باغ گیاه شناسی ملی ایران | بزرگترین باغ گیاه‌ شناسی خاورمیانه

باغ گیاه شناسی ملی ایران، بزرگترین باغ گیاه‌ شناسی خاورمیانه است که با وسعت ۱۴۵ هکتار در دامنه جنوبی رشته کوه البرز و شمال‌غربی شهر تهران قرار دارد. علاوه بر فصل بهار باغ گیاه شناسی تهران در پاییز نیز زیبایی‌های چشم‌نوازی دارد. موزه حشرات باغ گیاه شناسی ملی ایران بخشی است که برای علاقه‌مندان به این حوزه در باغ قرار دارد. در گشت‌وگذار کوتاه امروز به باغ گیاه شناسی ما را همراهی کنید تا با ساعات کار، ویژگی‌ها، امکانات و نحوه دسترسی به این باغ آشنا شوید.

چرا باغ گیاه شناسی ملی ایران؟

• این باغ در طی سالیان طولانی و با حساسیت و دقت بسیار بالایی ایجاد شده و امروزه بزرگ‌ترین باغ گیاه‌شناسی خاورمیانه محسوب می‌شود.
• باغ گیاه‌شناسی ملی ایران، مجموعه‌ای بی‌نظیر از تنوع گیاهی ایران و جهان را به معرض نمایش می‌گذارد.
• این مجموعه گنجینه حفاظت از ذخایر ژنتیکی کشور است و گونه‌های گیاهی که در طبیعت در معرض خطر انقراض هستند در آن نگهداری و حفاظت می‌شوند.
• چشم‌انداز جذاب و مناظر طبیعی این باغ در نوع خود مثال‌زدنی است.
• باغ گیاه‌شناسی با وجود منابع غنی از گیاهان بومی و غیربومی، مکانی مناسب برای تحقیق پژوهشگران و علاقه‌مندان به این حوزه به شمار می‌رود.
• کلاس‌های آموزشی این باغ نقش مهمی در شناساندن انواع گیاهان و ضرورت حفظ و نگهداری آن‌ها دارد.
• یکی از زیباترین و ارزشمندترین باغ‌های گیاه‌شناسی دنیاست.
•  این باغ از نظر اکولوژیکی ارزش فراوانی دارد و می‌تواند در کاهش آلودگی‌های صوتی و هوا نقش موثری داشته باشد.

باغ گیاه شناسی ملی ایران | بزرگ ترین باغ گیاه شناسی خاورمیانه

باغ گیاه‌شناسی در اراضی چیتگر تهران مجموعه‌ای است که در آن انواع مختلفی از گیاهان بومی و غیر بومی در محیط گلخانه و فضایی باز کشت می‌شوند. فضای دیدنی این باغ علاوه بر اینکه مکانی مناسب برای لذت بردن از طبیعت است نقش مهمی در زمینه‌های پژوهشی و تحقیقی بر روی انواع گیاهان، نحوه نگهداری و تولید آن‌ها نیز دارد. اینجا همان جایی است که برای فرار از شلوغی و آلودگی پایتخت به آن نیاز دارید؛ جایی که می‌توانید برای ساعاتی هوای تازه استشمام کنید و با صدای دل‌انگیز طبیعت روز خوبی را برای خود رقم بزنید.

از نکات جالب توجه در طراحی این باغ منظره و چشم‌انداز سه کوه زاگرس، البرز و هیمالیا است. علاوه بر این وجود 6 دریاچه، 2 رودخانه و 2 آبشار بر زیبایی‌هایی باغ افزوده و فضایی طبیعی را ایجاد کرده است. استفاده از گیاهان به صورت توده‌ای و تکی منظره‌ای جذاب به باغ بخشیده و به کار بردن گونه‌های مختلف گیاهی از قبیل سوزنی برگ، همیشه سبز، گونه‌های خزان شونده با رنگ‌های متنوع پاییزی و درختچه‌های گل‌دار موجب شده تا در چهار فصل سال اینجا مکانی دیدنی و پر بازدید باشد.

