید و نهایتا در سال 1859 میلادی تکمیل و افتتاح شد. 

معمار برج بیگ بن فردی به نام چارلز بری (Charles Barry) بود. وی به عنوان یکی از بهترین معماران جهان و عضو انجمن سلطنتی انگلستان شناخته می شد. او همان کسی است که سبک معماری ایتالیایی را در انگلستان رواج داد.

ساخت برج بن چیزی نزدیک به 16 سال زمان برد چرا که تطابق دادن ساخت چنین سازه ای با معیارهای بین المللی ساخت و ساز - این معیارها با نام اِری (Airy) شناخته می شوند - کاری زمان بر و کمی دشوار بود. مشکل بعدی، کوچک بودن فضای داخل برج برای جای دادن زنگ بود که پس از مدت زیادی مشورت و صرف 100 پوند (حدود 600 هزار تومان) در آن زمان برای تغییرات، نهایتا رفع شد.

معضل بعدی مرگ معمار بود که تاثیر نسبتا زیاد و پیش بینی نشده ای را در پروژه به وجود آورد، پس از مرگ معمار، فرزندش فردریک زمام امور را به دست گرفت و نهایتا با صرف 2500 پوند (حدود 1 میلیون و 300 هزار تومان) ساخت برج را به اتمام رساند.

تاخیر بعدی به جایگذاری ساعت در برج مربوط می شد که معماران و ساعت سازان باید با همکاری یکدیگر ساعتی بسیار سنگین را در برج قرار می دادند که هماهنگی زیادی را می طلبید.

به طور کلی معماری برج بیگ بن بر گرفته از سبک نئوگوتیک (Neo-Gothic) است. این سبک، نوعی جنبش بزرگ در معماری انگلستان بود که در سال 1740 میلادی شروع شد و به سرعت رشد کرد و اوج شکوفایی آن هم در قرن نوزدهم میلادی بود. از ویژگی های اصلی این سبک می توان به استفاده از گلدسته، تزیینات در نما، پنجره های نوک تیز و لبه های تیز و جالب اشاره کرد. نئوگوتیک نوعی بازگشت به معماری قرون وسطی به حساب می آید.

بد نیست بدانید که برای محکم نگه داشتن برجی به بزرگی بیگ بن چیزی در حدود 4 متر پِی کندند و سپس برج را روی آن بنا نهادند، یعنی یک متر به پِی زیرین و اولیه برج افزودند.

پاورقی

1- سنگ کان (Caen stone) نوعی سنگ است که رنگ آن تقریبا زرد است و در نواحی غربی فرانسه یافت می شود.

2- سنگ آنستون (Anston) نوعی سنگ است که در منطقه یورک‌شر در شمال انگلستان وجود دارد.

3- گرانیت کورنیش (Cornish granite) نوعی سنگ است گرانیت که فقط در انگلستان وجود دارد.

4- سنگ خارا نوعی سنگ گرانیت است که دانه های درشت تا متوسط دارد.

معماری و ساخت ساعت های برج

همان طور که اشاره ای داشتیم، افراد بسیاری در ساخت و ساز برج بیگ بن دست داشتند. معماران زیادی برای ساخت ساعت های بیگ بن داوطلب شده بودند و هر یک ادعا داشتند بهترین و برترین ایده پرداز هستند به همین خاطر در سال 1846 میلادی مسابقه ای برگزار شد تا از میان داوطلبان، بهترین ساعت ساز انتخاب شود که از میان آن ها سر جورج ایری (George Airy) ستاره شناس به عنوان اولین عضو این مجموعه ساعت سازی، برگزیده شد. رهبری بخش ساعت ها نیز به ادموند بکت دنیسون (Edmund Beckett Denison) سپرده شد. ادموند که از طراحان به نام آن زمان بود، در وکالت و باغبانی هم سررشته داشت.

متاسفانه ادموند در سال 1853 میلادی از دنیا رفت، در حالی که هنوز ساعت ها تکمیل نشده بودند. پس از این اتفاق، خواهر او در حدود سال 1854 میلادی امور ساخت ساعت ها را به دست گرفته و شروع به تکمیل آن ها و شرکت در پروژه کرد. با همه این تلاش ها، ساعت ها در سال 1859 تکمیل شدند. خواهر ادموند نیروی حرکتی پاندول را دو برابر کرد تا این آونگ عظیم با سرعت بیشتری حرکتش را آغاز کند، همچنین آن را در جعبه ای بزرگ با وزن 5 تن قرار داد که به اتاق آونگ مشهور است. 

یکی از چالش های بزرگ در ساخت و ساز برج بیگ بن، ساخت و جایگذاری زنگی با وزن 16 تُن بر فراز این برج با شکوه بود؛ گفته می شود که برای انتقال این زنگ بزرگ از 18 اسب نیرومند استفاده کرده اند. متاسفانه با وجود تلاش زیادی که انجام شد تا زنگ به بالای برج برسد؛ اما به دلیل یک اشتباه در همین بین، این زنگ عظیم شکست و قطعه ای از آن جدا شد. علت این موضوع را استفاده از چکش نامناسب می دانند و در اسناد تاریخی آمده که از چکشی با دو برابر نیروی مورد نیاز استفاده کرده بودند.

