گردشگری سیاه , تلخ اما هیجان انگیز

سفر، یعنی جذابیت های فراوان... و البته که جذابیت در سفر، برای هر گردشگری می تونه معنای خاص خودش رو داشته باشه... به این معنی که می تونه همیشه سرشار از تفریح و خوشگذرونی نباشه... می تونه دیدن مکانهایی باشه با پیشینه های تاریخی عجیب و پر راز و رمز... می تونه آدم رو به فکر فرو ببره... می شه رفت برای دیدن مناطق مرموز و مخوف و یا جاهایی که در اونها قتل یا کشتار اتفاق افتاده... می شه در سفر ترس و وحشت رو تجربه کرد... یا غم و اندوه... و همه اینها یعنی، «گردشگری سیاه»!

همراه کارناوال باشید ....

 

آنچه باید در مورد " گردشگری سیاه" بدانید

«گردشگری سیاه»، یکی از انواع توریسم است و به سفرهایی گفته می شود که برای بازدید از شهرها و مناطقی که گرفتار مصیبت شده اند می روند... مناطقی که بلایای طبیعی مانند زلزله، سیل، سونامی و ... یا جنگ، حملات تروریستی و ... یا قتل، غارت، مرگ های بی شمار و کشتار جمعی در آنها رخ داده است.... حتی دیدن مناطقی که به دلایل کاملا غیرطبیعی، حس ترس و هیجان و کنجکاوی گردشگران را تحریک می کنند نیز، در رده «گردشگری سیاه» قرار می گیرند.

عکس: جزیره کوچک آلکاتراز در خلیج سانفرانسیسکو / امن ترین زندان جهان و یکی از جاذبه های «گردشگری سیاه» مهم در دنیا

گردشگری مرگ، گردشگری تلخ، گردشگری میراث سقاوت و گردشگری ناسالم، تعدادی از نامهای مختلفی هستند که درارتباط با این گردشگری به کار می روند ولی در میان همه این اسامی، همان «گردشگری سیاه» بیشتر از همه در ادبیات نوشتاری به کار رفته است.

عکس: تیمارستان گونجیام، واقع در کره جنوبی / بیست سال پیش، تمامی ساکنانش، این منطقه را ترک می کنند / باوجود پتانسیل بالا جهت «گردشگری سیاه»، درحال حاضر ورود به این مکان ممنوع و فقط گردشگران به طور مخفیانه از آن بازدید می کنند.

 

چون در «گردشگری سیاه»، این امکان را دارید که به دیدن مناطق سیل زده، زلزله زده، ویرانه های بعد از جنگ، مخروبه های باقی مانده پس از طوفان، ویرانه ها، گورستان ها و... بروید، با استفاده از قوه تخیلتان، می توانید این بلایای طبیعی و انسانی را در آن مکانها تجسم کنید و خودتون رو به جای انسانهایی بگذارید که در آن موقعیت ها قرار گرفته و از بین رفته اند...که البته، حس دردناکی است و به همان اندازه هم برای تعداد زیادی از گردشگران علاقمند، حس فوق العاده ای به وجود می آورد... چرا که در اینگونه از سفرها، تجسم مرگ و دیگر بلایای طبیعی و انسانی، برای همان دسته از گردشگران علاقمند، تحقق می پذیرد.

سیتون، یکی از محققین علاقمند به «گردشگری سیاه»، در این رابطه می گوید: این نوع از گردشگری، سفری هدفدار و باانگیزه کامل به مناطقی است که واقعیت هایی از مرگ های دردناک را به معرض نمایش عموم می گذارند.

تاریخچه «گردشگری سیاه»

 

طبق روایات، تاریخچه این نوع گردشگری به یونان باستان برمی گردد ولی اطلاعات دقیقی در این زمینه موجود نیست. همچنین تحقیقات نشان می دهند که دهه 1990، شروع پیدایش این نوع از گردشگری است... برای لمس از نزدیک مرگ، جنگ و هرگونه تراژدی!

در سال 1996 در شهر گلاسکو بزرگ ترین شهر اسکاتلند، جان لنون و مالکولم فولی، دوتن از استادان دانشگاه گلاسکو از دپارتمان مهمان نوازی، گردشگری و مدیریت اوقات فراغت، به صورت علمی به بررسی «گردشگری سیاه» پرداختند.