۷ رویشگاه مربوط به ایران، 5 رویشگاه مربوط به جهان و ۸ کلکسیون و باغ موضوعی در این مجموعه قرار دارد که هر کدام دارای زیبایی‌ها و ویژگی‌های مختص به خود است. از دیگر بخش‌های این مجموعه می‌توان به موزه حشرات یا پروانه‌ها اشاره داشت که محیطی مناسب برای دوست‌داران علم حشره‌شناسی و مکان آموزشی خوبی برای کودکان به شمار می‌رود. در تمام فصول این باغ دیدنی است اما فصل بهار و پاییز این باغ حال‌وهوای دیگری دارد و طبیعتی دل‌انگیز منتظرتان است.

قوانین بازدید از باغ ملی گیاه شناسی

همان‌طور که پیش‌تر گفتیم باغ گیاه‌شناسی محل حفظ گونه‌های مختلف گیاهی از ایران و سایر کشورها است که نگهداری صحیح و اصولی از آن‌ها کاری دشوار محسوب می‌شود و زمان زیادی نیز برده است؛ بنابراین در هنگام بازدید با رعایت مقررات و توجه به راهنمایی‌های باغبانان و نگهبانان در حفظ این میراث کوشا باشید چرا که جبران وآسیب به این سرمایه ملی جبران‌ناپذیر خواهد بود. ذکر این نکته ضروری است که در برخی از نقاط پارک پرندگان و حیوانات مختلفی نیز دیده می‌شوند؛ در برخورد با آن‌ها محتاط باشید و موجب ترس آن‌ها نشوید، این باغ مامن و خانه آن‌ها است.

باغ‌ گیاه‌شناسی جاذبه‌ای توریستی محسوب می‌شود، بنابراین در حفظ و رعایت قوانین حاکم بر آن کوشا باشد چرا که نگهداری از این اثر ارزشمند نه تنها آن‌را برای ما و نسل بعد از ما حفظ می‌کند بلکه زبانی است که فرهنگ ما را به مردمان دیگر نیز نشان می‌دهد.

نکات ضروری و مهم

• بهتر است پیش از بازدید بلیط خود را به صورت آنلاین خریداری کنید تا با تجمع و ازدحام در صف بلیط مواجه نشوید و زمان بیشتری را به بازدید اختصاص دهید.
• از چیدن گل، گیاه و میوه خودداری کنید و از مسیرهای مشخص شده برای بازدید تردد نماید.
• از حصارها عبور نکنید و به مناطق کشت گیاهان و محوطه چمن‌کاری شده وارد نشوید.
• هنگام عکس گرفتن مراقب باشید تا به گیاهان اطرافتان آسیب نزنید.
• به هشدارها و راهنمایی‌های مسئولین توجه کنید.
• زباله‌های خود را در سطل‌هایی که در سطح پارک تعبیه شده بیندازید.
• از آسیب به شاخه‌های درختان برای چیدن میوه و آویزان شدن از تنه آن‌ها خودداری کنید.
• به دریاچه‌ها و آبشارها نزدیک نشوید و مراقب کودکان خود باشید.
• روشن کردن آتش، پیک‌نیک، صرف غذا، پخت‌وپز و کارهایی از این قبیل در سطح پارک ممنوع است.
• برای استراحت از محل‌های تعبیه شده استفاده کنید.
• هنگام بازدید مراقب سیستم‌ها و شبکه‌های آبیاری باشید.
• باغ گیاه‌شناسی محل بازی نیست بنابراین از آوردن هرگونه وسایل بازی خودداری کنید.
• آب موجود در سطح باغ مناسب نوشیدن نیست، همراه خودتان آب داشته باشید.
• برای بازدید از نقشه‌ای که در ابتدای ورود به شما داده می‌شود کمک بگیرید.
• تردد ویلچر در بخش‌های از پارک مقدور است اما در برخی نقاط به دلیل ناهموار بودن مسیر، ناممکن و مشکل خواهد بود.