این حادثه یک فاجعه بزرگ بود، حالا همه دست اندرکاران باید کارشان را از اول شروع می کردند. دوباره زنگ به کارگاه برده شد و سه ماه تعمیر و بازسازی آن طول کشید، مسبب این موضوع هم از پروژه اخراج شد؛ البته برخی می گویند که این موضوع صحت ندارد و هیچ گاه مقصرِ شکستن زنگ بیگ بن پیدا نشد.

برای تعمیر این زنگ مجبور به اضافه کردن یک لبه فلزی به آن شدند تا به مقاومتش بیفزایند. سازنده و مسوول پروژه ساخت زنگ بزرگ این برج، ریخته گری یهودی بود که آن را با لقب باربیکن (The Barbican) می شناسند. او توانست کار خود را به بهترین نحو انجام دهد تا صدای زنگ به زیباترین وجه ممکن در فضا طنین انداز شود و نوای دلنشینی تولید کند.

دقیق بودن زمانِ به صدا در آمدنِ زنگ، یکی از بزرگ ترین مشکلات سازندگان بیگ بن بود چون هر زنگ باید در هر روز 12 بار به صدا در می آمد و برای این کار تنها یک ثانیه در نظر گرفته شده بود. برای رفع این مشکل زنگ ها را با ساعت گرینویچ (مبدا تنظیم ساعت های دنیا) هماهنگ کردند. همچنین قابلیتی ایجاد شد تا زنگ بزرگ و زنگوله های کوچکش در شب سال نو، با ساعت سال جدید تنظیم شود و اگر ساعت گرینویچ جلو یا عقب کشیده شد، این زنگ ها هم در زمان های جدید به صدا در آیند.

سرعت حرکت عقربه های این ساعت های غول پیکر هم قابل تنظیم هستند، آن هم به روشی بسیار جالب و منحصر به فرد؛ سازندگان این ساعت ها صفحه ای ترازو شکل طراحی کرده اند که با قرار دادن یک پنی (سکه فلزی کوچک) روی آن، سرعت حرکت عقربه های ساعت زیاد می شوند و هر قدر تعداد این پنی ها بیشتر باشد، بر میزان سرعت ساعت ها نیز افزوده می شود.

ساعت ساز قهار این پروژه در طی ساخت ساعت هایش دست به اختراع نیز زد؛ برای مثال از چرخ دنگ (1) استفاده کرد که انقلابی در صنعت ساعت سازی به وجود آورد. البته این اختراع، کار فردی به نام بارون گریمتورپ (Baron Grimthorpe) بود؛ اما در ساعت بیگ بن تغییراتی در این اختراع دادند و به صورتی منحصر به فرد از آن بهره بردند.

زنگ بیگ بن تا مدت ها، بزرگ ترین ناقوس بریتانیا به حساب می آمد تا این که کلیسای جامع سنت پائول (St Paul's Cathedral) در سال 1881 ساخته شد و ناقوس فوق العاده آن، رکورد بزرگ ترین زنگ در انگلستان را شکست.

هر پنج سال یک بار ساعت بیگ بن را تمیز و دقت آن را اندازه گیری می کنند. آخرین بار در 9 صبح 11 اوت سال 2007، تیمی از تکنسین های متخصص، همه قطعات ساعت های بیگ بن را جدا کرده و از برج خارج کردند تا آن ها را تمیز و بازسازی کنند؛ هنوز دقیقا مشخص نیست که پاکسازی این ساعت ها دقیقا چقدر زمان لازم داشته باشد. هر وقت که ساعت ها به برج بازگردانده شوند، حتما شما را در جریان قرار خواهیم داد.

اگر علاقمندید در رابطه با روش کار ساعت های این برج بیشتر بدانید به این لینک مراجعه کنید.

پاورقی

1- چرخ دنگ، Double Three-legged Gravity Escapement ساز و کار و تدبیری است که حرکت دورانی پیوسته را به گسسته تبدیل می کند و از آن در ساخت ساعت بهره می برند. 

ساخت زنگ بیگ بن

از جان وارنر (John Warner) و پسرانش به عنوان سازندگان زنگ برج بیگ بن یاد می شود. آن ها این زنگ را در کارگاه خود ساختند و سپس به وسیله قطار و کشتی به مکان مورد نظرشان رساندند. گفته می شود که آنان از 16 اسب سفید برای کشیدن این زنگ غول پیکر به حیاط قصر وست‌مینستر استفاده کردند و با شکوه و جلوه خاصی آن را به پایه برج رساندند.