اولین کمپانی هم که در این زمینه به طور رسمی فعالیت خود را شروع کرد، به عنوان اولین بازدیدها، محل حادثه هواپیمایی هایدلبرگ در نیوجرسی آمریکا را مورد هدف قرار داد.

آمفی تئاتر در رم، یکی از اولین جاذبه های کشف شده در زمینه «گردشگری سیاه»

به عنوان یکی از اولین جاذبه های کشف شده در زمینه «گردشگری سیاه»، می توان به یک آمفی تئاتر در رم اشاره کرد.

در قرون وسطی، اعدام های زیادی در این مکان انجام می شد و عده زیادی هم برای تماشای آنها، در این محل جمع می شدند...  ولی داستان به همینجا ختم نشد وبعدها رومی ها از این آمفی تئاتر به عنوان محلی برای برپا کردن جنگ میان حیوانات و انسانهای وحشی استفاده کرده و به این طریق، گردشگرها را به این مکان جذب می کردند.

گردشگری تلخ، پس از قرون وسطی بیشتر مورد علاقه مردم قرار گرفت و گردشگران برای دیدن مناطقی که در آنها جنگ و قتل عام صورت گرفته بود، به اینگونه از شهرها سفر می کردند تا به قول خودشان، به این وسیله بتوانند با مفهوم مرگ بیشتر آشنا شوند، همین نکته را می توان یکی از دلایل جذب گردشگر در این آمفی تئاتر دانست.

نمونه هایی از «گردشگری سیاه»

1) جزیره عروسک ها

این جزیره، یکی از نمونه های «گردشگری سیاه» است که هرساله میلیون ها توریست خارجی و داخلی، برای دیدن زشت ترین و ترسناک ترین باغ دنیا، به مکزیک و این جزیره سفر می کنند.

راجع به این جزیره اینجا بیشتر بخوانید

2) مخروبه های باقیمانده از طوفان دریایی سندی

در 22 اکتبر 2012، طوفان بسیار شدیدی از دریای کارائیب، آغاز و با سرعت بسیار بالایی از سواحل جامائیکا، هائیتی، باهاما، کوبا و ... عبورکرده و به طرف سواحل شرقی و شمال شرقی آمریکا رسید.

در 29 اکتبر، این طوفان با سرعت 140 کیلومتر در ساعت به نیویورک و نیوجرسی رسید و در شامگاه همان روز در این دو نقطه، خرابی های بسیاری به بار آورد و سپس سیل به سمت متروی جنوبی منهتن جاری شد.

این، بزرگترین طوفانی است که اقیانوس اطلس به خود دیده و اثرات آن در 24 ایالت آمریکا به جای ماند. عمق فاجعه بسیار بالا بود و خرابی ها، کشته ها و زخمی های زیادی برجای گذاشت.

از آنجائیکه در بعضی از رخدادهای مصیبت بار، پس از رفع بحران، آثار ویرانی ها و خرابی ها به سرعت پاکسازی شده و مرمت می شوند تا آن شهر و یا منطقه دوباره به شکل اولیه خود درآمده و زندگی در آنها جریان یابد، «گردشگری سیاه» نیز از زاویه ای دیگر خود را نشان می دهد و طوفان سندی هم یکی از آن مصیبت ها بود.

در اینگونه مواقع، به فاصله خیلی کمی از وقوع بحران، عکاسان و فیلمبرداران، خود را به این مناطق رسانده تا با تهیه فیلم و عکس، این فجایع و مصیبت ها را جاودانه کنند... پس آنچه از آن روزهای سخت و دردناک برجای می ماند، عکسها و فیلم های تهیه شده است که علاقمندان به «گردشگری سیاه»، با دیدن آنها، گویا به این مناطق سفر کرده و با مصیبت زدگان همدردی می کنند.

3) ویرانی های طوفان کاترینا در نیوئورلئان آمریکا

در سال 2005، طوفان کاترینا با سرعت 280 کیلومتر بر ساعت، بخشی از کرانه‌های آمریکایی خلیج مکزیک از نیواورلئان در ایالت لوئیزیانا تا موبیل در ایالت آلاباما را به ویرانی کشید و یکی از فاجعه بارترین مصیبت هایی بود که آمریکا با آن مواجه شد.