رویشگاه‌های ایرانی 

• رویشگاه هیرکانی: جنگل‌هایی با پهن برگ خزان کننده که در زمره جنگل‌های معتدله است و هنگامی که وارد آن می‌شوید برایتان جنگل‌های زیبای شمال را تداعی می‌کند با همان حال‌وهوا، انگار که در میان جنگل‌های سواحل جنوبی خزر ایستاده‌اید. از آنجا که جنگل‌های هیرکانی به دوران سوم زمین‌شناسی تعلق دارند به آن‌ها جنگل‌های کهن نیز می‌گویند. این رویشگاه در مساحتی 7 هکتاری قرار دارد و گونه‌های علفی متنوعی مانند گونه‌های سرخس جنگل‌های شمال، انواع پیازها، ریزوم‌ها و گیاهان علفی یک‌ساله و چندساله در قطعه کوچکی در داخل جنگل کشت شده‌ است. انواع سیستم‌های آبیاری بارانی و دریاچه‌ای به مساحت ۸۰۰۰ مترمربع و عمق حدود ۳ متر برای رطوبت مورد نیاز این گیاهان استفاده می‌شود و دو رودخانه که یکی از قسمت باغ میوه و دیگری از البرز سرچشمه می‌گیرند وارد این دریاچه می‌شود.
• رویشگاه زاگرس: رویشگاهی با وسعت 3 هکتار که معرف جنگل‌های زاگرس است و در آن سه گونه بلوط از جنگل‌های زاگرس به‌علاوه گونه‌هایی از جنس بادام، پسته، زالزالک، گلابی، بارانک، سماق و ارغوان نیز کاشته شده است. در این بخش سه تپه مصنوعی هم ساخته شده که بلندترین آن‌ها دارای 10 متر ارتفاع است. از نکات حائز اهمیت این رویشگاه حفاظت از گونه‌های بلوط و سایر گونه‌ها و وفور تجدید حیات جنسی گونه‌های بلوط است؛ با تجدید حیات طبیعی از طریق بذر، امید آینده برای تامین گیاهان مورد نیاز برای بازکاشت جنگل‌های در حال نابودی زاگرس بیشتر خواهد شد.
• رویشگاه البرز جنوبی: البرز مرکزی بخشی از سلسله جبال البرز با بیشترین ارتفاع است که به دو دامنه شمالی و جنوبی تقسیم می‌شود. بخشی از دامنه جنوبی البرز مرکزی در استان تهران واقع شده و جزو ناحیه ایرانی تورانی است که پوشش گیاهی بسیار غنی و متنوعی دارد.  این رویشگاه به‌دلیل  بالا بودن تعداد گونه‌های انحصاری، یکی از ذخیره‌گاه‌های ژنتیکی ایران است و ارزش بالایی برای حفاظت دارد. از قسمت‌هایی مختلف رویشگاه البرز باغ می‌توان به تپه ماهور، دره و برقراری جریان و گردش آب به‌­صورت چشمه و رود، آبشار و آبگیر و مانداب، همراه با حجم زیادی از صخره‌­های طبیعی که تمام عناصر مصرفی آن از طبیعت منطقه البرز جمع‌آوری شده، اشاره داشت. درختان ارستوس، بادام، بنه، زالزالک، گلابی وحشی، سماق، زربین، ارس و بید نیز از گیاهان این ناحیه است.