برای مدتی این زنگ را در حیاط قصر آویزان کردند تا آن را آزمایش کنند و در همین زمان نیز زنگ بزرگ، آسیب هایی دید که هیچ کس مسوولیتش را بر عهده نمی گرفت. همه جان را مقصر می دانستند و می گفتند که او از فلز نامرغوب استفاده کرده و یا ابعاد زنگ را اشتباه و نامناسب ساخته است. 

در نهایت جان مبلغ بسیار زیادی برای تعمیر و بازسازی زنگ درخواست کرد و خاندان سلطنتی با مبلغ پیشنهادی وی موافقت نکردند و همین شد که کار را به کارگاه ریخته گری فوندری (Foundry) واگذار کردند. این کارگاه به سرعت زنگی دیگر ساخت و آن را در تاریخ  10 آوریل 1858 میلادی جایگزین قبلی کرد. این زنگ از قبلی سبک تر بود و قابلیت حرکت به صورت عمودی را هم داشت به همین علت با استقبال زیادی رو به رو شد؛ اما این موفقیت زیاد طول نکشید و مدتی بعد این زنگ نیز تَرک برداشت. برای تعمیر این ترک، دیگر زنگ را پایین نیاوردند و در همانجا تدابیری برای رفع آن اندیشیدند. به طور کلی ساخت و نصب این زنگ ها چیزی در حدود 22000 پوند هزینه در بر داشت.

اگر وقفه های گاه و بیگاه زنگ بیگ بن را در نظر بگیریم این زنگ از همان سال 1859 تا به امروز فعال است.

قسمت های مختلف برج بیگ بن

برج ساعت بیگ بن جاذبه ای بسیار مهم و پرطرفدار است به همین خاطر برای بررسی دقیق تر آن، یک به یک بخش های مختلف برج را از نظر می گذرانیم.

1- ساعت های برج بیگ بن

بدون شک ساعت های برج بیگ بن، مهم ترین بخش های آن هستند؛ به همین علت، ابتدا به معرفی آن ها می پردازیم. همانطور که می دانید، ساعت های این برج بسیار بزرگ هستند، عقربه ساعت شمار آن ها 2.7 متر و دقیقه شمارشان 4.3 متر طول و هر یک حدود 100 کیلوگرم وزن دارند.

اگر به تصاویر دقت کرده باشید صفحه اصلی ساعت ها دایره ای شکل هستند و در قاب های مربعی جای گرفته اند؛ اما ساعت های بیگ بن تنها به همین چهار ساعتی که از بیرون می بینید، ختم نمی شوند و دستگاه های متعددی در ورای آن ها در حال فعالیت اند تا همه چیز دقیق و برنامه ریزی شده باشد. 

قطعات اصلی این ساعت ها از جنس آهن ساخته شده اند ولی برای زیبایی بیشتر آن ها، در صفحات شان از قطعات شفاف شیشه استفاده کرده اند، هر صفحه ساعت حدود 312 تا 316 قطعه شیشه را در خود جای داده است. این شیشه ها قابل جا به جایی هستند و متصدیان برج برای تمیز کردن ساعت ها، این تکه ها را بر می دارند و پس از نظافت دوباره به جایگاه شان باز می گردانند.

برای زیباسازی بیشتر ساعت های بیگ بن، رنگ های سفید و سیاه را برگزیده اند تا تضادشان چهره بنا را چشم نوازتر کند. همچنین برای لوکس تر نشان دادن شان از رنگ طلایی بهره برده اند که همیشه از دیرباز در کاخ های سلطنتی استفاده می شده و در سطح جهانی طرفداران زیادی دارد.

اعدادی که در صفحات بزرگ ساعت ها دیده می شوند همه، اعداد رومی هستند و سبک کلاسیک تری به ساعت ها بخشیده اند، گفته می شود که شماره های بزرگ این ساعت ها حدود 60 سانتیمتر طول دارند. 

با دقت بیشتر به ساعت ها، متوجه خواهید شد که کتیبه ای به زبان لاتین، زیر این ساعت ها به چشم می خورد. مضمون این کتیبه به این صورت است:

خداوند ملکه ویکتوریا را سالم، سلامت و ایمن نگه دارد.

.DOMINE SALVAM FAC REGINAM NOSTRAM VICTORIAM PRIMAM

گذشته از ظاهر دلفریب ساعت ها، مکانیزمی بسیار قوی هم در ورای آن ها وجود دارد. افراد متعددی در ساخت این برج و ساعت هایش دخیل بودند و هر یک ایده ای خاص، برای بهتر شدن ساعت ها داشتند. با تلاش هایی که این متخصصان انجام دادند، امروزه شاهد ساعت هایی فوق العاده هستیم که مکانیزم بسیار ویژه ای دارند.