گردشگران علاقمند به «گردشگری سیاه»، برای دیدن مناطق ویران شده و مخروبه باقیمانده از این طوفان، به آنجا سفر کردند.

4) قلعه کیپ کوست

این قلعه، یکی از قلعه های شهر کیپ کوست واقع در غناست که از مهمترین و جذاب ترین اماکن برای گردشگران علاقمند به «گردشگری سیاه» می باشد... مکانی برای تجارت برده... مربوط به دوران استعمار... دوران برده داری...

قلعه کیپ کوست در سال 1650 به دست سوئدی ها و برای تجارت طلا ساخته شد... ولی از آنجائی که در آن زمان، تجارت برده نیز یکی پردرآمدترین تجارت های دنیا به شمار می رفت، برای همین منظور، سیاه چالهایی در زیرزمین این قلعه ساخته شد و بردگان زمانهای خیل طولانی در آنها نگهداری می شدند تا با کشتی به کشورهای مورد نظر انتقال داده شوند.

این قلعه به عنوان یکی از وحشتناک ترین و مخوف ترین مکانها برای نگهداری بردگان آفریقائی شناخته شده است.

5) ویرانه های پمپئی

در نزدیکی ناپل در ایتالیا، ویرانه هایی به چشم می خورد، با آثاری از بناها و مردم شهر باستانی پمپئی که بر اثر آتشفشان کوه وزوو ویران شده و از بین رفته ا ند.

این شهر پس از وقوع آتشفشان و به مدت 1500 سال، زیر 4 تا 6 متر خاک مدفون شده و در سال 1599 میلادی و برحسب یک اتفاق، دگرباره کشف شد و از زیر خروارها خاک بیرون آمد.

روایات متعددی در مورد از بین رفتن مردم این شهر باستانی وجود دارد... زمانی گفته می شد که آنها بخاطر گازهای سمی حاصل از آتشفشان، کشته شده اند... تحقیقات دیگری، حرارت بالای ناشی از فوران آتشفشان را دلیل مرگ آنها دانست... گروهی نیز بر این باورند که مردم این شهر باستانی، در اثر استشمام خاکسترهای آتشفشان، خفه شده اند... ولی این که داستان واقعی، کدام یک از موارد ذکر شده است و یا حتی مورد دیگری وجود دارد یا نه و همین در ابهام بودن ماجرا، باعث جذب گردشگران زیاد به این منطقه باستانی شده و این ویرانه ها را به یکی از مناطق «گردشگری سیاه» تبدیل کرده است.

ویرانه های پمپئی، جزء میراث جهانی یونسکو بوده و در سال با بیش از دو میلیون و پانصد هزار بازدید کننده، یکی از جاذبه های مهم ایتالیا و البته یکی از جاذبه های مهم «گردشگری سیاه» در دنیا به شمار می آید.

انواع «گردشگری سیاه»

 

می توان "گردشگری سیاه" را به زیرمجموعه های زیر تقسیم کرد که گردشگران، بسته به اینکه چه هدفی را دنبال می کنند، به بازدید از این اماکن می پردازند...

1) گردشگری مصیبت

در این نوع از گردشگری، گردشگران برای بازدید از مناطق زلزله زده، ویرانه های باقیمانده در سیل، سونامی و جنگ به سفر می روند.

در گردشگری مصیبت، توریست ها، ویرانه های یک منطقه ای که در اثر بلا به این روز گرفتار شده را می بینند، غم و اندوهشان را حس می کنند و همین طور از اثرات چنین تخریب هایی آگاه می شوند. با نحوه زندگی مردم در این مناطق آشنا شده و یاد می گیرند که در شرایط سخت، چگونه باید با بحران مقابله کرده و زندگی کنند.

به عنوان مثال ازین نوع گردشگری، می توان از واقعه 11 سپتامبر و انفجار برج های مرکز تجارت جهانی آمریکا نام برد.

2) گردشگری فقر

هرچند بیشتر انسانها تمایل دارند که به کشورهای درجه اول و ثروتمند سفر کرده و به تفریحات خود بپردازند، ولی هستند اندک گردشگرانی که ترجیح می دهند به مکان هایی سفر کنند که مردم در بدبختی دست و پا زده و با فقر زندگی می کنند.