• رویشگاه ایرانی تورانی: این نوع از رویشگاه بخش وسیعی از ایران را شامل می‌شود و بر اساس ارتفاع از سطح دریا دارای دو بخش کوهستانی و دشتی است. اکثر کویرها، بیابان‌ها، شوره‌زارها و تپه‌های شنی بخش مرکزی ایران در منطقه دشتی ایرانی تورانی قرار گرفته‌اند. از پوشش گیاهی این ناحیه می‌توان به گونه‌های درمنه دشتی، جنس گون، قیچ، پرند و دیگر گئنه‌ها می‌توان اشاره داشت. در رویشگاه ایرانی تورانی باغ گیاه‌شناسی 23 گونه گیاهی که معرف این ناحیه‌اند با پوشش شورروی و شورپسند در کنار یک دریاچه نمک قرار دارند.
• گلخانه جنوب ایران: در ضلع جنوبی میدان مرکزی باغ، گلخانه‌ای با سه قسمت مجزا قرار دارد. این سه قسمت شامل بخشی برای ایجاد جنگل‌های مانگرو،  قسمت میانی (با ارتفاع و نور بیشتر) برای گونه‌های درختی جنوب ایران و بخش انتهایی گلخانه با سه باغچه که گونه‌های درختچه‌ای مناطق جنوبی کشور در آن کاشته شده، است.
• باغ پیازهای ایرانی: گیاهانی با گل‌های بسیار زیبا که در ایران گونه‌های متنوعی از آن وجود دارد. هدف از احداث این باغ جمع‌آوری، نگهداری و پرورش گیاهان پیازی بومی ایران و دستیابی به گونه‌های با ارزش زینتی است. از این مجموعه به‌عنوان ژرم‌پلاسم (1) گونه‌های پیازی بومی استفاده می‌کنند و حدود ۲۱۱۰ متر‌مربع مساحت دارد. گیاهان پیازدار، ریزوم‌دار و غده‌دار از مناطق مختلف ایران جمع‌آوری و بر اساس تنوع رویشگاه، میزان بارندگی و جهت تابش نور در چهار طبقه با اختلاف ارتفاع حدود نیم متر کاشته می‌شوند. در این باغ ۲۱ جنس از خانواده‌های پیازدار، غده‌دار و ریزوم‌دار کاشته شده است که در شرایطی نزدیک به محیط طبیعی‌شان نگهداری می‌شوند. در اطراف این باغ حصارهای برای جلوگیری از ورود حیوانات و آسیب به گیاهان تعبیه شده است.
• باغ میوه‌های بومی: این باغ در زمینی به مساحت ۴/۵ هکتار طراحی و ایجاد گردید و هدف از احداث آن حفظ ذخایر ژنتیکی ارقام میوه بومی، ایجاد زمینه آموزشی برای بازدیدکنندگان و ایجاد مجموعه‌ای از درختان و درختچه‌های میوه بومی کشور برای انجام تحقیقات باغبانی است. باغ میوه‌های بومی، ژرم‌پلاسم میوه‌های ایرانی نیز محسوب می‌شود که طراحی و کاشت گونه‌های انتخابی براساس دو گروه عمده هسته­‌داران و دانه‌داران در دو محور جنوب به شمال باغ میوه با رعایت تناسب لازم از نظر حجم توده درختی، تاج پوشش، زمان گل‌دهی و قرابت‌های ظاهری انجام گرفته است. از میوه‌های این باغ می‌توان به انگور، انجیر، ازگیل، انار، آلبالو، گیلاس، آلو، به، پسته، توت، زالزلک، زردآلو، سیب، زیتون، سنجد، گلابی، گردو، فندق، هلو، شلیل، عناب و غیره از میوه‌های اشاره داشت.

پاورقی 

1. به هر نوع ماده گیاهی که در تولید و اصلاح نژاد به کار می‌رود گفته می‌شود و شامل بذر، گیاه کامل و بافت‌های گیاهی است.