اما ساعت های غول پیکر بیگ بن اجزای دیگری هم دارد، مثلا پاندول یا آونگی که وزنش حدودا 300 کیلوگرم و ارتفاعش 4 متر است. این پاندول هر دو ثانیه یک بار تکان می خورد و برای زیبایی و استحکام بیشتر، آن را از جنس فولاد ساخته اند. سازندگان هوشمند این ساعت ها، آن ها را به گونه ای ساخته اند که تنها با استفاده از نیروی گرانش زمین و جاذبه حرکت کنند.

البته در 10 مه 1941 میلادی در لندن بمب گذاری شد و بر اثر همین حمله به برج ساعت نیز آسیب هایی وارد شد؛ تا حدی که دو ساعت کاملا از کار افتادند و پاندول هم دچار مشکل شد. پس از این حادثه دوباره پاندول را تنظیم و بازسازی کردند و در آن از مکانیزم های مدرن و به روزتری بهره بردند و آونگی که امروزه شاهدش هستیم در این تاریخ کمی تغییر یافت.

جالب است بدانید که ساعت های این برج در تاریخ 31 می 1859 آغاز به کار کردند و از همان زمان هم با عنوان بهترین و مهم ترین ساعت های جهان شناخته می شوند. در حال حاضر یعنی در سال 2017 میلادی ساعت های بیگ بن به صورت موقت از کار افتاده اند تا آن را تنظیم کرده و بازسازی کنند؛ این کار را هر چند سال یک بار انجام می دهند تا از سلامت همه قطعاتش اطمینان حاصل کنند. احتمال داده می شود که کار تعمیر ساعت ها 3 سال طول بکشد.

2- زنگ | ملودی وست‌مینستر

زنگ برج بیگ بن که با نام د گریت بل (the Great Bell) شناخته می شود هم از قسمت های جذاب برج بیگ بن است. اغلب گردشگران به داخل برج می روند تا این زنگوله عظیم را از نمایی نزدیک مشاهده کنند.

زنگی که امروزه می بینیم، یک بار قبلا تعویض شده است؛ در ابتدا 16 تُن وزن داشت، در حالی که زنگ امروزی 13 تن وزن دارد. زنگ اولیه را فردی به نام جان وارنر و پسرانش ساختند و در تاریخ 6 اوت 1856 میلادی در برج بیگ بن نصب شد؛ اما زنگ امروزی بیگ بن که برای اولین بار در تاریخ 11 ژانویه 1859 به صدا در آمد، به افتخار سِر بنجامین هال (Sir Benjamin Hall) جایگزین قبلی شد که این موضوع روی بدنه زنگ نیز حکاکی شده است. بنجامین هال یکی از معروف ترین معماران جهان بود که برای پیشرفت طراحی، ساخت و ساز شهری و حفاظت از سلامت عمومی کارهای زیادی انجام داد و در انگلستان و آمریکا بسیار مشهور است. این روزها شایعه ای ایجاد شده که مبنی بر آن، نام بنجامین را به بوکسور معروف انگلیسی بنجامین کانت (Ben Caunt) نسبت می دهند که در قرن نوزدهم آوازه زیادی داشت و صحت این موضوع هنوز در هاله ای از ابهام است.

در چهار سوی زنگ بزرگ بیگ بن، چهار زنگوله کوچک تر هم وجود دارند که هر یک ساعت، یک بار به صدا در می آیند (یکی از آن ها در هر ساعت، دو بار زنگ می زند) و ملودی زیبا و دل نشینی را می آفرینند؛ آهنگی که در سراسر دنیا معروف شده است. هر یک از این زنگ ها یک نُت موسیقی را می نوازند (نت های G.F.E.B) و ترکیب آن هاست که نوای معروف به وست‌مینستر را ایجاد می کند که حتما آن را در فیلم های انگلیسی و آمریکایی شنیده اید. این صدای آونگ بیگ بن، معروف ترین صدای زنگ ساعت در دنیاست. بد نیست بدانید که برای اولین بار صدای این چهار زنگ به طور همزمان، در 7 سپتامبر سال 1895 میلادی به گوش رسیدند.

روی دیواره داخلی برج بیگ بن و درست پشت این چهار زنگ، چهار جمله مفهومی و زیبا نوشته شده است که حاوی این مفهوم هستند:

1- من می دانم و ایمان دارم که رستگار من زنده است.

2- من می دانم که خدای ساعات، راهنمای من است.

3- خدای زمان، نگهبان من است.

4- قدرت هر چیز، بدون او سقوط می کند.

ساخت و ساز و نصب زنگ بزرگ بیگ بن با دردسرهای زیادی رو به رو بود؛ اما نهایتا به شاهکاری فراموش نشدنی منجر شد که امروزه در سراسر دنیا شناخته شده است. 

تاریخچه برج بیگ بن

برج بیگ بن فراز و نشیب های بسیاری را پشت سر گذاشت تا سرانجام کامل شد. در ادامه نگاهی داریم به تاریخچه برج بیگ بن.