در همین زمینه، بسیاری از کارشناسان معتقدند که برگزاری تورهای گردشگری در چنین کشورها و مناطقی، نه تنها باعث چرخش صنعت گردشگردی می شود، بلکه سفر گردشگران به کشورهایی نظیر اتیوپی، هندوستان، اندونزی و.... باعث گردش چرخه مالی این قبیل کشورها می شود. گردشگران به هنگام سفر، ناگزیر به پرداخت هزینه های سفر می باشند که همین کمک شایان توجهی به مردم فقیر این مناطق است.

چنین مناطقی ظرفیت بسیار بالایی در جذب گردشگرهای سیاه دارند.

عکس: اندونزی

3) گردشگری خودکشی

به عنوان یکی دیگر از انواع «گردشگری سیاه»، گردشگران به کشورها و مناطقی سفر می کنند که بالاترین آمار خودکشی را دارند.

استقبال کنندگان شماره یک گردشگری خودکشی، آسیب شناسان مساله خودکشی هستند که می خواهند با دیدن این مناطق، ریشه ها و دلایل آمار خودکشی بالا را دریابند.

همچنین در بعضی از کشورها، به افراد مسن و افرادی که به بیماری های لاعلاج مبتلا هستند، اجازه داده می شود که خودشان زندگی خود را تمام کنند. به این حرکت، اتانازی و یا قتل ترحم آمیز گفته می شود و دادگاه در این کشورها، برای این کار، منع قانونی در نظر نگرفته و این حرکت را به رسمیت می شناسد.

اتانازی در مناطقی انجام می شود که برای اینگونه افراد در نظر گرفته شده و جالب اینجاست که بسیاری از گردشگران به این مناطق سفر می کنند.

4) گردشگری پایان جهان

یکی دیگر از انواع «گردشگری سیاه»، گردشگری پایان جهان است که گردشگران این رده از گردشگری را بیشتر مواقع، محققین و کسانی که به محیط زیست علاقه وافر دارند، تشکیل می دهند.

این مناطق جذاب برای گردشگران خاص را مناطقی تشکیل می دهند که در معرض نابودی بوده و بیشترین تاثیر را از عوامل محیطی ای که برایشان تولید خطر می کنند، می گیرند.

تورهایی که به این منظور تشکیل می شوند، در ارتباط با مواردی از جمله، پدیده هایی مثل گرم شدن زمین، برخورد شهاب سنگ ها با زمین، چگونگی آنها و پایان عمرشان می باشند.

اهمیت «گردشگری سیاه»

به هیچ عنون نمی توان اهمیت این شاخه از گردشگری را نادیده گرفت و می توان گفت که در چند سال اخیر، از لحاظ علمی و دانشگاهی نیز به این نوع از گردشگری پرداخته شده است.

به گونه ای که در سراسر جهان، تعدادی از دانشگاهها در این رشته، اقدام به جذب دانشجو نموده اند. از آن جمله می توان به دانشگاه اولکان در برستون انگلستان اشاره کرد.

همچنین چون علاقمندی به «گردشگری سیاه» رو به افزایش است، اهمیت آن، روز به روز بیشتر برای همه آشکار می شود و به همین دلیل، سفرهایی برای بازدید از صحنه های واقعی و بازسازی شده در ارتباط با مرگ و رنج تهیه شده است. سفر و بازدید از منطقه هایی که به نوعی با مرگ و عذاب انسانها مرتبط هستند.

از آنجا که اساس چنین گردشگری ای بر مشاهده بلایایی است که هرروزه در سراسر جهان اتفاق می افتد، «گردشگری سیاه» می تواند باعث افزایش آگاهی مردم شده و سبب شود که نسل های آینده، هرگز رویدادهای اسف بار و غمناکی که در گذشته اتفاق افتاده را فراموش نکنند.

عکس: اتاق سوخته در هتلی رها شده / شمال شهر ادفورت، آلمان

 

کلام پایانی 

حالا که با «گردشگری سیاه» آشنا شدید، پس ازین به بعد، هر وقت در این رابطه بهتون پیشنهاد دادم، خودتون رو برای چنین سفری آماده کنید... سفری سرشار از هیجان و ترس، گاهی هم غم و اندوه... و کوله بارتون رو طبق اون بچینید...