رویشگاه‌های جهانی 

• رویشگاه اروپا: رویشگاهی با مساحت ۴/۲ هکتار که ورودی آن با الهام از معماری کلاسیک یونان طراحی شده و به دو قسمت اروپای یک و اروپای مشاهیر تقسیم می‌شود. اروپای یک، باغی است نسبتا قرینه‌ که از محور پیاده، آب‌نمای بیضی شکل، قطعات چمن‌کاری، ۱۰ تپه گنبدی شکل با پوشش گیاهان علفی دائمی و فصلی به همراه درخت و درختچه تشکیل شده و دالان مشاهیر بولواری است که در میان آن پنج مجسمه از گیاه‌­شناسان معروف اروپایی مانند لینه، داروین، مندل، بواسیه و رشینگر قرار دارد.
• چمنزارهای آمریکا: این بخش  ۱/۴ هکتار  وسعت دارد و پوشش گیاهی چمن‌زارهای آمریکای شمالی با پیروی از رویشگاه‌های طبیعی آن‌ها را نشان می‌دهد. مجموعه‌ای از پوشش‌های درختی و درختچه‌ای بومی آمریکا که با شرایط آب‌وهوایی تهران سازگارند نیز در این قسمت کاشته شده است. انواع گیاهان کاشته شده در این بخش زینتی‌اند و از بهار تا اواسط پاییز گل‌دهی متناوب دارند که چشم‌انداز منحصربه‌فردی را ایجاد می‌کنند.
• رویشگاه قفقاز: قفقاز منطقه‌ای بین دریای سیاه و دریای خزر است که کشورهایی همچون ارمنستان، آذربایجان، گرجستان، بخش شمالی قفقاز از کشور روسیه، شمال ترکیه و بخش کوچکی از شمال‌غرب ایران را در بر می‌گیرد. این منطقه پوشش گیاهی بسیار متنوعی دارد و  ۶۳۰۰ گونه از گیاهان آوندی که ۲۵۰۰ گونه از آن‌ها انحصاری این ناحیه است در آن وجود دارد. رویشگاه قفقاز باغ گیاه‌شناسی حدود ۳ هکتار مساحت دارد که در آن گونه‌های مختلف درختی و درختچه‌ای منطقه قفقاز کاشته شده است. این قطعه توسط پیاده‌روها به ۵ بخش تقسیم می‌شود؛ درختان بلندمازو و اوری در قسمت شرق و شمال‌شرقی، درختان آزاد در جنوب‌شرقی، گونه‌هایی از افرا در غرب و جنوب‌‌غربی و درختان بارانک در شمال‌غربی کاشته شده‌اند.

• رویشگاه هیمالیا: این رویشگاه در زمینی به مساحت حدود ۳ هکتار احداث شده و دارای ۳ تپه است که بلندترین آن‌ها ۱۹ متر ارتفاع دارد. ۲۰۰ تخته سنگ بزرگ در دامنه تپه‌ها به‌صورت سمبلیک قرار داده شده که نشان‌دهنده شرایط کوهستانی منطقه هیمالیا است. محدوده گسترش ناحیه هیمالیا بسیار وسیع است، از این‌رو سعی شده گونه‌های گیاهی مدنظر که از لحاظ بوم‌شناختی با شرایط آب‌و‌هوایی تهران سازگارند، در این بخش قرار بگیرند. 
• رویشگاه چین و ژاپن: درطراحی این باغ‌ها سعی شده که از طبیعت تقلید شود و توپوگرافی و جنگل‌کاری به گونه‌ای انجام گیرد که شبیه به یک منظره طبیعی درمقیاسی کوچک‌تر باشد. این رویشگاه در زمینی به مساحت ۳٫۲ هکتار و با رعایت اصول طراحی فضای سبز (محور، فرم، بافت، مقیاس، رنگ، تکرار، تنوع و تعادل) و ویژگی‌های خاص باغ‌های خاور دور احداث گردیده است. در ساخت این بخش از سه عنصر سنگ، آب و گیاه، کاربرد گیاهان به صورت انفرادی و توده‌ای برای ایجاد منظره‌ای چشم‌نواز، ترکیب گیاهان با حفظ مرکزیت دریاچه، با افزایش ارتفاع از دریاچه به سمت بیرون، استفاده شده است.