* شروع ماجرا 

همه چیز از شب 16 اکتبر سال 1834 آغاز شد؛ درست زمانی که کاخ وست‌مینستر بر اثر آتش سوزی تا حدود زیادی نابود شد. از قضا چارلز بری (Charles Barry) معمار بزرگ انگلستان تازه از شهر برایتون (Brighton) به لندن بازگشته بود و کارنامه اش با ساخت کلیسای بزرگی در این شهر درخشان تر از قبل شده بود. کاخ وست‌مینستر و قسمت هایی از پارلمان بریتانیا حسابی در آتش سوختند، مدتی که از این ماجر گذشت، چارلز بری طرحی برای بازسازی کاخ ارایه داد که در آن بیگ بن نیز به چشم می خورد. در این طرحِ اولیه، او علاقه مند بود که برج ساعتی بسازد که عقربه ساعت های آن به 9 متر برسند و 8 زنگ بزرگ در آن وجود داشته باشند و وزن بزرگ ترین ناقوس چیزی در حدود 14 تن برآورد شده بود. 

چارلز بری از بنجامین لوئیس وولیمی (benjamin Lewis Vulliamy) که از ساعت سازان بنام آن زمان بود، خواست تا نقشه و طرح های وی را بررسی کند. با انتخاب بنجامین، ساعت سازان دیگر شهر کمی ناراضی شدند به همین خاطر رقابتی در سال 1846 صورت گرفت که از میان داوطلبان، فردی که لیاقت بیشتری دارد برگزیده شود. آن ها باید ساعت غول پیکری طراحی می کردند که در تنها یک ثانیه، 8 زنگ آن همزمان به صدا در می آمد. از میان شرکت کننده ها ادموند بکت دنیسون انتخاب شد و در سال 1852 قرارداد ساخت ساعت ها را با وی به امضا رساندند.

*موانع مختلف بر سر راه

همان طور که در قسمت معماری هم چندین بار به این موضوع اشاره داشتیم، مشکلات زیادی پیش روی سازندگان برج بیگ بن وجود داشت. بزرگترین مشکلی که همه دست اندرکاران این پروژه در سال های اولیه با آن دست و پنجه نرم می کردند، عدم تناسب میان ابعاد و اندازه برج و ساعت ها بود؛ مشکلی که طراحان برای رفعش حاضر به تغییر ابعاد طرح های شان نبودند. در این میان ادوارد هم که یکی از مهره های اصلی پروژه بود جانش را از دست داد و اوضاع بدتر از قبل شد.

در سال 1854 مکانیزم جدیدی برای نصب ساعت در برج طراحی شد و تا حدودی برخی از مشکلات را حل کرد. از سوی دیگر ساخت زنگ هم به جان وارنر و پسرانش واگذار شده بود؛ اما هنوز ریزه کاری های ساخت برج باقی مانده بود و زمان مناسبی برای قرار دادن زنگ در برج نبود و همین موضوع باعث شد که زنگ عظیم بیگ بن مدت زمان نسبتا کوتاهی در محوطه کاخ وست‌مینستر باقی بماند که در همین حین آسیب هایی دید و باقی ماجرا را هم که در بخش معماری تعریف کردیم و از آن ها باخبرید...

*مشکلات بیشتر

مشکلات ساخت بیگ بن تمامی نداشت، بعد از نصب و ساخت برج و زنگ و ساعت ها معضل دیگری به وجود آمد، اندازه و وزن عقربه ها بیشتر از مقدار مورد نظر بود و ساعت ها را بسیار سنگین می کرد. طراحی این عقربه ها کار چارلز بود؛ اما در عمل قابل اجرا نبود. خلاصه مدت زمانی هم طول کشید تا مشکل عقربه های ساعت ها رفع شود و نهایتا ساعت در 7 سپتامبر 1859 به کار افتاد. اما این آرامش هم دوامی نداشت و پس از درست شدن ساعت ها، زنگ با مشکل رو برو شد و باز هم پروژه به اتمام نرسید تا این نقص ها نیز بر طرف شود.

*پایان ماجرا

بیگ بن 114 سال کار کرد و آرام آرام در دنیا صاحب شهرت و آوازه شد؛ اما سیستم های موجود در ساعت ها قدیمی شده بودند و نیاز مبرمی به بازسازی و جایگزینی با متدهای نوین را داشتند؛ به همین خاطر در سال 1906 یکسری سیم پیچی ها و روشنایی الکتریکی به ساعت ها اضافه شد که متاسفانه از کیفیت خوبی برخوردار نبودند و در سال های 1934 و 1956 دوباره تعویض شدند.

از آن پس برج بیگ بن با مشکل حادی رو به رو نشد، فقط برای امنیت بیشتر به آن سیستم اطفای حریق اضافه کردند. حالا هم ساعت های بزرگ بیگ بن در حال تعمیر هستند تا مثل همیشه به بهترین شکل ممکن کار کنند.