کلکسیون‌های موضوعی

• قطعات آموزشی و نمایشی: این بخش در سال 1368 و در زمینی به مساحت ۱/۵ هکتار تاسیس شد که از قسمت‌های مختلف آن می‌توان به باغ گیاهان پیازی و غده‌ای گیاهان معطر و علفی، باغ سبزیجات ایرانی، باغ میوه سنتی ایرانی، برکه گیاهان آبزی و همچنین قطعات متعدد جهت آزمایش گیاهان در شرایط مختلف اشاره داشت.
• باغ سیستماتیک: در زمینی به وسعت ۸/۵ هکتار مجموعه‌­ای از گیاهان تیره‌‌های مختلف براساس طبقه‌­بندی علمی گیاهان کاشته شده‌اند. هدف از احداث این بخش فراهم آوردن امکانات برای آموزش عملی، علم گیاه‌شناسی بخصوص سیستماتیک گیاهی به دانشجویان رشته‌‌های علوم‌گیاهی و کشاورزی و انجام تحقیقات گیاه‌شناسی است.
• باغ گیاهان دارویی و صنعتی: باغ گیاهان دارویی به مساحت ۵ هکتار  با هدف کاشت، بررسی استقرار و انجام تحقیقات در مورد گیاهان دارویی بومی و غیربومی، حفاظت از تنوع ژنتیکی گیاهان دارویی بومی و آشنایی بازدیدکنندگان با این گیاهان احداث شده است. انواع گیاهان دارویی ایرانی و خارجی در کرت‌های تحقیقاتی کاشته شده‌اند؛ بخشی از این باغ به گیاهانی که که کاربرد صنعتی و غذایی‌ دارند اختصاص یافته است.
• آربورتوم: این قسمت با 14 هکتار مساحت مکانی برای کاشت گیاهان چوبی شامل درختان و درختچه‌ها است و در آن کاشت گیاهان با هدف انجام تحقیقات در ارتباط با گیاهان چوبی بومی و غیربومی به‌منظور دستیابی به گونه‌های مناسب برای مصرف در صنایع، کاشت در فضای سبز، جنگل‌کاری، بیابان‌زدایی و ایجاد بستر مناسبی برای دستیابی به امکانات آموزشی، پژوهشی و گردشگری صورت گرفته است.
• جنگل و گردشگاه (شاکای): در ضلع شمالی باغ و در مساحتی 25 هکتاری، فضایی مناسب از نظر جریان باد و تامین رطویت گیاهان کاشته شده در بخش‌های دیگر ایجاد شده است. در انتخاب و کاشت گونه‌ها از الگوی خاصی استفاده شده که می‌توان به کاشت درختان با شاخ و برگ روشن در ضلع شمالی، درختانی با برگ‌های به رنگ سبز تیره در ضلع جنوبی اشاره داشت. در بخش غربی این جنگل نیز آلاچیق‌هایی با پلان هشت ضلعی نامنظم با سقف شیبدار به چشم می‌خورند.
• باغ صخره‌ای و گیاهان زینتی: قطعه نمایشی گیاهان زینتی باغ از قدیمی‌ترین قسمت‌های باغ آن است. این منطقه به سه بخش باغ صخره‌ای، آبشار و نمایشی تقسیم می‌شود. این قسمت از باغ ۷ هکتار مساحت دارد و با اهدافی همچون مجموعه‌ای از درختان و درختچه‌های منطقه مدیترانه برای تحقیقات و ایجاد زمینه آموزش برای بازدیدکنندگان ایجاد شده است.
• میدان مرکزی، باغ رز و چهارباغ ایرانی: این قطعه با مساحت حدود ۷٫۵هکتار در مرکز باغ گیاه‌شناسی قرار دارد. در سمت شمال قطعه آب‌نماهای پلکانی ساخته شده که در دو طرف آن به‌صورت قرینه ۲ باغچه در هر پله و در مجموع ۱۸ باغچه وجود دارد. بیش از ۸۰ نوع رز در باغ رز با رنگبندی‌های بسیار متنوع کاشته شده است.
• پهن برگان همیشه سبز: گونه‌های مختلفی از این گیاهان در مساحت ۱/۶ هکتاری کاشته شده است؛ این گیاهان نقش مهمی در ایجاد فضای سبز دارند و در فصل پاییز  چشم‌انداز زیبایی ایجاد می‌کنند. جمع‌آوری، کاشت، بررسی سازگاری و معرفی نقش این گیاهان در طراحی فضای سبز از جمله اهداف ایجاد این قسمت بوده است.

حیوانات ساکن در باغ گیاه‌شناسی ملی ایران

یکی از دیدنی‌های جذاب این باغ وجود گونه‌هایی از حیوانات، پرندگان و آبزیان در آن است که می‌توانید آن‌ها را ببینید. مراقب باشید تا در هنگام بازدید آرامش ساکنین باغ را بر هم نزنید و آن‌ها را نترسانید؛ فراموش نکنید اینجا خانه آن‌هاست و ما مهمانشان هستیم.

موزه حشرات باغ گیاه شناسی ملی ایران

موزه حشرات باغ گیاه شناسی ملی ایران در سال ۱۳۹۷ تاسیس شد. این موزه دارای دو قسمت موزه علمی و موزه نمایشی است. در این مجموعه بیش از ۳۰ هزار نمونه از انواع گوناگون حشرات از ایران و دیگر مناطق جهان نگهداری می‌شود. در موزه نمایشی بیش از ۶۰ خانواده مختلف از حشرات در معرض نمایش گذاشته است. موزه نمایشی شامل بخش‌هایی همچون راسته پروانه‌ها، سخت بالپوشان، نیم بالپوشان، زنجره‌ها، راست بالان (ملخ‌ها و سیرسیرک‌ها)، بزرگ بالان، شیخک‌ها، طیاره مانندها (سنجاقک‌ها و آسیابک‌ها) و فاسمیدها است.

هزینه بازدید: 8,000 تومان

روزهای بازدید: این موزه فقط در ایام تعطیلات، پنج‌شنبه و جمعه‌ها باز است.

سایر بخش‌های مجموعه

• کارگاه‌های آموزشی
• فروشگاه انتشارات باغ
• فروشگاه بذر و نهال
• نمایشگاه‌های و رویدادهای فصلی

امکانات باغ گیاه شناسی تهران

هزینه بازدید از باغ گیاه شناسی تهران و موزه حشرات

بازدیداز باغ گیاه‌شناسی: هر نفر بالای 4 سال 23,000 تومان

بازدید از موزه حشرات یا پروانه‌ها: هر نفر 10,000 تومان

 برای خرید آنلاین بلیط اینجا کلیک کنید.

ساعات بازدید از باغ گیاه شناسی تهران و موزه حشرات

باغ گیاه‌شناسی ملی تهران همه روزه از ساعت 09:00 صبح الی 17:00 پذیرای بازدیدکنندگان عزیز است.

موزه حشرات فقط در ایام تعطیلات، پنج‌شنبه و جمعه‌ها باز است.