اهمیت فرهنگی برج بیگ بن

برج بیگ بن یک نماد فرهنگی مهمی برای بریتانیاست و در رسانه های کشورها بر روی این موضوع تاکید زیادی می شود. اهمیت این برج از لحاظ فرهنگی برای انگلیسی ها آن قدر زیاد است که هر فیلم ساز و فعال فرهنگی، برای نشان دادن اوج هنر در آثارش، در هنرش، تصویر یا فیلمی از برج بیگ بن را جای می دهد. این برج و اتوبوس های قرمز رنگ و دو طبقه لندن و تاکسی های سیاه رنگ، این روزها به عنوان نماد این شهر شناخته می شوند.

در سال 2008 میلادی، طی یک نظرسنجی آنلاین 2000 نفر به این موضوع رای داند که برج بیگ بن برجسته ترین جاذبه انگلستان است و این سازه نماد فیلم سازی این سرزمین هم به حساب می آید.

همه ساله مردمان لندن در شب سال نو در اطراف این سازه جمع می شوند و با صدای زنگ برج، سال نوی خود را آغاز می کنند و جشنی پر شور و شاد را در این منطقه برپا می کند که گوشه ای از فرهنگ و آداب انگلیسی هاست. جالب است بدانید در طی همین جشن های سال نو در سال 2012 میلادی، آتش بازی ها باعث شد برج بیگ بن آتش بگیرد؛ به همین خاطر از آن سال تا کنون در ساعت 11 شب، روز یازدهم، ماه یازدهمِ سال، زنگ برج ساعت با 2 دقیقه تاخیر صدا می دهد که نشان دهنده دو دقیقه سکوت به احترامِ فاجعه سال 2012 است.

برج بیگ بن آنقدر نزد انگلیسی ها و حتا اروپایی ها محبوب است که سال هاست از ملودی زنگ های این برج در برنامه اخبار آی تی وی (ITV News) استفاده می کنند که از مهم ترین و پربیننده ترین برنامه های خبر در سراسر انگلستان است. البته در فیلم ها و شبکه های خبری دیگری نیز از صدای زیبا و گوش نواز برج بیگ بن استفاده شده است.

انگلیسی ها در تلاشند در هر برنامه فرهنگی خود، به نحوی هم به بیگ بن اشاره کنند؛ برای مثال در سال 2012 میلادی برای خوش آمد گویی به میهمانان المپیک، زنگ این برج در ساعت 8:12 صبح، 30 بار به صدا در آمد.

مسیر دسترسی به برج بیگ بن

بیگ بن درست در ضلع شمالی ساختمان پارلمان لندن و در مرکز این شهر قرار دارد. این برج با شکوه و تاریخی را با ادامه دادن رودخانه تیمز (River Thames) نیز به راحتی خواهید یافت چون بیگ بن در کنار این رود واقع شده و همین موضوع هم به زیبایی و محبوبیت آن افزوده است.

خوشبختانه رسیدن به برج بیگ بن با استفاده از وسایل نقلیه عمومی بسیار آسان است و می توانید روش های زیر را به کار گیرید:

با اتوبوس

چندین ایستگاه اتوبوس در نزدیکی برج بیگ بن هستند؛ اما یکی از آن ها که تنها 160 متر با برج فاصله دارد و با 3 دقیقه پیاده روی به آن خواهید رسید وست مینستر (Westminster) نام دارد که بهترین گزینه برای شماست.

با مترو

لندن خطوط متروی نسبتا خوبی دارد که با استفاده از آن می توانید به اقصی نقاط این شهر دسترسی داشته باشید. نزدیکترین ایستگاه مترو به بیگ بن، درست در جوار ایستگاه اتوبوس وست مینستر واقع شده و با نام ایستگاه متروی وست مینستر شناخته می شود. خطوط جوبیلی (Jubilee)، دیستیریکت (District) و سیرکل (Circle) همگی در این ایستگاه توقف می کنند.

با تاکسی

تاکسی یکی از گران ترین وسایل حمل و نقل در لندن است؛ اما افراد زیادی از آن استفاده می کنند. در هر محله ای از این شهر، به راحتی با تاکسی به بیگ بن خواهید رسید.

اگر باز هم در یافتن بیگ بن دچار مشکل شدید از آدرس و نقشه کارناوال استفاده کنید.

آدرس: انگلستان، لندن، خیابان گریت جورج، کاخ ویست مینستر، برج بیگ بن.

.Address: Westminster ,Great george st, London SW1A 0AA, UK

هزینه بازدید از برج بیگ بن

برای بازدید از داخل برج بیگ بن باید بلیت تهیه کنید؛ البته بازدید انفرادی از این برج ممکن نیست و علاقمندان باید در گروه های 5 تا 10 نفری (گاهی بیشتر) داخل برج شوند.

در حال حاضر تورهای بازدید از داخل برج بیگ بن به تعلیق در آمده و احتمالا تا سال 2021 بازدید از داخل این برج امکان پذیر نباشد، آخرین تور گردشی که از برج بیگ بن بازدید کرد در تاریخ 16 دسامبر 2016 بود. اما هنوز هم علاقمندان می توانند به صورت رایگان برج بیگ بن را از نمای خارجی تماشا کنند.