تاریخچه احداث باغ گیاه شناسی تهران

ایده شکل‌گیری این باغ در دهه 30 شمسی صورت گرفت اما در سال 1348 و در زمینی از مراتع ملی چیتگر به مساحت 145 هکتار احداث شد. انتخاب این مکان برای ایجاد باغ به دلایلی همچون داشتن فضای مناسب و حفظ حریم آن بود. عملیات طراحی و احداث باغ گیاه‌شناسی ملی ایران با همکاری کارشناسان ایرانی و تعدادی کارشناس خارجی، کلید خورد و به این ترتیب نقشه جامع باغ طراحی شد. طرح جامع باغ نشان‌دهنده الگوی باغ ایرانی است و در آن یک میدان در مرکز باغ و چهار بلوار در چهار سمت آن قرار دارد. باغ دارای آب‌وهوایی نیمه خشک است که در آن ۶۴ گونه درخت و درختچه از اقلیم هیرکانی، ۲۴۰ گونه گیاهی از اقلیم البرز، ۴۲ گونه چوبی و ۳۰ گونه علفی از اقلیم زاگرس و ۲۳ اجتماع گیاهی و حدود ۴۰ گونه گیاهی از اقلیم کویری و بیابانی ایران وجود دارد. باغ گیاه شناسی تحت نظر موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور اداره می‌شود.

دغدغه های کارناوالی 

متاسفانه تعدادی از بازدیدکنندگان نسبت به علائم و هشدارهای نصب شده در باغ بی‌توجه بوده و وارد مکان‌های می‌شوند که اجازه ورود ندارند، به هشدارهای راهنمایان باغ اهمیت نداده و خود یا کودکانشان وارد محوطه چمن‌کاری می‌شوند و به شاخه‌های درختان برای چیدن میوه آسیب می‌زنند. شاید این‌ها را ضعف فرهنگی بدانیم اما مگر جز این است که فرهنگ را خود ما مردم می‌سازیم؟ اگر درک کنیم که احترام به طبیعت، حیوانات و دیگر مخلوقات در درجه اول احترام به خودمان و نشان‌دهنده شخصیتمان است، شاید به گونه‌ای دیگر رفتار کنیم که موجب نشویم اطرافیان به حالمان تاسف بخورد و در دیگر جوامع نیز چهره‌ای منفی داشته باشیم.

برج‌سازی اطراف باغ از مهم‌ترین دغدغه‌های این روزهاست، مسئله‌ای که موجب نابودی گیاهان و حیوانات این مجموعه می‌شود. با وجود پیگیری‌ها و اعتراضات، این مشکل هم‌چنان حل نشده باقی‌مانده است. باغ‌های گیاه‌شناسی حریم ساخت دارند و هیچ‌وقت در هیچ نقطه از جهان در اطراف باغ‌های گیاه‌شناسی اجازه ساختمان‌سازی داده نمی‌شود اما آنچه امروز شاهد آن هستیم برخلاف این اصول است.

ساخت‌وسازهای بی‌رویه و غیراصولی در اطراف مجموعه علاوه بر آنکه منظر باغ را ناهمگون و مخدوش می‌کند، موجب کاهش ذخایر آب‌های زیرزمینی نیز می‌شود. در گذشته میزان آب برداشتی ۲۰۰ لیتر در ثانیه بود و اکنون زیر ۹۰ لیتر در ثانیه است. همچنین این باغ زیستگاه‌ گونه‌های مختلف جانوری است که برای ادامه بقا به آن نیاز دارند. از بین رفتن باغ گیاه‌شناسی نابودی گونه‌های خاص و ارزشمند گیاهی، ایجاد آلودگی‌های صوتی و هوایی، کاهش سطح آب و از بین رفتن گونه‌های جانوری ساکن این باغ را در پی خواهد داشت.

سخن آخر

طبیعتی این چنینی که سال‌های زیادی برای به بار نشستن آن صرف شده نعمتی است که باید آن را قدر بدانیم. با تلاش برای تداوم بقا و حفظ این میراث ملی می‌توانیم هم برای خودمان و هم برای آیندگان میراث ارزشمندی باقی بگذاریم. فقط کافی است قدمی در این راه برداریم، هر چند کوچک باشد، مهم این است که تلاش کرده‌ایم و بی‎‌تفاوت نبوده‌ایم. کمی دلسوزانه‌تر قدر داشته‌هایمان را بدانیم تا بعدها افسوس نخوریم.