برج بیگ بن را در ویدیو تماشا کنید

مرمت و نگهداری برج بیگ بن

همان طور که کمی قبل تر اشاره کردیم در حال حاضر ساعت های برج بیگ بن را برداشته اند تا آنها را بازسازی کنند. برای این کار از ابتدای سال 2017 میلادی برنامه ریزی های دقیقی انجام شده بود. قرار بود این کار را در سال 2016 انجام دهند؛ اما برنامه ریزی ها به گونه ای شد که 2017 را برای این کار انتخاب کردند. هم اکنون برای مرمت ساعت این برج 61 میلیون پوند را تخمین زدند که شامل هزینه هایی چون مالیات، حمل و نقل، ایمنی و... نیز هست. گفته می شود که اگر این کار را در بهار 2016 انجام می دادند، هزینه پروژه 29 میلیون پوند بود.

اما کسی با صرف چنین مبلغ گزافی مشکل ندارد زیرا سالانه حدود 12000 نفر از این برج و ساعت بازدید می کنند و درست کار کردن ساعت برای خاندان سلطنتی بسیار حایز اهمیت است. همه ساله همه قطعات ساعت توسط تیم میراث پارلمانی بریتانیا بازرسی و بررسی می شود تا همه چیز سر جای مخصوصش قرار داشته باشد.

چند مورد از مهم ترین دلایلی که باعث جابه جایی ساعت های بیگ بن شدند را مرور می کنیم:

-تعمیر ساعت ها در زمانی که در حال کار هستند تقریبا غیر ممکن است.

-باید در ساعت ها از موادی استفاده شود که در برابر حریق مقاوم باشند و با حفاظت از محیط زیست هم تداخلی نداشته باشند.

-برج بیگ بن باید به بهترین شکل ممکن به کار خود ادامه دهد تا نمادی پر غرور برای آیندگان و جوانان انگلستان باشد به همین خاطر آن را به بهترین وجه تعمیر خواهند کرد.

-تعمیر برج و ساعت ها در کوتاه مدت کاری ضروری است و در بلند مدت پایداری و استقامت برج و اجزایش را تضمین خواهد کرد.

استیو جگز (Steve Jaggs) که نگهبان برج ساعت است در رابطه با برج بیگ بن می گوید:

افراد زیادی، ساعت های تاریخی بیگ بن را دوست دارند و آن ها در میان مردم محبوبیت زیادی یافته اند. برای حفاظت از این اثر تاریخی باید به بهترین شکل ممکن کار کنیم زیرا قصد ما ایجاد لذت برای عموم مردم است. هر روز تیمی ماهر از ساعت ها بازدید و با همه توان از این شاهکار، که متعلق به ملکه ویکتوریاست مراقبت می کنند. این برج یکی از مشهورترین نشانه های انگلستان است و باید در حفظ و نگهداری آن کوشا باشیم.

-برای توجیه بالا بودن هزینه های مرمت و بازسازی ساعت ها دلایل زیادی ارایه می شود که به چند مورد از آن ها اشاره می کنیم:

کار بهتر پول بیشتر: برای این که به بهترین شکل ممکن کارها را انجام دهند باید، درک بالایی از همه اجزای ساعت ها داشته باشند که این کار توانایی افراد زیادی را نیاز دارد و به طبع، این افراد باید از لحاط مالی تامین شوند.

پیچیدگی زیاد: در ابتدا برای ساخت ساعت ها یک روند و طرح خاصی را دنبال کردند اما حالا بررسی و آشنایی با همه اجزا و مرمت آن ها به کاری بسیار پیچیده تبدیل شده که زمان و هزینه زیادی را می طلبد.

قطعات گران: در ساخت ساعت ها از بهترین فلزات و سنگ های آن زمان استفاده شده و مرمت و جایگذاری آن ها هزینه بر است.

شرایط کاری: تلاش می شود برای برداشتن و نصب دوباره ساعت ها از داربست استفاده نشود که بنا آسیبی نبیند که همین موضوع نیز کار و هزینه ها را افزایش می دهد.

چالش: این پروژه ریسک زیادی دارد و اگر به درستی انجام نشود، کارگزاران در دردسر عظیمی گرفتار می شوند پس باید بودجه آن ها به قدری باشد که ریسک های کار را پوشش دهد.

ایمنی: به دلیل این که برج بیگ بن یکبار دچار آتش سوزی شده باید تدابیری دیده شود تا از آتش سوزی های آینده جلوگیری کنند که لازمه این کار استفاده از سیستم های گران قیمت اطفای حریق و قطعات مقاوم است.

این برج زیبا به همراه کل کاخ وست‌مینستر در سال 1987 میلادی در فهرست آثار جهانی یونسکو به ثبت رسیدند و به آن، عنوان رضایت بخش ترین ساختمان دنیا را دادند به این معنا که اغلب افرادی که این برج را از نزدیک دیدند خوشنود بودند.

توجه داشته باشید که درباره هزینه هایی که صرف حفظ و نگهداری بیگ بن می شود حرف و حدیث های متعددی وجود دارد که ما از بیان آن ها چشم پوشی می کنیم.

جشن صد و پنجاه سالگی برج بیگ بن

در صد و پنجاهمین سال ساخت برج بیگ بن یعنی سال 2009 میلادی جشنی در لندن برپا شد که علاقمندان به آثار تاریخی انگلستان در آن شرکت کردند. در این بخش به نکاتی جالب در رابطه با این بزرگداشت می پردازیم:

-در این جشن 400 کودک برای ساخت بهترین کارت کریسمس با هم به رقابت پرداختند و برندگان این مسابقه اجازه بازدید از پارلمان انگلستان را به دست آوردند.

-در این جشن اعلام شد که برج بیگ بن در سال های اخیر و در تعطیلات آخر هفته بیش از 3000 بازدیدکننده را به خود جذب کرده است.

-قرار شد که هر سال یک روز را برای بزرگداشت بیگ بن گرامی دارند و رسانه ها نیز به این موضوع بپردازند.

-در این جشن نمایشگاه بزرگی هم وجود داشت که در آن به چگونگی ساخت برج می پرداختند و مدل های کوچک آن را به فروش می رساندند.

نکاتی جالب درباره برج بیگ بن

با توجه به سوال های متعددی که همه ساله در رابطه با برج بیگ بن و سیستم کار اجزای آن می شود ما پرسش های متداول را مطالعه کردیم و نکته هایی جالب و دانستنی هایی مفید را از میان آن ها انتخاب کردیم که در این بخش به آن ها نگاهی می اندازیم.

-زنگ های بیگ بن می توانند تفاوت سرعت نور و صدا را به شما نشان دهند؛ به این صورت که اگر در پایه برج الیزابت قرار بگیرید، صدای زنگ ها را یک ششم ثانیه پس از نواختن ناقوس ها خواهید شنید، این در حالی ست که افرادی که به صورت زنده، صدا را از رادیو می شنوند پیش از شما صدا به گوش شان می رسد.

-در ساخت و ساز بیگ بن 850 متر مکعب سنگ، 2600 متر مکعب آجر استفاده شده است.

-در ساخت بیگ بن از دو فلز قلع و مس به وفور استفاده شده است.

-اگر پارلمان لندن در حال جلسه باشد، نور خاصی از صفحات ساعت ها به چشم می خورد.

-بیگ بن به ندرت از کار افتاده است؛ حتا در جنگ جهانی دوم و زمانی که بمبی به نزدیکی برج اصابت کرد بازهم ساعت ها به کار خود ادامه می دادند.

-اولین بار شبکه بی بی سی صدای زنگ برج بیگ بن را پخش کرد (31 دسامبر 1923).

-در هر ساعت 28 لامپ به کار گرفته شده است که 85 وات برق مصرف می کنند.

-در سال 2012 مجلس انگلستان تصویب کرد که بیگ بن به برج الیزابت (Elizabeth Tower) تغییر نام یافته است؛ اما هنوز هم اغلب آن را با بیگ بن می شناسند.

-هر شماره این ساعت 7 متر طول دارد.

-وزن هر عقربه حدود 100 کیلوگرم است.

-باید این برج را مرمت و بازسازی کنند تا از استحکام همه اجزای آن اطمینان حاصل شود.

-آخرین بازسازی برج بیگ بن به سال 1983 باز می گردد که 2 سال طول کشید و تمرکز اصلی روی بازسازی سقف بنا بود.

-اگر ساعت ها تعمیر نشوند امکان دارد در آینده نزدیک کاملا از کار بیفتند.

-کار تعمیر و بازسازی برج بیگ بن توسط کمیته مشترک (the Commons Administration Committee) انجام می شود که در آن متخصصان زیادی فعالیت می کنند.

-هر تغییری که در برج بیگ بن رخ دهد باید با مسوولان کاخ وست مینستر هماهنگ شود.

-هنوز مشخص نیست که بعد از تعمیر سال 2017 میلادی دوباره چند سال بعد، نیاز به مرمت برج وجود داشته باشد.

-انتظار می رود که مرمت ساعت های برج بیگ بن تا سال 2021 به طول بینجامد.

-بودجه تعمیر برج بیگ بن از سودهای حاصل از سرمایه گذاری های بلند مدت پارلمان انگلستان تامین شد.

-در حال حاضر به طور موقت برج بیگ بن هیچ صدایی تولید نمی کند.

-تلاش می شود تا عناصر اصلی ساعت ها و برج را تغییر ندهند تا سبک و ارزش تاریخی بنا دستخوش تغییر نشود.